Rhodokrositt
(Omdirigert frå Manganspat)
Rhodokrositt eller manganspat er eit mineral som vanlegvis har ein ven raud farge i ulike nyansar. Det er eit mangankarbonat, MnCO3, med vekslande mengder jarn og kalsium. Hardleiken er ikkje særleg stor (4–4½), men mineralet blir likevel brukt som smykkestein og til prydgjenstandar pga fargen og dei ulike mønstra som kan opptre i banda materiale. Det beste råmaterialet for slike føremål kjem frå provinsen Catamarca i Argentina. Utsøkte, klåre krystallgrupper finst frå Hotazel nær Kuruman i Sør-Afrika. Denne materialen eignar seg òg til fasettering. Rhodokrosittkrystaller er elles særleg kjent frå Colorado (større funn i 1990-åra), Montana, Mexico, Peru, Romania og Tyskland.
| Rhodokrositt | |||
 Rhodokrositt frå Sweet Home Mine i Alma i Colorado i USA | |||
| Generelt | |||
|---|---|---|---|
| Kategori | Karbonatmineral | ||
| Kjemisk formel | MnCO3 | ||
| Strunz-klassifisering | 05.AB.05 | ||
| Krystallsymmetri | Trigonal heksagonal ulikesida H-M-symbol: (32/m) Romgruppe: R3c | ||
| Einingscelle | a = 4.777 Å, c = 15.67 Å; Z=6 | ||
| Identifikasjon | |||
| Molekylvekt | 114.95 g/mol | ||
| Farge | rosa, roseraud, kirsebærraud, gul, gulaktig grå, kanelbrun, kan vere banda | ||
| Krystallform | Rhomboeder og ulikesida krystallar; òg vanlegvis blada, skiveforma, stalkittisk, botryoidal, korna eller massiv | ||
| Krystallsystem | Trigonal | ||
| Tvilling | på {1012} som kontakt og lamellert | ||
| Kløyv | på {1011} perfekt; deling på {1012} | ||
| Brot | Ujamn, muslig | ||
| Fastleik | Sprø | ||
| Mohs hardleiksskala | 3.5-4 | ||
| Glans | glasaktig til perleaktig | ||
| Strekfarge | Kvit | ||
| Transparens | Gjennomsiktig til gjennomskineleg | ||
| Spesifikk vekt | 3,7 | ||
| Optiske eigenskapar | |||
| Optiske eigenskapar | Einaksa (-) | ||
| Brytingsindeks | nω = 1.814 - 1.816 nε = 1.596 - 1.598 | ||
| Dobbeltbryting | δ = 0.218 | ||
| Pleokroisme | svak | ||
| Ultrafiolett fluorescens | Ingen | ||
| Kjelder | [1][2][3] | ||
Kjelder
endre- Rhodokrositt. (14. februar 2009). I Store norske leksikon. Henta 14. februar 2014 frå http://snl.no/rhodokrositt.