Uttarakhand

Uttarakhand

Delstat i India
Hovudstad	Dehradun
Flatevidd  - Rangering i India	53 566 km² 18.
Folketal (2001)  - Rangering i India  - Folketettleik	8 479 562 19.. 159/km²
Grunnlagd	9. november 2000
Offisielle språk	hindi og sanskrit (garhwali og kumaoni er utbreidde, men har ikkje offisiell status)</ref>
Guvernør Øvste minister	Sudarshan Aggarwal B. C. Khanduri
Nettstad	ua.nic.in
{{{fotnotar}}}

Uttarakhand, fram til 2006 kalla Uttaranchal, er ein delstat nord i India. Han grensar til Nepal i aust og Tibet i nord og dei indiske delstatane Himachal Pradesh i vest og Uttar Pradesh i sør. Området blei skilt ut frå Uttar Pradesh i 2000.

Bakgrunn

Separatistrørsla i Uttarakhand hadde bakgrunn i motsetjingar mellom kastar — rajputar og til ei viss grad brahminar dominerer dette området, medan lågare kastar hadde makta i Uttar Pradesh — og språk, der innbyggjarane i Uttarakhand hovudsakleg bruker garhwali og kumaoni, medan fleirtalsspråket i UP er hindi.

Namn

Uttarakhand er det tradisjonelle namnet for den indiske delen av Himalaya, og blei også brukt som namn på separatistrørlsa. Då delstaten blei skild ut frå Uttar Pradesh i november 2000 fekk han namnet Uttaranchal (sanskrit for 'nordfylke') i staden for Uttarakhand ('nordland') som separatistrørsla i området hadde kravd. I januar 2007 bytta delstaten namn til Uttarakhand.

Området har tilnamnet «Dev bhoomi» ('gudelandet') på grunn av dei mange hinduiske pilegrimsmåla som ligg her.

Geografi

Utsyn mot Rishikesh over Ganga.

Foto: Roger roger

Delstaten ligg ved foten av Himalaya. Han har tre geografiske regionar: Høgfjellsområdet, høgplatået og slettelandet terai, det sistnemnde utgjer om lag 12 % av flatevidda. Dalane er tett busette, medan få bur i dei store fjellområda.

Høgfjellsområdet inneheld toppar som Nanda Devi, Kedarnath og Trishul, og isbrear som Gangotri og Pindari. Store elver i Uttarakhand er mellom anna Ganga og Jamuna.

Dei største byane er Dehradun (530 263 innb.) Haridwar (220 767), Haldwani (158 896) og Roorkee (115 278). Haridwar, Badurnath, Kedarnath og Rishikesh er viktige pilegrimsmål for hinduar, noko som også gjeld Gangotri og Yamunotri, kjeldene til Ganga og Jamuna. Valley of Flowers og Nanda Devi er nasjonalparkar og rekna som verdsarv av UNESCO.

Innbyggjarar

Delstaten har to offisielle språk, hindi, som blir tala i byane, og sanskrit, som den einaste delstaten i India. På landsbygda blir det tala garhwali i Garhwal-området og kumaoni i Kumaon.

Dei fleste innbyggjarane er hinduar eller buddhistar. Etter sjølvstendet i 1947 flytta fleire sikhar hit frå Punjab, medan nokre muslimske grupper har flytta hit seinare.

Kjelder

Denne geografiartikkelen som har med India å gjere, er ei spire. Du kan hjelpe Nynorsk Wikipedia gjennom å utvide han.