Ytterby gruve

Ytterby gruve

Ytterby gruve ligg på Resarö i Vaxholm kommune utanfor Stockholm i Sverige. På slutten av 1700-talet vart det funne ei rekkje uvanlege og ukjende mineral i steinar frå gruva, og i desse minerala oppdaga forskarane ikkje mindre enn sju grunnstoff:

• Erbium
• Terbium
• Ytterbium
• Yttrium
• Scandium
• Holmium
• Thulium

Sverige generelt, og Ytterby gruve spesielt, har spelt ei viktig rolle i oppdaginga av ulike sjeldne jordarts-element. Namnsettinga av grunnstoffa vart òg prega av funnstaden, t.d. gadolinium (oppkalla etter professor Johan Gadolin), holmium (frå det Latinske namnet for Stockholm), scandium, thulium (Thule = dei nordiske landa) og, naturlegvis, ytterbium, erbium, terbium og yttrium, som alle har vorte kalla opp etter sjølve Ytterby gruve.

I 1989 vart gruva registrert som eit historisk minnesmerke av det amerikanske selskapet for material, ASM (American Society for Materials). Eit gruvemuseum finst på øya.

Sjå òg

• Gadolinitt

Kjelder

• Denne artikkelen bygger på «Ytterby gruve» frå Wikipedia på bokmål, den 7. april 2012.
  • Wikipedia på bokmål oppgav desse kjeldene:
• Blom, Carl-Hugo (18. juni 2006). «Ytterby gruva» (på svensk). Stockholms läns hembygdsförbund. Arkivert frå originalen 12. februar 2007. Henta 2. februar 2010. 

Bakgrunnsstoff

• Film om Ytterby gruve - periodicvideos.com
• Oppdagarhistorie og etymologi for grunnstoffa frå Ytterby