Bernt Støylen
Bernt Andreas Støylen (fødd 17. februar 1858 Sande på Sunnmøre, død 18. november 1937) var ein norsk prest, teolog, salmediktar og barnebokforfattar. Han var biskop i Agder bispedøme frå 1913 til 1930.
Bernt Støylen | |
Statsborgarskap | Noreg |
Fødd | 17. februar 1858 Sande kommune |
Død |
18. november 1937 (79 år) |
Yrke | prest, lyrikar, omsetjar |
Religion | Den evangelisk-lutherske kyrkja |
Born | Kaare Støylen |
Bernt Støylen på Commons |
Liv og gjerning
endreStøylen var fødd og oppvaksen på garden Støylen på Kvamsøya i Sande på Sunnmøre. Han tok i I 1873 tok han til på ein «høiere almue- og lærerskole» i Volda. Tre år seinare tok han artium etter han i Kvinnherad fekk privatundervising.
Han vart i 1885 cand. theol. ved universitetet i hovudstaden. Ei kort tid var han styrar for Norsk Barneblad. Etter ei tid som personalkapellan var han i åra 1890-95 sjømannsprest i Cardiff i Wales. Deretter var han styrar av Notodden seminar fram til 1902. Frå 1902 til -14 var han hovudlærar ved Det praktisk-teologiske seminar ved universitetet i Kristiania. Han var medlem av kyrkjekommisjonen av 1908 og gjekk då inn for ei fri folkekyrkje.
I mange teologiske spørsmål høyrde Støylen med mellom dei konservative i norsk kristenliv. Men etter han i 1923 ordinerte den omstridde Jens Gran Gleditsch til biskop, opplevde han å verte utfrosen or mang ein kristen-leir.
Han skreiv ei nynorsk lesebok, ABC, i fire band og samarbeidde med Nordahl Rolfsen om hans store lesebokverk. Støylen si Norske barnerim og leikar frå 1899 er framleis den største publiserte samlinga av barnerim i Noreg. Støylen var formann i den nemnda, med Støylen, Peter Hognestad og Anders Hovden, som stod føre utgjevinga av Nynorsk salmebok i 1927. 62 av salmane hans var med der. Mange av Støylens salmar vert i dag sjeldan sunge i den norske kyrkja. Derimot syng ein mange av hans omsette salmar. Han vert halden for å vere ein framifrå omsetjar, kanskje den fremste nynorskspråklege gjendiktaren av salmar.
Støylen tok del i målreisinga, fyrst og fremst gjennom si forfattarverksemd. Han var og aktiv i fråhaldsarbeidet, formann i Det Norske Totalavholdsselskap. Også misjonsarbeidet hadde ein støttespelar i Støylen.
Han var far til biskop Kaare Støylen.
Verkliste
endre- Norske døbenavne med deres betydning og oprindelse. 1887
- Norske barnerim og leikar. 1899.
- Norske barnerim. 1959. Med teikningar av Solveig Muren Sanden
- Norske leikar. 1960. Med teikningar av Solveig Muren Sanden
- Norske barnerim og leikar. 1974. Med teikningar av Solveig Muren Sanden
- Norske barnerim og leikar. Faksimileutg 1977. ISBN 82-03-06586-4
- Læsestykker paa landsmaal : tillæg til Nordahl Rolfsens læsebog for folkeskolen ved Nordahl Rolfsen og Bernt Støylen. 3 bd. 1903 (Ny utg 4 bd, 1907-1911)
- Songbok for sundagsskule og uppbyggjingsmøte. 1906
- C.O. Rosenius. Uppbyggjingsbok for heimen : tankar til kvar dag i aaret. Omsett av Støylen. 1909
- ABC : mi fyrste bok ved Karen Grude Koht og Bernt Støylen. 1909
- ABC : fyrste boka mi. 1921. Ny utg. Med teikningar av Gudmund Stenersen
- ABC : første boka mi : riksmålsutgave med valgfrie former. 1922
- ABC : mi fyrste bok. 1932. Ny utg.
- ABC : fyrste boka mi. 1939. Ny utg. Med teikningar av Erik og Dagfin Werenskiold. Både på bokmål, nynorsk og høgnorsk
- Hjælpebok for bibellæsere . 1914
- Salmar og aandelege songar . 1920
- Utgreiding um nynorsk salmebok . 1926
- Tilbed og ten herren! : Vigsletalar. 1928
- Livet med Gud : Preikor til 3. tekstrekkja. 1933-34
- Guds fotspor i folkenes liv : Kristendommens stilling til buddhismen. 1935
- Kom til Kristus : Preikor til 2. tekstrekkja for alle sundagar og helgedagar. 1938
Kjelder
endre- Grøvik, Ivar: Sunnmøringar.