Sypressfamilien
Sypressfamilien | |
![]() Einer | |
Systematikk | |
Rike: | Planteriket Plantae |
Underrike: | Pteridobiotina |
Infrarike: | Streptophyta |
Overrekkje: | Cycadophytanae |
Rekkje: | Bartre Pinophyta |
Klasse: | Pinopsida |
Orden: | Furuordenen Pinales |
Familie: | Sypressfamilien Cupressaceae J.E.Gray, 1822 |
Sypressfamilien (Cupressaceae) er ein av totalt sju bartrefamiliar. Ein deler sypressfamilien inn i 27-30 slekter med 130-140 artar.
Trea i sypressfamilien er eviggrøne bartre, oftast med skjelforma blad og små konglar. I Noreg er det berre einer (Juniperus communis) som er viltveksande.
TaksonomiEndra
Mange av sypressane kan bli svært gamle og store, slik som den japanske Sugi.
Taksogrupperingen av sypressfamilien nedanfor er gjeven att med basis i internasjonal taksonom og det nyaste nordiske standardverket, Den nya nordiska floran 2003 (på norsk: Gyldendals store nordiske flora 2007).[1] med 5 klassar og 155 familiar i Norden. Hovudnamn som er sett i kursiv viser ordenar eller familiar som berre veks utanfor Norden og som i 2007 ikkje gjekk inn i dei 155 familiane i det nordiske standardverket.
- Karplantar (Tracheophyta)
- Karsporeplantar (Pteridophyta)
- Frøplantar (Spermopsida)
- Blomsterplantar (Angiospermae, Magnoliopsida)
- Nakenfrøingar (Gymnospermae)
- Bartre (Pinopsida), 8 familier, 3 i Norden
- Orden: Furuordenen (Pinales)
- Sypressfamilien (Cupressaceae), 30 slekter, 4 i Norden
- Einerslekta (Juniperus)
- Einer (Juniperus communis)
- Fjelleiner (Juniperus communis ssp alpina)
- Azorisk einer (Juniperus brevifolia)
- Kanarieiner (Juniperus cedrus)
- Kinesisk einer (Juniperus chinensis )
- Syrisk einer (Juniperus drupacea)
- Mekongeiner (Juniperus convallium)
- Gresk einer (Juniperus excelsa)
- Svarteiner (Juniperus indica)
- Himalayaeiner (Juniperus recurva)
- Komaroveiner (Juniperus komarovii)
- Sichuaneiner (Juniperus saltuaria)
- Russisk einer (Juniperus semiglobosa)
- Spansk einer (Juniperus thurifera)
- Tibeteiner (Juniperus tibetica)
- Utaheiner (Juniperus osteosperma)
- Einer (Juniperus communis)
- Sypressfuruslekta (Actinostrobus), 3 artar
- Actinostrobus acuminatus eller «Dwarf Cypress»
- Actinostrobus arenarius
- Actinostrobus pyramidalis
- Tasmaniasypresslekta (Athrotaxis), 2-3 artar
- Athrotaxis cupressoides eller «Smooth Tasmanian Cedar»
- Athrotaxis selaginoides eller «King William Pine»
- Athrotaxis laxifolia eller «Summit Cedar»
- Austrocedrusslekta (Austrocedrus), 1 art
- Austrocedrus chilensis eller «Chilean cedar» = syn. Libocedrus chilensis
- Callitrisslekta (Callitris), 15 artar
- Sypresslekta (Cupressus)
- Eurasia
- Ekte sypress eller «middelhavssypress» – (Cupressus sempervirens)
- Bhutansypress (Cupressus cashmeriana)
- Chengsypress – (Cupressus chengiana)
- Yunnansypress – (Cupressus duclouxiana)
- Saharasypress – (Cupressus dupreziana)
- Marokkansk sypress – (Cupressus atlantica)
- Tåresypress – (Cupressus funebris)
- Tibetansk sypress – (Cupressus gigantea)
- Himalayasypress – (Cupressus torulosa)
- Nord-Amerika (tidvis kalla gullsypresslekta (Callitropsis))
- Arizonasypress – (Cupressus arizonica)
- Smooth Arizona Cypress – (Cupressus arizonica var. glabra)
- San Pedro Martir-sypress – (Cupressus arizonica var. montana)
- Nevadasypress – (Cupressus arizonica var. nevadensis)
- Cuyamacasypress – (Cupressus arizonica var. stephensonii)
- Medocsypress – (Cupressus bakeri)
- Gowensypress – (Cupressus goveniana)
- Santa Cruz-sypress – (Cupressus abramsiana)
- Mendocinosypress – (Cupressus pigmaea)
- Guadalupesypress – (Cupressus guadalupensis)
- Tecatesypress – (Cupressus guadalupensis var. forbesii)
- Meksikansk sypress – (Cupressus lusitanica)
- Benthamsypress – (Cupressus lusitanica var. benthamii)
- Macnabsypress – (Cupressus macnabiana)
- Montereysypress – (Cupressus macrocarpa)
- Sargentsypress – (Cupressus sargentii)
- Nutkasypress – (Cupressus nootkatensis)
- Dvergsypresslekten (Chamaecyparis)
- Taiwansypress – (Chamaecyparis formosensis) (Taiwan)
- Lawsonsypress eller «edelsypress» – (Chamaecyparis lawsoniana) (vestlege Nord-Amerika)
- Hinokisypress eller «solsypress» – (Chamaecyparis obtusa) (Japan)
- Chamaecyparis taiwanensis – (Chamaecyparis taiwanensis) (Taiwan)
- Sawarasypress eller «ertesypress» – (Chamaecyparis pisifera) (Japan)
- Kvit sypress – (Chamaecyparis thyoides) (austlege Nord-Amerika)
- Røykjelsessederslekta (Calocedrus)
- Kalifornisk røykjelsesseder – (Calocedrus decurrens)
- Taiwansk røykjelsesseder – (Calocedrus formosana)
- Kinesisk røykjelsesseder – (Calocedrus macrolepis)
- Sugislekta (Cryptomeria) eller «japansederslekta»
- Sugi (Cryptomeria japonica) eller «japanseder»
- Cunninghamiaslekta (Cunninghamia), 2 arter
- Diselmaslekta (Diselma), 1 art
- Diselma archeri (Tasmania)
- Fitzroyaslekta (Fitzroya), 1 art
- Fujiansypresslekta (Fokienia), 1 art
- Glyptostrobusslekta (Glyptostrobus)
- Libocedrusslekta (Libocedrus) , 5 arter
- Libocedrus austrocaledonica
- Libocedrus bidwillii eller «Pāhautea»
- Libocedrus chevalieri
- Libocedrus plumosa eller «Kawaka»
- Libocedrus yateensis
- Papuacedrusslekta (Papuacedrus) = syn. Libocedrus, 1 art
- Pilgerodendronslekta (Pilgerodendron) = syn. Libocedrus, 1 art
- Microbiotaslekta (Microbiota), 1 art
- Neocallitropsisslekta (Neocallitropsis), 1 art
- Platycladusslekta (Platycladus), 1 art
- Redwoodslekta (Sequoia)
- Kystsequoia eller redwood (Sequoia sempervirens)
- Kjempesequoiaslekta (Sequoiadendron)
- Mammuttre eller kjempesequoia (Sequoiadendron giganteum)
- Metasequoiaslekten (Metasequoia) , 1 art
- Urtre eller vassypress (Metasequoia glyptostroboides)
- Taiwaniaslekta (Taiwania), 1 art
- Sumpsypresslekta (Taxodium), 3 arter
- Tetraclinisslekta (Tetraclinis), 1 art
- Tujaslekta (Thuja)
- Asia
- Koreatuja (Thuja koraiensis)
- Japantuja (Thuja standishii)
- Sichuanesisk tuja (Thuja sutchuenensis)
- Nord-Amerika
- Austamerikansk tuja (Thuja occidentalis)
- Kjempetuja (Thuja plicata)
- Thujopsisslekta (Thujopsis)
- Widdringtoniaslekta (Widdringtonia), 4 artar
- Einerslekta (Juniperus)
- Furufamilien (Pinaceae), 11 slekter, 5 i Norden
- Barlindfamilien (Taxaceae), 4 slekter
- Blomsterbarlind-familien (Cephalotaxaceae)
- Apeskrekkfamilien eller skjelgranfamilien (Araucariaceae)
- Paraplyfurufamilien (Sciadopityaceae)
- Gultrefamilien (Podocarpaceae), 19 slekter
- Sypressfamilien (Cupressaceae), 30 slekter, 4 i Norden
KjelderEndra
- ↑ Bo Mossberg (red.), Steinar Moen (norsk red.): Gyldendals store nordiske flora, Gyldendal 2003 (Oslo 2007), ISBN 978-82-05-32563-0
- Denne artikkelen bygger på «Sypressfamilien» frå Wikipedia på bokmål, den 8. mars 2017.