Geirangervegen

Geirangervegen er ein bilveg mellom Langevatn i Skjåk og Geiranger. Han er ein del av fylkesveg 63 (tidlegare riksveg med same nummer).

Høgaste punkt ligg 1038 moh, ved Djupvatnet. Vegen er ein viktig ferdselsveg mellom Sunnmøre og Austlandet, og ein av dei mest brukte turistvegane i landet.

Historie endre

Opphavleg var vegen ein smal rideveg eller kløvveg. På tingsamling i Sunnylven tinglag 1827 vart det vedteke å fullføre han dels påbyrja kløvvegen frå Maråk (Geiranger sentrum) til grensa for Lom prestegjeld (om lag 1 1/2 mil). Arbeidet skulle utførast av bøndene (4 dagar kvar sommar) og plassemenn (1 dag).^[1] Planar om betre veg begynte rundt 1850. Vegen blei stukken i 1857 av Hans Hagerup Krag. Første løyvinga kom i 1881. Opptil 300 mann arbeidde på sommaren med dei 22 km veg som stod ferdig i 1889. Vegen hadde maksimal stigning 1:10, ni steinkvelvbruer, 29 hårnålssvingar (180°) og 5364 stabbesteinar. I «Knuten», som ikkje lenger er ein del av vegen, går vegen i sløyfeformasjon, ei av dei første trafikkmaskinene i landet. Byggverket blei tildelt gullmedalje på Parisutstillinga i 1900 med følgjande ord: «Du giver et godt bilde av den storartede norske fjeldnatur».

Vegen blei delvis lagt om på 1960-talet, sjølv om traseen er omtrent den same. Enkelte restar av den opphavlege vegen står framleis. Opphavleg gjekk vegen heilt til Grotli der den møtte gamle Strynefjellsvegen. I 1977 blei strekninga mellom Grotli og Langevatn ein del av den nye Strynefjellsvegen, noverande riksveg 15. Heile vegen blei tofelts i 1983. Vegen var tidlegare ein del av reiselivsproduktet The Golden Route. Frå 2012 er vegen del av nasjonal turistveg Åndalsnes-Trollstigen-Geiranger. Vegen er stengd om vinteren. Det har dei siste åra vore arbeidd med rassikring av Stavbrekkfonna for å gjere mogleg ei tidlegare opning av vegen etter vinteren. Frå Djupvasshytta går det sideveg til Dalsnibba på 1476 m.o.h. (opna 1939).^[2]