J.P. Jacobsen

Jens Peter Jacobsen (7. april 1847–30. april 1885), best kjend som J.P. Jacobsen (uttalt I.P. Jacobsen på dansk), var ein dansk forfattar fødd i Thisted nord på Jylland. Han byrja den naturalistiske rørsla i dansk litteratur og tok del i det moderne gjennombrotet.

J.P. Jacobsen
Statsborgarskap	Kongeriket Danmark
Fødd	7. april 1847 Thisted
Død	30. april 1885 (38 år) Thisted
Yrke	botanikar, lyrikar, omsetjar, romanforfattar, skribent
Språk	dansk, engelsk
Religion	ateisme
J.P. Jacobsen på Commons

Jacobsen studerte biologi ved Københavns universitet og fokuserte på botanikk, med ei avhandling om ferskvatnalger. Han fekk i oppdrag å stidera floraen på Anholt og Læsø. Han knytte seg til dei nytenkjande brørne Brandes, der særleg Edvard Brandes blei ein nær ven. Jacobsen blei også påverka av tankane til Charles Darwin, og omsette hovudverk hans, On the Origin of Species, til dansk i 1872.

J.P. Jacobsen utvikla tuberkulose i ung alder, og døydde tidleg av dette.

Verk

Jacobsen gav ut Fru Marie Grubbe i 1876, ein historisk roman som var den første danske skildringa av ei kvinne som eit seksuelt vesen.

Niels Lyhne frå 1880 skildrar lagnaden til ein ateist i ei nådelaus verd der «trua» hans blir prøvd av fleire prøvingar og tragediar.

J.P. Jacobsen skreiv òg noveller og dikt. Lyrikken hans er meir prega av seinromantikken enn prosaen hans.

Verk

• Fru Marie Grubbe (1876)
• To verdener (1879)
• Niels Lyhne (1880)
• Mogens og andre Noveller (1882)
• Digte og Udkast (posthumt 1886)

Kjelder

• Denne artikkelen bygger på «J.P. Jacobsen» frå Wikipedia på dansk, og «Jens Peter Jacobsen» frå Wikipedia på engelsk den 17. mars 2009.

Bakgrunnsstoff

• J.P. Jacobsen i Arkiv for Dansk Litteratur Arkivert 2007-08-08 ved Wayback Machine., med biografi Arkivert 2007-08-12 ved Wayback Machine.
• J.P. Jacobsen på Epoke Arkivert 2009-06-01 ved Wayback Machine.
• J.P. Jacobsen hos Kalliope - tekstar og bibliografi
• J. P. Jacobsens liv og digtning Arkivert 2017-06-12 ved Wayback Machine.
• Privat hjemmeside om J. P. Jacobsen Selskabet Arkivert 2017-05-24 ved Wayback Machine.
• Om Arternes Oprindelse omsett av J.P. Jacobsen
• Introduktion til J.P. Jacobsens oversættelse af Charles Darwins Om Arternes Oprindelse Arkivert 2022-01-30 ved Wayback Machine.
  Denne litteraturartikkelen som har med Danmark å gjere, er ei spire. Du kan hjelpe Nynorsk Wikipedia gjennom å utvide han.