Rugde

Rugde (Scolopax rusticola) er ein fugl i snipefamilien. Rugde vert brukt som mat og det vert drive jakt på fuglen.

Rugde
Rugde
Utbreiing og status
Status i verda: Livskraftig Utbreiinga av Rugde
Systematikk
Rike:	Dyr Animalia
Rekkje:	Ryggstrengdyr Chordata
Underrekkje:	Virveldyr Vertebrata
Klasse:	Fuglar Aves
Orden:	Vade-, måse- og alkefuglar Charadriiformes
Familie:	Snipefamilien Scolopacidae
Slekt:	Rugder Scolopax
Art:	Rugde S. rusticola
Vitskapleg namn
Scolopax rusticola Linnaeus, 1758

Global utbreiing

Rugda hekkar i Europa frå nordlege delar av Spania og nordover til nordlege delar av Skandinavia og austover i Russland i eit smalnande belte til Japan. Sør for dette beltet finst bestandar i Kina og nordlege delar av India. I Europa er Finland det viktigaste hekkeområdet for rugde vest for Russland.

Norsk utbreiing

Rugda held til i skogområder nord til polarsirkelen. Lenger nord finst fuglen meir spreidd. Ungfugl kan ein treffe på i høgfjellet og elles mest i fuktig skogsterreng. Ein finn den ofte i typisk jerpeterreng.

Kjenneteikn

Rugda har ein varmbrun farge med svarte tverrstriper i nakken. Kjønna er like og dei er korte og butte i fasongen. Vekta er 250-400 gram og lenga er 40 cm. Den eldste som er ringmerka vart 8 år og 5 mnd.

Rugde med makk.

Levesett og føde

Rugde finn mat i jorda, hovudsakleg meitemark men også insekt, larvar, blautdyr og frø.

Rugdeegg

Hekking

Rugdehoa får 4 egg, som ho ruger ut i løpet av 21–24 dagar. Det er også hoa som passar på kyllingane. Rugda har ofte 2 kull om året.

Trekktilhøve

Rugda flyg ut av Noreg i oktober-desember. Vinterkvartera for dei norske rugdene ligg på dei britiske øyane og i Frankrike. På hausttrekket kan rugdene stoppe opp på Vestlandet medan dei ventar på å krysse Nordsjøen. I slike periodar kan rugda vere særleg talrik i dette området. Kor langt sør rugda flyg om vinteren kjem an på vêret og temperaturen. I milde vintrar kan enkeltindivid overvintre nord til polarsirkelen. Rugda kjem attende til hekkeplassane i Sør-Noreg i mars-april, medan fuglar som hekkar lengre nord i landet ikkje kjem før i mai.

Kjelder

• Norsk Fugleatlas, 1994.

Bakgrunnsstoff

Wikimedia Commons har multimedia som gjeld: Rugde

Denne biologiartikkelen er ei spire. Du kan hjelpe Nynorsk Wikipedia gjennom å utvide han.