Columbitt
Columbitt-(tantalitt-)gruppa er ei gruppe mineral som omfattar blant anna columbitt-Fe (tidl. ferrocolumbitt), columbitt-Mn (tidl. manganocolumbitt), columbitt-Mg (tidl. magnocolumbitt) og fersmitt. Denne mineralgruppa er nærskyld med euxenitt-gruppa. Columbitt krystalliserer rombisk, er svart med submetallisk glans og er hardt (H 6-6,5) og tungt (5,2 - 6,7 g/cm3 ). Det er kalla opp etter figuren Columbia.
| Columbitt-(Fe) | |
 | |
| Generelt | |
|---|---|
| Kategori | Oksydmineral |
| Kjemisk formel | Fe2+Nb2O6 |
| Strunz-klassifisering | 04.DB.35 |
| Identifikasjon | |
| Farge | Svart, brunsvart. |
| Krystallform | Massiv - korna - vanleg tekstur observert i granitt og andre gangbergartar - stripete - parallelle linjer på krystallflater eller kløyvflater. |
| Krystallsystem | Ortorombisk, (2/m 2/m 2/m), Romgruppe = Pcan |
| Kløyv | [010] tydeleg |
| Brot | Undermuslig - brot utvikla i sprø materiale karakterisert av delvis kurvande flater |
| Mohs hardleiksskala | 6 |
| Glans | undermetallisk |
| Strekfarge | svartaktig brun |
| Spesifikk vekt | 5.3 - 7.3, snitt = 6.3 |
| Optiske eigenskapar | |
| Optiske eigenskapar | Toaksa (+), b=2.29-2.4 |
| Andre eigenskapar | ikkje-radioaktiv, ikkje-fluorescerande. |
| Kjelder | [1][2] |
Columbitt-(Fe) er karakteristisk for granittiske pegmatittgangar og finst fleire stader i Noreg. Det er kjemisk sett eit jarn-niob-oksid, FeNb2O6, som dannar blandkrystaller med det tilsvarande tantalmineral, FeTa2O6(tantalitt-Fe).
Columbitt-(Mn) MnNb2O6 finst ofte på same måte som columbitt-(Fe) men er ikkje så vanleg. Minerala kan berre skiljast ved kjemiske analysar. Columbitt-(Fe) er kjent frå mange pegmatittar i Østfold og Iveland-Evje-området. Columbitt-(Mn) er kjent frå til dømes Sørfold, Tokke og Iveland.
KjelderEndra
- «Columbitt». Store norske leksikon. 6. mars 2009. Henta 14. februar 2014.
