Jan Adolph Budde
Jan Adolph Budde (25. november 1811–3. april 1906) var ein norsk agronom som i perioden 1846-1876 dreiv landbruksskule på Austrått i Høyland ved Sandnes i Rogaland. Han var ei drivande kraft for det landbruksteknologiske miljøet som var på Jæren på denne tida. Landbruksskulen var berre ein av fleire aktivitetar Budde dreiv for å fremja landbruksutvikling i Rogaland. Han hadde også tillitsverv i Landshushaldningsselskapet. A. Buddes vei på Våland i Stavanger ber namnet hans.
Jan Adolph Budde | |||
| |||
Fødd | 25. november 1811 Stavern | ||
---|---|---|---|
Død | 3. april 1906 Austrått i Sandnes | ||
Yrke | agronom |
Nye reiskap og utvikling av desse stod sentralt i undervisinga på skulen og i føredrag han reisete rundt med og i artiklar i ymse tidsskrift.
Elevane skulle læra både å laga og bruka det vanlegaste landbruksreiskapen som var høveleg for distriktet. Elevane hadde engelske lærebøker og kopierte teikningar av ulik reiskap. I teoriundervisninga blei det gjennomgått konstruksjonsmåtar for ei rekkje reiskapar. På skulen var det både ein eigen snikarverkstad og ei smie. Av reiskapane som blei laga av elevane på skulen kan nemnast:
- Doble skotske horver
- Nepesåmaskinar
- Tromler med delt stokk
- «Skjæremaskine for Turnips»
- «Kornrensingsmaskine»
- «Drilkultivartor med 2 Sæt Jern - heelt af jern»
- «Kornsækruller»
- Kjerrehjul
Kjende elevar
endreKjende grunnleggjarar av reiskapsfabrikkar som alle har gått på J.A. Buddes landbruksskule:
- Andreas Serigstad som starta Serigstad i 1864 og er mest kjend for fôrhaustarar.
- Ole Gabriel Kverneland som starta Kverneland Group i 1879, mest kjend for plogar.
- Ole Kyllingstad som starta Kyllingstad Plogfabrikk i 1883. Blei kjøpt opp av Kverneland Group i 1984.
Kjelder
endre- Reiskapsprodukjon ved landbruksskulen på Austrått - Jærmuseet - Vitenfabrikken Sandnes.[daud lenkje]
- STAVANGER BYLEKSIKON : A. Buddes vei"
Bakgrunnsstoff
endre- Serigstad Arkivert 2008-02-19 ved Wayback Machine.
- Kverneland Group Arkivert 2008-11-16 ved Wayback Machine.