Sommareik

planteart

Sommareik (Quercus robur eller Q. pedunculata Ehrh.) er eit tre i eikeslekta.

Sommareik
Sommareik
Sommareik
Utbreiing og status
Status i verda: LC LivskraftigUtbreiinga av sommareik
Utbreiinga av sommareik
Systematikk
Rike: Planteriket Plantae
Overrekkje: Landplantar Embryophytes
Rekkje: Karplantar Tracheophytes
Underrekkje: Frøplantar Spermatophytes
Orden: Bøkeordenen Fagales
Familie: Fagaceae
Slekt: Eikeslekta Quercus
Art: Sommareik Q. robur
Vitskapleg namn
Quercus robur

Sommareik er ein av to artar av eik som veks vilt i Noreg. Sommareiketre i Noreg vert opp til 12 meter høgt.

Utsjånad

endre
 
Sommareik Quercus robur (plansje frå tysk flora frå 1885)

I Noreg veks artane sommareik og vintereik vilt. Sommareika feller det meste av lauvet om hausten, til forskjell frå vintereika, som har det meste av det visne lauvet hengande på om vinteren. Sommareika har svært kort bladstilk, men lang nøttestilk. Vintereik er motsett med lang bladstilk, men kort nøttestilk.

Sommareik er den mest hardføre av eikeartane i Noreg. Ho veks spreidd på indre Austlandet opp til Sigdal og nord til Ringsaker, og langs kysten nord til Sogn, meir sjeldan nord til Smøla. Som planta park- og hagetre veks er ho bruka nord til Troms.

Utbreiing

endre

I Noreg veks sommareika naturleg på Austlandet nord til Ringsaker, på Sørlandet og på Vestlandet nord til Edøy.

Eika kan vekse på skrinne bakkar, men ho må ha næringsrik grunn for å produsere kvalitetsvirke.

Sommareika kan danne hybrid med vintereika Q. petraea.

 
Ved av sommeik.

Kultur

endre

Eika er planta mange stader. Sidan teet kan bli tusen år gammalt, har det med seg mykje symbolkraft. Difor er det bruka som symbol for sparebankane. Kunstnarar har gjerne tatt for seg eika – kjende døme er diktet «Den gamle mester» av Jørgen Moe og «Historien» av Edvard Munch.

Eiketømmer har vore ein viktig eksportartikkel, men eikeskogen er krevjande å skjøtte, og i dagens norske skogbruk har eika liten betydning. Eikeborken har vore bruka til garving.

Sommareika er fylkesblomster i Vest-Agder.

Kjelder

endre

Bakgrunnsstoff

endre