Rondônia

	Rondônia
	delstat
Flagg	Symbol
Land	Brasil
Del av	Norte
Hovudstad	Porto Velho
Areal	237 765,3 km²
Folketal	1 380 952 (2000)
Grunnlagd	1943 (skild ut som eige territorium) ; 1982 (delstatsstatus)
Språk	Portugisisk
	; Rondônia; 10°56′00″S 62°49′00″W / 10.933333333333°S 62.816666666667°W
	Kart som viser Rondônia. Kart som viser Rondônia.
	Wikimedia Commons: Rondônia

Rondônia er ein delstat nordvest i Brasil. Delstaten grensar til delstatane Acre, Amazonas og Mato Grosso. I sør har han riksgrense mot Bolivia. Rondônia er ein av dei yngste delstatane i Brasil, og har sidan 1970-talet hatt ein kraftig folkevekst.

Delstadshovudstaden er Porto Velho. Andre byar er Ji-Paraná, Ariquemes, Vilhena og Cacoal.

Geografi

Satellittbilde viser omfattande avskoging i Rondônia.

Rondônia ligg i vestkanten av Amazonas, og størsteparten av delstaten er dekt av regnskog. Store skogmengder er blitt rydda etter at omfattande innflytting og nybygging tok til på 1970-talet.

Porto Velho ligg heilt vest i Rondônia, ved Madeira-elva, som er ei sideelv til Amazonas. I delstaten ligg også innsjøen Lago do Cuniã.

Historie

Rondônia blei skild ut frå Mato Grosso i 1943 som Guaporé-territoriet etter ein politikk ført av president Getulío Vargas for å sikra grensene til Brasil. I 1956 blei territoriet gjeve namnet kalla Rondônia etter Candido Rondon, som leidde fleire ekspedisjonar i dei brasilianske grenseområda tidleg på 1900-talet. Det føderale territoriet fekk delstatsstatus i 1982.

På 1970-talet blei det etablert eit program kalla Pólo-Noroeste som skulle fremja innvandring til området. Dette markerte også byrjinga på kaffiplantasjane og kvegdrifta i regionen. Pólo-Noroeste-programmet auka folketalet i Rondônia frå 10 000 i 1970 til 1,5 millionar i 2004. Bortsett frå Porto Velho og Guajará-Mirim er alle byane i delstaten bygd av nybyggjarar omfatta av dette programmet. Etter sluttføringa av Pólo-Noroeste har dei føderale styresmaktene starta Planaforo-programmet som fokuserer meir på miljø og urfolk. Eit hovudområde i dette programmet er å definera grensene for urfolksreservat.

I 1980 blei vasskraftverket Samuel bygga. Dette kraftverket mogleggjorde ein stor auke i produksjonen av tømmer, mineral og matvarer og innan bygg og anlegg.

Kveg i Ji-Paraná i Rondônia.

Økonomi

Delstaten produserer trevirke, kaffi, gummi og kjøt frå kveg. Mais og ris er andre viktige jordbruksprodukt. Det føregår gruvedrift på gull og tinn.

Sidan slutten av 1990-talet har Rondônia byrja å tilretteleggja for auka turisme.

Frihandelsområdet Guajará-Mirim blei skipa i 1993. Dette området grensar til Bolivia og har ført til ein markert auke i handelen mellom Rondônia og Bolivia.

Kjelder

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 http://www.ibge.gov.br/home/estatistica/populacao/estimativa2012/estimativa_dou.shtm.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 https://www.ibge.gov.br/en/cities-and-states/ro.html.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 https://censo2022.ibge.gov.br/panorama/.

«Rondônia» i Britannica Online Encyclopedia
«História de Rondônia» Arkivert 2013-12-13 ved Wayback Machine., rondonia.ro.gov.br

Denne artikkelen bygger på «Rondônia» frå Wikipedia på bokmål, den 15. desember 2012.

Bakgrunnsstoff

Commons har multimedium som gjeld: Rondônia

Offisiell nettstad

[wikidata-898961b5c83faccda3cecf0394e2dbfaff6e8d4f-v4-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 http://www.ibge.gov.br/home/estatistica/populacao/estimativa2012/estimativa_dou.shtm.

[wikidata-daac780eedffe04a7058e340f4a31efdee7b3b66-v4-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 https://www.ibge.gov.br/en/cities-and-states/ro.html.

[wikidata-cfd0b231e2ac629cc4157412489332a7662cbc62-v4-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 https://censo2022.ibge.gov.br/panorama/.