Kaci Kullmann Five
Karin Cecilie Kullmann Five, kjend som Kaci Kullmann Five, (13. april 1951–19. februar 2017)[1] var ein norsk næringsdrivar og politikar frå Bærum. Ho var frå 1981-97 stortingsrepresentant for Høgre frå Akershus fylke og statsråd i Syse-regeringa 1989-90. Frå 1991-94 var ho partileiar for Høgre.
| Kaci Kullmann Five | |||
 | |||
| Fødd | 13. april 1951 Oslo | ||
|---|---|---|---|
| Død | 19. februar 2017 (65 år) | ||
| Statsborgar av | Noreg | ||
| Parti | Høgre | ||
| Yrke | politikar, statsvitar | ||
| Utdanna ved | Universitetet i Oslo | ||
| Mor | Anne-Lise Kullmann | ||
| Ektefelle | Carsten O. Five | ||
| Medlem | Den Norske Nobelkomite | ||
| Verv | Partileiar for Høgre 20. april 1991–10. april 1994 | ||
| Føregangar | Jan P. Syse | ||
| Etterfylgjar | Jan Petersen | ||
| Verv | Norsk handels- og skipsfartsminister 16. oktober 1989–3. november 1990 | ||
| Føregangar | Jan Balstad | ||
| Etterfylgjar | Eldrid Nordbø | ||
| Alle verv |
| ||
Liv og gjerning
endreKaci Kullmann Five engasjerte seg for Unge Høgre og var leiar for organisasjonen i perioden 1977-79. Frå 1975-81 var ho elles medlem av kommunestyret i Bærum. Ho utdanna seg til cand.polit. ved Universitetet i Oslo i 1981. Jamsides studiane arbeidde ho for Næringslivets Hovedorganisasjon.
Five vart vald inn på Stortinget i 1981. Allereie på Høgre-partiet sitt landsmøte i 1982 vart ho vald til andre nestleiar for Høgre, og på det neste landsmøtet, 1984, til fyrste nestleiar. Etter stortingsvalet 1985 vart ho parlamentarisk nestleiar for Høgre i Stortinget, ein posisjonen ho beheldt også etter Willoch-regjeringa gjekk av våren 1986, og Høgre kom i opposisjon. Då partiformannen Rolf Presthus døydde brått nyårsdag 1988 rykte ho opp som partileiar, eit ombod ho hadde til Jan P. Syse vart vald til ny partileiar ut på vårparten same året.
I oktober 1989 vart Five utnemnd til handels- og skipsfartsminister i Jan P. Syse si samlingsregjering, og var statsråd til regjeringa gjekk i oppløysing hausten 1990. Våren 1991 vart ho vald til leiar for Høgre, som den fyrste kvinna. Høgre gjorde eit heller dårleg val både ved kommunevalet 1991 og ved stortingsvalet 1993, noko partileiinga hausta kritikk for. Five valde å trekke seg som partileiar i 1994, i staden vart Jan Petersen ny leiar i Høgre. Då hennar fjerde stortingsperiode gjekk mot slutten, sa ho nei til attval i 1997.
Næringsdrivar og nobelarbeid
endreEtter at ho forlét Stortinget i 1997 hadde Five i fem år ei direktør-stilling i Aker RGI. Deretter arbeidde ho som lobbyist med eige firma, og levde elles av styreoppdrag i ymse næringsselskap, til dømes i Statoil.
I 2003 fekk ho plass i femmannstyret for Nobels fredspris, og i 2015 vart ho valdt til leiar av Den norske Nobelkomiteen. Frå 2009 var ho også styremedlem i den svenske Nobelstiftinga, som har det overordna ansvaret for alle dei fem nobelprisane.
Prisar og utmerkingar
endreKaci Kullmann Five vart utnemnd til riddar av den franske Æreslegionen i 2006.
Verkliste
endre- Erfaringer med etableringsloven. Hovedoppgave i statsvitenskap. Oslo: Universitetet i Oslo, 1981.
- Det nye Europa, med Jan Petersen. Oslo: Høyres Hovedorganisasjon, 1990.
- Avslutningstale på Høyres landsmøte 1991. Oslo: Høyres Hovedorganisasjon, 1991.
- «Norges plass i europeisk samarbeid». I: Norsk militært tidsskrift, nr. 12 1992.
Kjelder
endre- ↑ «Kaci Kullmann Five er død». Dagbladet. Henta 20. februar 2017.
- Denne artikkelen bygger på «Kaci Kullmann Five» frå Wikipedia på bokmål, den 3. september 2013.
- «Kaci Kullmann Five». Stortinget.no.