Friuli-Venezia Giulia
Friuli-Venezia Giulia[a] er ein av fem autonome regionar i Italia. Han vart tidlegare kalla Venezia Euganea. Hovudstaden er Trieste (slovensk Trst, tysk Triest) og han har eit areal på 7 862 km² og om lag 1,2 millionar innbyggjarar. Med ei naturleg opning til sjøen for mange sentraleuropeiske land går det fleire hovudfartsårer i regionen mellom aust og vest i Sør-Europa.
| Friuli-Venezia Giulia | |||
| Friuli-Venezia Giulia Friûl-Vignesie Julie Furlanija - Julijska krajina Friaul-Julisch Venetien | |||
| region | |||
 | |||
|
|||
| Land |  Italia
| ||
|---|---|---|---|
| Hovudstad | Trieste | ||
| Areal | 7 862,3 km² | ||
| Folketal | 1 215 220 (2019)[1] | ||
 Friuli-Venezia Giulia 46°06′00″N 13°07′00″E / 46.1°N 13.116666666667°E | |||
 Kart som viser Friuli-Venezia Giulia.
| |||
| Wikimedia Commons: Friuli-Venezia Giulia | |||
Geografi
endre
Regionen ligg nordaust i Italia og grensar til Veneto i vest, Austerrike i nord, Slovenia i aust og Adriahavet i sør. Kystlengda til regionen er 111,7 km.
Friuli-Venezia Giulia er delt inn i fire provinsar:
Historie
endreNamnet på republikken kjem frå det latinske namnet på byen Cividale, den gamle hovudstaden i det lombardiske hertugdømet kalla «Forum Iulii» («Julius sitt forum», kalla opp etter Julius Cæsar). Regionen vart oppretta etter den andre verdskrigen for å løyse problemet med Trieste, som hadde mista sine naturlege bakland som var ein stor del av Venezia Giulia før det vart ein del av Jugoslavia. Derfor vart det avgjort at den historiske regionen Friuli skulle verte ein del av regionen til Trieste.
Økonomi
endreDet vert dyrka korn, druer, sukkerroe og soppost, og kvegdrift er òg viktig. Av industri finn ein skipsverft i Trieste og Monfalcone, stålverk i Pozzuolo del Friuli, vingardarar som produserer vin og grappa og møbelproduksjon i Manzano og Brugnera.
Demografi
endreBortsett frå italiensk vert det tala friulisk i regionen, og det finst òg ein større slovensk og tysk minoritet. slovensk vert tala i provinsen Trieste og dei austlege områda av provinsane Gorizia og Udine, i området kalla Venetiansk Slovenia, som består av Resiadalen og dei øvre dalane til elvane Torre og Natisone, der mange av landsbyane har både italienske og slovenske namn.
Byar i Friuli-Venezia Giulia med meir enn 50 000 innbyggjarar (2006 estimat):
| Kommune | Innbyggjarar |
|---|---|
| Trieste | 206 058 |
| Udine | 96 678 |
| Pordenone | 50 926 |
Merknader
endre- ↑ friulisk Friûl-Vignesie Julie, tysk Friaul-Julisch Venetien, slovensk Furlanija - Julijska krajina, venetiansk Friul-Venezsia Jułia
Kjelder
endre- Denne artikkelen bygger på «Friuli-Venezia Giulia» frå Wikipedia på engelsk, den 2. desember 2007.
