Rjukanfossen
Rjukanfossen er den 70. høgaste fossen i Noreg ut frå totalt fall. Han ligg like vest for Rjukan i Tinn kommune i Telemark. Fossen ligg lengst vest i Vestfjorddalen og er den høgaste fossen i Telemark. Han er ein del av elva Måna og var ein stor turistattraksjon i førindustriell tid. Han var eit av dei første vassfalla som vart lyst opp ved hjelp av eigenskapt elektrisitet. Ved fossen vart det tidleg bygd eit eige hotell med tennisbane for ressurssterke turistar.
Rjukanfossen | |||
foss | |||
Rjukanfossen vert slept i ein periode i juli 2007 pga. høg vasstand i Skarfossdammen og Møsvatn.
| |||
Land | Noreg | ||
---|---|---|---|
Fylke | Telemark | ||
Kommune | Tinn | ||
Fossetype | Fleirtrinns | ||
Elv | Måna | ||
Totalt fall | 238 m | ||
• Lengste fall | 125 m | ||
Tal på fall | 3 | ||
Rjukanfossen 59°52′01″N 8°28′45″E / 59.866944°N 8.479167°E | |||
Wikimedia Commons: Rjukanfossen |
Fossen har ei total fallhøgd på 238 meter og høgaste loddrette fall er 125 meter.
I 1905 la Rjukanfossen grunnlag for Sam Eyde med investorer sitt oppkjøp av land i Vestfjorddalen. Fossen vart temma og lagt i røyr for å gje energi til salpeterproduksjon og industriprosjektet Norsk Hydro. Vatnet vert i dag nytta av Vemork kraftstasjon.
Ved fossen vert årleg Marispelet framført og det vert då slept ut normal vassføring i elva i samband med arrangementet.
På grunn av store vassmengder sommaren 2007 vart Rjukanfossen slept for fullt i ein lengre periode i juli. Dette førte til ein markant oppsving i turisttilstrøyminga til fossen.
Rjukanfossen i folkemusikken
endreSpelemannen Knut Dale dikta springaren Rjukanfossen medan han stod attmed fossen og mol korn. Denne springaren har sidan vore nytta av mange spelemenn i Telemark.
Sjå òg
endreBakgrunnsstoff
endre- Interaktivt panorama av Rjukanfossen Arkivert 2008-03-30 ved Wayback Machine.
- Marispelet
Kjelder
endre- Rjukanfossen på World Waterfall Database Arkivert 2010-01-05 ved Wayback Machine.