Gaupa
- For rovdyret, sjå Gaupe.
Gaupa (frå latin Lynx) er eit stjernebilde på den nordlege himmelhalvkula. Det vart introdusert på 1600-talet av Johannes Hevelius. Det er eit lyssvakt stjernebielte og dei mest lyssterke stjernene dannar ei sikksakk-linje.
| Gaupa | |
|---|---|
 | |
| Latinsk namn | Lynx |
| Forkorting | Lyn |
| Genitivsform | Lyncis |
| Symbologi | Namngitt av Hevelius |
| Rektasensjon | 8 h |
| Deklinasjon | −35° |
| Areal | 545 kvadratgrader nr. 28 av stjernebilda |
| Stjerner sterkare enn mag. 3 |
0 |
| Sterkaste stjerne | α Lyn (3,13 (variabel). mag.) |
| Meteorsvermar |
|
| Tilgrensande stjernebilde |
|
| Synleg mellom breiddegradane +90° og −?° | |
Kjende objekt
endreDen einaste namnsette stjerna i dette stjernebiletet er Alsciaukat (frå arabisk for torn), òg kjend som 31 Lyncis, eller κ Lyncis.
Det mest kjende djupromsobjektet i Gaupa er NGC 2419, òg kalla «Den intergalaktiske vandraren», ein kulehop som er den mest fjerntliggande av sitt slag, 300 000 lysår frå jorda. Det er truleg at NGC 2419 går i ein særs elliptisk bane kring Mjølkevegen. Han har storleiksklasse 10,3 og er ein hop av Shapley-klasse II. Denne klassen er ekstremt konsentrert i sentrum. NGC 2419 vart oppdaga som ein kulehop av Carl Lampland.[1]
Kjelder
endre- Denne artikkelen bygger på «Lynx (constellation)» frå Wikipedia på engelsk, den 12. juni 2016.
- Wikipedia på engelsk oppgav desse kjeldene:
- Universe: The Definitive Visual Dictionary, Robert Dinwiddie et al., DK Adult Publishing, (2005), pg. 346.
- Levy, David H. (2005). Deep Sky Objects. Prometheus Books. ISBN 1-59102-361-0.
- Ian Ridpath and Wil Tirion (2007). Stars and Planets Guide, Collins, London. ISBN 978-0-00-725120-9. Princeton University Press, Princeton. ISBN 978-0-691-13556-4.
- Ferris, Timothy. Seeing in the Dark. 2002. s. 244
