Memelland

Memelland (litauisk Klaipėdos kraštas, tysk Memelland eller Memelgebiet; fransk Territoire de Memel) var eit område definert av Versailles-traktaten i 1920 då det kom inn under Ambassadørrådet sin adminstrasjon. Memelland vart i lag med Saar og Danzig underlagt Folkeforbundet sin kontroll og folket i desse regionane kunne stemme for å bli verande ein del av Tyskland eller ikkje i ei folkeavstemming. Bortsett frå i Saar vart ikkje ei slik folkeavstemming halde.

Historisk kart over Memelland og dei nordlege delane av Aust-Preussen.

Det historiske flaget til Memelland frå 1919 til 1924 og de facto fram til 1939.

Memellands frimerker frå 1920 til 1925

Det opphavlege området til skaloviarane og kurarane vart erobra rundt 1252 av Den tyske riddarordenen, som bygde Memelburg og byen Memel (i dag Klaipėda). I 1422 vart det trekt ei grense mellom Preussen og Litauen under Melnotraktaten og denne grensa eksisterte fram til 1918.

Det då dominerande etnisk tyske Memelland (andre etniske grupper var prøyssiske litauarar og memellendingar) i området mellom elva og byen med dette namnet vart okkupert av Litauen i «Klaipėdaopprøret» i 1923, annektert av Nazi-Tyskland i 1939, annektert av Sovjetunionen i 1945 og ein del av Litauen SSR.. Etter kollapsen til Sovjetunionen i 1991 har det vore ein del av Litauen og Klaipėda og Tauragė fylke.

Tidslinje

Tidslinje med kven som hadde kontroll over området
før 1252	Kurarar og Skalovianarar
1252–1525	Den liviske ordenen og Klosterstaten til Den tyske riddarordenen
1525–1657	Hertugdømet Preussen, eit len i Den polsk-litauiske realunionen
1657–1701	Hertugdømet Preussen, ein del av Brandenburg-Preussen
1701–1871	Kongedømet Preussen
1871–1918	Kongedømet Preussen, ein del av Det tyske riket
1918–1920	Weimarrepublikken
1920–1923	Ambassadørrådet
1923–1939	Litauen
1939-1945	Nazi-Tyskland
1945-1990	Litauen SSR, del av Sovjetunionen
1990-present	Litauen

Kjelder

• Denne artikkelen bygger på «Klaipėda Region» frå Wikipedia på engelsk, den 26. januar 2008.

Bakgrunnsstoff

• Joachim Tauber: Das Memelgebiet (1919-1944) in der deutschen und litauischen Historiographie nach 1945 [1] Arkivert 2008-04-22 ved Wayback Machine.
• Lokal bok om Memelland
• STATUT DU TERRITOIRE DE MEMEL
• Kart over språk i Aust-Preussen i 1900 (større)
• Hitler i Klaipeda på YouTube