Ortoklas
Ortoklas er eit mineral som er ein monoklin kalifeltspat som mellom anna er vanleg i granittar og syenittar. Det vert danna ved høgare temperatur enn mikroklin, som er ein triklin modifikasjon av kalifeltspat.
| Ortoklas | |||
 | |||
| Generelt | |||
|---|---|---|---|
| Kategori | Silikatmineral | ||
| Kjemisk formel | KAlSi3O8 | ||
| Identifikasjon | |||
| Farge | fargelaus, grønaktig, gråaktig gul, kvit, rosa | ||
| Krystallform | Kan vere allotriomorf eller idiomorf. Korn er vanlegvis forlenga med ein tavleforma utsjånad. | ||
| Krystallsystem | Monoklin (2/m) Romgruppe C2/m | ||
| Tvilling | Typisk carlsbad-tvilling. Baveno- og manebach-tvillingar har òg vore rapportert | ||
| Kløyv | Har perfekt kløyv på {001} og god kløyv på {010}. Kløyv kryssar ved 90°. Det kan vere vanskeleg å sjå kløyv i tynne delar på grunn av det låge relieffet til ortoklasen. | ||
| Mohs hardleiksskala | 6 (definerande mineral) | ||
| Glans | glasaktig, perleaktig på kløyvflater | ||
| Strekfarge | kvit | ||
| Transparens | Gjennomsiktig til gjennomskineleg | ||
| Spesifikk vekt | 2,55–2,63 | ||
| Optiske eigenskapar | |||
| Optiske eigenskapar | Toaksa (-), 2V = 65–75 | ||
| Brytingsindeks | nα = 1,518–1,520 nβ = 1,522–1,524 nγ = 1,522–1,525 | ||
| Dobbeltbryting | 0,0050–0,0060 | ||
| Dispersjon (spreiing) | relativt kraftig | ||
| Utslokkingsvinkel | parallell til kløyv | ||
| Kjenneteikn | Kan skiljast frå mikroklin av mangel på rista tvilling. Kan skiljast frå sanidin av ein større 2Vx. | ||
| Endrar seg til | sericitt eller leire (vanlegvis) | ||
| Andre eigenskapar | Lågt negativ relieff | ||
| Kjelder | [1][2][3] | ||
Kjelder
endre- Ortoklas. (14. februar 2009). I Store norske leksikon. Henta 14. februar 2014.
