Ålvik
Ålvik er ein tettstad og eit sokn i Kvam herad i Hardanger, ved fylkesveg 7 om lag 25 km køyring aust for Norheimsund og 30 km vest for Hardangerbrua. Ålvik er eigentleg eit samlenamn på to bygder på kvar si side av ein åsrygg, Ytre Ålvik i vest og Indre Ålvik i aust, men sjølve tettstaden omfattar berre Indre Ålvik.[1]
| Ålvik | |||
| tettstad | |||
 Elkem Bjølvefossen i Ålvik
| |||
| Land |  Noreg
| ||
|---|---|---|---|
| Fylke | Vestland | ||
| Kommune | Kvam | ||
| Areal | 0,66 km² | ||
| Folketal | 426 (2023) | ||
| Folketettleik | 645 / km² | ||
| Postnummer | 5614 ÅLVIK | ||
| Preposisjon | i Ålvik | ||
 Ålvik 60°25′57″N 6°25′54″E / 60.4325°N 6.4316666666667°E | |||
| Wikimedia Commons: Ålvik, Kvam | |||
Geografi og naturtilhøve
endreÅlvik ligg på nordsida av Hardangerfjorden, langs det djupaste stykket av fjorden.[2] Berggrunnen i Ålviksområdet er hovudsakleg gabbro og granitt frå Bergsdalsfeltet.[3] Vegetasjonen langs fjorden er mest edellauvskog rik på almetre. Høgare opp finn ein furuskog og fjellbjørkeskog.[4] Bygda huser fleire bestandar av orkideen kvit skogfrue[1] og eit naturreservat der det finst ein særskilt rik førekomst av barlind.[5]
Historie
endreNamnet Ålvik kjem truleg av gammalnorsk ǫlr - older, or og vik.[6] Det har vore busetnad i området som utgjer Ålvik minst frå 6-700 år f.kr. Det er funne gjenstandar i bronse i området Vikedal som er daterte til denne tida.[7] I mellomalderen høyrde Ålvik til godset til garden Norheim i Norheimsund.[8]
Indre Ålvik vart ein industristad frå 1905 då smelteverket Bjølvefossen A/S starta opp.[9] Drifta har grunna seg på vasskraft frå Bjølvo kraftverk.[10] Bygda fekk vegtilknytting til Bergen i 1937, då Fyksesundbrua vart opna.[11] Bjølvefossen A/S er no overtatt av Elkem og heiter Elkem Bjølvefossen.Elkem blei seld til kinesiske eigarar hausten 2010.[12]
Ålvik sokn
endreÅlvik har alt frå mellomalderen høyrt til Øystese sokn. Bygda fekk si eiga kyrkje i 1962, og er no eit sokn for seg sjølv med om lag 650 innbyggjarar.
Folketalsutvikling
endre| Folketalsutvikling i Ålvik tettstad | ||||
|---|---|---|---|---|
| År | Innbyggjarar | |||
| 1920 | 380 | |||
| 1930 | 645 | |||
| 1946 | 796 | |||
| 1950 | 920 | |||
| 1960 | 1 113 | |||
| 1970 | 1 061 | |||
| 1980 | 839 | |||
| 1990 | 695 | |||
| 2000 | 647 | |||
| 2009 | 575 | |||
| 2012 | 566 | |||
| Kjelder: | ||||
Kjende personar frå Ålvik
endre- Frode Aga (f. 1955) - kokk
- Erik Fossåskaret (f. 1947) - faglitterær forfattar og førsteamanuensis ved Universitetet i Stavanger, Institutt for medie-, kultur- og samfunnsfag
Litteratur
endre- Erik Fossåskaret og Frode Storås (red.): Ferrofolket ved fjorden. Globale tema i lokal soge - Bjølvefossen, Ålvik, Hardanger. Bergen 1999. ISBN 82-7326-057-7
- Nils Georg Brekke, red. (1993). Kulturhistorisk vegbok Hordaland. Bergen: Hordaland fylkeskommune / Nord 4 Vestkyst. ISBN 82-7326-026-7. [2. opplag, 1994]
- William Helland-Hansen, red. (2004). Naturhistorisk vegbok Hordaland. Bergen: Hordaland fylkeskommune / Nord 4 Bokverksted. ISBN 978-82-7326-061-1.
Kjelder
endreFotnotar
endre- ↑ 1,0 1,1 Frank Tangen. «Ålvik» (html). Heradets vevsider. Kvam Herad. Henta 10. juli 2012.
- ↑ Helland-Hansen (red.), side 64
- ↑ Helland-Hansen (red.), side 2 og 3
- ↑ Helland-Hansen (red.), side 140 og 570-571
- ↑ «FOR 2000-10-13 nr 1023: Forskrift om freding av Barlindflaten som naturreservat, Kvam kommune, Hordaland.» (html). Lovdata. Henta 10. juli 2012.
- ↑ Brekke (red.), side 368.
- ↑ Brekke (red.), side 369.
- ↑ Brekke (red.),side 371.
- ↑ Store norske leksikon
- ↑ Store norske leksikon
- ↑ Brekke (red.), side 88.
- ↑ Elkem si heimeside, arkivert frå originalen 15. mars 2015, henta 14. november 2013
Bakgrunnsstoff
endre- Ålvik.info Arkivert 2012-06-20 ved Wayback Machine. - Ei friviljug dreve infoside for og om Ålvik