Fôrbete
Fôrbete (Beta vulgaris var. rapa) er ein varietet av bete (Beta vulgaris) som kan brukast til dyrefôr. Han har ei svært stor og tjukk rot i høve til andre betetypar, og den øvste delen er ofte overjordisk. Det finst ulike typar fôrbete som kan ha gul, raudgul eller raud rot. Både blad og rot fôrast til dyr, men rota kan lagrast over vinteren, til forskjell frå blada.
Fôrbete | |
Systematikk | |
Rike: | Plantar |
Rekkje: | Magnoliophyta |
Klasse: | Magnoliopsida |
Orden: | Caryophyllales |
Familie: | Amaranthaceae |
Slekt: | Beteslekta Beta |
Art: | B. vulgaris |
Varietet: | Fôrbete rapa |
Fôrbete var ein viktig jordbruksplante i Europa og Nord-Amerika fram til midten av 1900-talet, men blei etter andre verdskrigen fortrengd av avlingar som er lettare å dyrka og lagra, som mais, soyabønner og liknande. I dag blir han hovudsakleg dyrka i Europa, i land som Frankrike, Danmark, Belgia, Tyrkia og Irland.
Sukkerbeten blei utvikla frå fôrbeten på 1700-talet. Fôrsukkerbete, som også ofte blir kalla fôrbete, er ei kryssing mellom fôrbete og sukkerbete. Medan fôrbeten inneheld ca. 15 % tørrstoff, har fôrsukkerbeten 17–19 % tørrstoff.
Kjelder
endre- «Fôrbete» (14. februar 2009), Store norske leksikon. Fri artikkel henta 24. mars 2014.
- Sagheer Ahmad, Muhammad Zubair, Nasir Iqbal, Nasir Mahmood Cheema, Khalid Mahmood: «Evaluation of Sugar Beet Hybrid Varieties under Thal-Kumbi Soil Series of Pakistan » Arkivert 2014-03-26 ved Wayback Machine., International Journal of Agriculture & Biology, Aug 2012, Vol. 14 Issue 4, p. 56
- Enrico Biancardi, Leonard W. Panella, Robert T. Lewellen: Beta maritima: The Origin of Beets (Springer, 2011)