Dusjanbe
(Omdirigert frå Stalinabad)
Dusjanbe er hovudstaden i Tadsjikistan. Han ligg vest i landet, der dei to elvane Varzob og Kofarnihon renn saman. I 2020 hadde byen 863 400 innbyggjarar.
| Dusjanbe | |||
| Душанбе | |||
| by | |||
 | |||
|
|||
| Land |  Tadsjikistan
| ||
|---|---|---|---|
| Høgd | 2 706 m | ||
| Areal | 124 600 000 km² | ||
| Folketal | 863 400 (1. januar 2020)[1] | ||
| Tidssone | UTC +5 | ||
 Dusjanbe 38°34′23″N 68°47′11″E / 38.573055555556°N 68.786388888889°E | |||
| Wikimedia Commons: Dushanbe | |||
Namnet «Dusjanbe» tyder 'måndag' på persisk og tadsjikisk, og viser til ein måndagsmarknad som blei halden her i tidlegare tider.[2] Namnet blei tidlegare skrive «Djusjambe» (Dyushambe), ei russifisering av Dusjanbe. Mellom 1929 og 1961 hadde byen namnet «Stalinabad» etter Josef Stalin.[3] «Dusjanbe» blei gjeninnført i 1961 under avstaliniseringa.[4]
Folkesetnad
endre
Av innbyggjarane i Dusjanbe er 89,5 % tadsjikarar, 6,7 % usbekarar, 2,6 % russarar og 2,4 % andre folkeslag.[5][6]
| År | Innbyggjarar |
|---|---|
| 1926 | 6 000 |
| 1936 | 83 000 |
| 1956 | 227 000 |
| 1971 | 388 000 |
| 1991 | 582 000 |
| 2002 | 579 000 |
| 2006 | 661 000 |
| 2016 | 802 700 |
| 2022 | 1 201 800 |
Distrikt
endreDusjanbe er delt inn i 4 distrikt:
- Abu Ali Ibn Sina
- Firdawsi
- Ismail Samani
- Sjokhmansur
Viktige stader
endre- Dusjanbe internasjonale flyplass
- Nasjonalmuseet i Tadsjikistan
- Ismail Samani-monumentet
- Dusjanbe-synagogen
- Etnografi-museet
- Vahdat-palasset
Venskapsbyar
endreDusjanbe har fleire venskapsbyar.
- Teheran i Iran
- Shiraz i Iran
- Moskva i Russland
- St. Petersburg i Russland
- Akhisar i Tyrkia
- Boulder i Colorado i USA
- Klagenfurt i Austerrike
- Ankara i Tyrkia
- Lahore i Pakistan
- Sana'a i Jemen
- Lusaka i Zambia
- Reutlingen i Tyskland
- Mazari Sharif i Afghanistan
Kjelder
endre- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 http://www.citypopulation.de/Tajikistan.html.
- ↑ D. Saimaddinov, S. D. Kholmatova, and S. Karimov, Tajik-Russian Dictionary, Academy of Sciences of the Republic of Tajikistan, Rudaki Institute of Language and Literature, Scientific Center for Persian-Tajik Culture, Dushanbe, 2006 (oppgjeve av Engelsk Wikipedia).
- ↑ «Tajikistan». The World Factbook. CIA. Henta 30 January 2020. «etymology: today's city was originally at the crossroads where a large bazaar occurred on Mondays, hence the name Dushanbe, which in Persian means Monday, i.e., the second day (du) after Saturday (shambe)»
- ↑ «Demolishing Dushanbe: how the former city of Stalinabad is erasing its Soviet past». The Guardian. 19. oktober 2017. Henta 7. november 2019.
- ↑ «/ Исполнительный орган государственной власти города Душанбе». www.dushanbe.tj. Henta 12. april 2021.
- ↑ «Национальный состав, владение языками и гражданство населения Республики Таджикистан» (PDF). Tajikistan Agency of Statistics (på russisk og tadsjikisk). 14. oktober 2013. Arkivert frå originalen (PDF) 14. oktober 2013. Henta 8. juli 2021.
- Denne artikkelen bygger på «Dusjanbe» frå Wikipedia på bokmål, og «Dushanbe» frå Wikipedia på engelsk den 25. februar 2012.
