Wismar

Wismar er ein tysk by ved Austersjøen. Byen ligg i delstaten Mecklenburg-Vorpommern med kring 45 000 innbyggjarar. Byen ligg om lag 64 km austom Lübeck og 34 km nord for Schwerin.

Wismar
Marknadsplassen Marknadsplassen
Byvåpen	Plassering
Styresmakter
Land Delstat Regierungsbezirk‎ Landkreis	Tyskland Mecklenburg-Vorpommern Kreisfri by
Borgarmeister	Dr. Rosemarie Wilcken (SPD)
Geografi
Flatevidd  - By	41,36 km²
Innbyggjarar  - By (2010)    - folketettleik	44 470   1075/km²
Koordinatar	53°54′N 11°28′E
Høgd over havet	15 m
Tidssone - Ved sommartid	CET (UTC+1) CEST (UTC+2)
Diverse annan informasjon
Postnummer	23952, 23966, 23968, 23970
Telefon-retningsnummer	03841
Bilnummer	HWI
Heimeside: http://www.wismar.de

Hansabyen

Torget i Hansabyen Wismar

Wismar skal ha hatt byrettar heilt sidan 1229 og kom under kontroll av Mecklenburg i 1301. I 1259 inngjekk byen ei avtale med Lübeck og Rostock, som hadde til hensikt å verne byen mot piratar i Austersjøen, og denne avtala gjorde at byen vart med i Hansaforbundet. I dei komande hundreåra utvikla byen seg som ein blomstrande hansastad, blant anna på grunn av ullfabrikkane sine. Trass i ein pest i 1376 drap rundt 10 000 av innbyggjarane til byen, framstod byen som ganske framgangsrik heilt fram til utpå 1500-talet.

Under svensk styre

Alter Schwede

Byen med området omkring og eksklavane Poel og Neukloster vart ved freden i Westfalen i 1648 etter trettiårskrigen lagt under svensk overherredømme. Hausten 1675 vart byen kringsett i to månader i det som er kalla slaget om Wismar som vart utkjempa som ein del av Gyldenfeidekrigen.

Det svenske overherredømmet varte til 1803 då byen vart pantsett av Gustav IV Adolf av Sverige for 1 258 000 svenske riksdalar til hertugdømet Mecklenburg-Schwerin for hundre år fram til 1903, då det gjekk over til tysk kontroll. Byen hadde difor ikkje representasjon i den folkevalde forsamlinga til delstaten før i 1903.

Det store varemagasinfirmaet Karstadt har opphavet sitt i byen. I 1881 opna den første Karstadt-magasinet i verda i Wismar.

Nyare tid

Heilt på slutten av andre verdskrigen vart byen sterkt bomba av dei allierte på grunn av industrien som låg her. Eit luftåtak i april 1945 gjekk hardt utover mellomalderkatedralane St. Georgenkirche og St. Marienkirche. Trass delvis rekonstruksjon, er ikkje kyrkjeskipet til sistnemnte bygd opp att. Byen overgav seg utan kamp og britiske og kanadiske styrkar rykte inn i byen 2. mai 1945 under leiing av Bernard Law Montgomery. Dagen etter kom Den raude armeen fram under leiing av Konstantin Rokossovskij. Slik unngjekk vestmaktene at Den raude armeen trengde lengre vest og inn mot Danmark. I samsvar med avtala frå Jaltakonferansen, trekte dei britiske styrkane seg ut av byen 1. juli og byen var ein del av den sovjetiske okkupasjonssonen og seinare av Aust-Tyskland fram til 1990.

Sidan 27. juni 2002 er gamlebyen i Wismar saman med Stralsund innskrive på verdsarvlista til UNESCO. Aker Yards eig eit stort, moderne verft i byen.

• 
  Frå den gamle hamna
• 
  Krämerstraße
• 
  Det lokalhistoriske museet
• 
  Hus bygd over ein kanal

Kjelder

• Denne artikkelen bygger på «Wismar» frå Wikipedia på bokmål, den 17. november 2010.