Havsvale
Havsvale (Hydrobates pelagicus) er ein fugl i stormsvalefamilien. Han er den minste sjøfuglen i Atlanterhavet.[2] Havsvala er 15-16 centimeter lang og har eit vingespenn på 37–41 cm. Fuglen har svart fjørdrakt men kvit overgump.
| Havsvale | |
 Havsvale | |
| Utbreiing og status | |
Status i verda:  LivskraftigStatus i Noreg: Livskraftig[1] Utbreiinga av Havsvale | |
| Systematikk | |
| Rike: | Dyr Animalia |
| Rekkje: | Ryggstrengdyr Chordata |
| Underrekkje: | Virveldyr Vertebrata |
| Klasse: | Fuglar Aves |
| Orden: | Stormfuglar Procellariiformes |
| Familie: | Stormsvalefamilien Hydrobatidae |
| Slekt: | Hydrobates |
| Art: | Havsvale H. pelagicus |
| Vitskapleg namn | |
| Hydrobates pelagicus | |
Havsvala lever hovudsakleg i austdelen av Atlanterhavet, og hekkar langs størsteparten av den europeiske kysten til Kanariøyane i sør. Han hekkar også i Middelhavet aust til Tyrkia. Dei største populasjonane finst på Shetland, Orknøyane, Færøyane og vest på Irland. Middelhavspopulasjonen høyrer til ein separat underart, umogeleg å skilje i felt frå atlanterhavspopulasjonen utanfor hekketida, og desse hekkar hovudsakleg på Filfola utanfor Malta, Sicilia og Balearane.
I folketrua var fuglen ofte sett på som eit stormvarsel.
Havsvala lever strikt pelagisk utanfor hekkesesongen. Føda består av småfisk, blekksprut og dyreplankton, som ho ofte fangar trippande på havoverflata. Fuglen kan lokalisere ulik flytande føde utifrå lukt. Føda vert omgjord i magen til ei oljeaktig oransje væske som fuglen spyr opp for å mate ungen. Sjølv om havsvala oftast er taus til sjøs, har har fuglen ei gryntande læte som paret ytrar i paringssesongen, og hannen har ein purrande song ein kan høyra frå buplassen.
Havsvala overlever ikkje på øyar der landpattedyr som rotter og kattar har vorte introduserte, men toler naturleg predasjon frå måsar, joar, ugler og falkar. Trass i at den globale populasjonen minkar noko, vert han klassifisert som livskraftig av IUCN som livskraftig grunna storleiken. Då fuglen opptrer i grov sjø ute på havet vert han hylla inn i mytar og sjømannsfortellingar.
Havsvala plasserer reiret i sprekker og holer. Hoa legg eit egg pr hekkesesong, oftast rett på marka. Egget er kvitt, og foreldra deler på den lange rugetida, og etter klekkinga tek begge foreldra hand om ungen. Havsvala er langtrekkar som held seg utanfor kysten av Sør-Afrika medan det er vinter i nord.
Kjelder
endre«havsvale» i Store norske leksikon, snl.no.
- Denne artikkelen bygger på «Stormsvala» frå Wikipedia på svensk, den 29. november 2021.
- Referansar
- ↑ Stokke BG, Dale S, Jacobsen K-O, Lislevand T, Solvang R og Strøm H (24. november 2021). «Fugler: Vurdering av havsvale Hydrobates pelagicus for Norge. Norsk rødliste for arter 2021.». Artsdatabanken. Henta 14. mars 2022.
- ↑ «Artsdatabankens artsopplysningar». Artsdatabanken. 14. mars 2022. Henta 14. mars 2022.
