Johann Wolfgang von Goethe
Johann Wolfgang von Goethe (28. august 1749–22. mars 1832) var ein tysk forfattar, politikar, humanist og vitskapsmann. Han var ein ragande figur under romantikken og innan tysk litteratur som skreiv dikt, romanar, skodespel og filosofiske verk. Han er særleg kjend for verk som Die Leiden des jungen Werthers, Wilhelm Meisters Lehrjahre og Faust.
Johann Wolfgang von Goethe | |
Statsborgarskap | Sachsen-Weimar-Eisenach |
Fødd | 28. august 1749 Frankfurt am Main |
Død |
22. mars 1832 (82 år) |
Yrke | teatersjef, botanikar, politikar, kunstmålar, filosof, teolog, jurist, kunstkritikar, musikkritikar, bibliotekar, lyrikar, reiseforfattar, fysikar, litterat, romanforfattar, skodespelforfattar, sjølvbiograf, diplomat, statsmann, polyhistor, aforismeforfatter, dagbokskrivar, mineralog, zoolog, kunstteoretiker, advokat, komponist, librettist, skribent, biletkunstnar, kunsthistorikar |
Språk | tysk |
Sjanger | lyrikk, drama, tragedie |
Medlem av | Deutsche Akademie der Naturforscher Leopoldina, Akademie gemeinnütziger Wissenschaften, Det bayerske vitskapsakademiet, Göttingens vitenskapsakademi, Det prøyssiske vitskapsakademiet, Deutsches Archäologisches Institut, frimureri, Zentral-Dombau-Verein zu Köln, Schlesische Gesellschaft für vaterländische Kultur, Towarzystwo Warszawskie Przyjaciół Nauk, Det russiske vitskapsakademiet, Schlesische Gesellschaft für vaterländische Kultur, Sächsischer Kunstverein, Arcadian Academy |
Religion | Den evangelisk-lutherske kyrkja |
Far | Johann Caspar Goethe |
Mor | Catharina Elisabeth Goethe |
Ektefelle | Christiane von Goethe |
Born | August von Goethe |
Johann Wolfgang von Goethe på Commons |
Goethe var ein leiande figur i tysk litteratur seint på 1700-talet og ved byrjinga av 1800-talet. Han høyrde til Weimar-klassisismen, ein retning som hadde band til opplysingstida, Empfindsamkeit ('Sentimentalitet'), «Sturm und Drang» og romantikken. Verka hans blei spreidde i heile Europa og var ein viktig inspirasjonskjelde for musikk, litteratur og filosofi. Goethe påverka tyske filosofar som Hegel og Schelling, men også den britiske vitskapsmannen Charles Darwin.
Kjelder
endre- Denne artikkelen bygger på «Johann Wolfgang von Goethe» frå Wikipedia på engelsk, den 20. oktober 2008.
Bakgrunnsstoff
endre- Norske gjendiktingar ved Brage Forlag
- Artikkel om Goethe ved NRK.no
- Biografi om Goethe ved bojer.no
- Bibliografi om Goethe ved bojer.noDenne litteraturartikkelen som har med Tyskland og historie å gjere, er ei spire. Du kan hjelpe Nynorsk Wikipedia gjennom å utvide han.