Ortoklas
Ortoklas er eit mineral som er ein monoklin kalifeltspat som mellom anna er vanleg i granittar og syenittar. Det vert danna ved høgare temperatur enn mikroklin, som er ein triklin modifikasjon av kalifeltspat.
| Ortoklas | |
 | |
| Generelt | |
|---|---|
| Kategori | Silikatmineral |
| Kjemisk formel | KAlSi3O8 |
| Identifikasjon | |
| Farge | fargelaus, grønaktig, gråaktig gul, kvit, rosa |
| Krystallform | Kan vere allotriomorf eller idiomorf. Korn er vanlegvis forlenga med ein tavleforma utsjånad. |
| Krystallsystem | Monoklin (2/m) Romgruppe C2/m |
| Tvilling | Typisk carlsbad-tvilling. Baveno- og manebach-tvillingar har òg vore rapportert |
| Kløyv | Har perfekt kløyv på {001} og god kløyv på {010}. Kløyv kryssar ved 90°. Det kan vere vanskeleg å sjå kløyv i tynne delar på grunn av det låge relieffet til ortoklasen. |
| Mohs hardleiksskala | 6 (definerande mineral) |
| Glans | glasaktig, perleaktig på kløyvflater |
| Strekfarge | kvit |
| Transparens | Gjennomsiktig til gjennomskineleg |
| Spesifikk vekt | 2,55–2,63 |
| Optiske eigenskapar | |
| Optiske eigenskapar | Toaksa (-), 2V = 65–75 |
| Brytingsindeks | nα = 1,518–1,520 nβ = 1,522–1,524 nγ = 1,522–1,525 |
| Dobbeltbryting | 0,0050–0,0060 |
| Dispersjon (spreiing) | relativt kraftig |
| Utslokkingsvinkel | parallell til kløyv |
| Kjenneteikn | Kan skiljast frå mikroklin av mangel på rista tvilling. Kan skiljast frå sanidin av ein større 2Vx. |
| Endrar seg til | sericitt eller leire (vanlegvis) |
| Andre eigenskapar | Lågt negativ relieff |
| Kjelder | [1][2][3] |
Kjelder Endra
- Ortoklas. (14. februar 2009). I Store norske leksikon. Henta 14. februar 2014.
