Steinar Schjøtt
Steinar (Johannes Stenersen) Schjøtt (fødd 13. november 1844 i Porsgrunn, død 11. januar 1920 i Kristiania) var ein norsk ordbokredaktør, omsetjar, målmann og statsstipendiat. Han er mest kjend for omsetjinga av Heimskringla til nynorsk, utgjeven 1874-79.
| Steinar Schjøtt | |||
 | |||
| Fødd | 13. november 1844 Telemark fylke | ||
|---|---|---|---|
| Død | 11. januar 1920 | ||
| Nasjonalitet | Noreg | ||
| Yrke | leksikograf, lingvist, filolog, omsetjar, historikar | ||
Han var presteson, tok latinartium i Skien 1862 og vart cand.philol. i 1870. Han var lærar ved Heltbergs studentfabrikk, så i Levanger og Kristiansand. Frå 1874-1893 var han lærar i Fredrikshald, så i Skien. Schjøtt vart statsstipendiat i 1909, men alt frå 1899 var han frikjøpt frå lærarstillinga for å kunne bruke tid på ordboksarbeidet, busett i Oslo.
Han var tidleg aktiv som skribent i og redaktør av ulike måltidsskrift, og skreiv ei Noregshistorie til skulebruk. Omsetjinga av Heimskringla var i førstninga omstridd fordi Schjøtt valde ein annan landsmålsnormal enn Aasen. I ettertid har til dømes Kjell Venås vurdert det som at
- Det mest gjennomtenkte, folkemålsnære og stilreine tidlege alternativet til Aasen-norma kom frå Schjøtt.
Frå 1899 arbeidde han med Dansk-norsk ordbog. Boka kom ut i 1909, med danske/riksmålske oppslagsord og nynorske definisjonar. Boka vart følgd av Norsk ordbok, med ordtyding paa norsk-dansk i 1914. Schjøtt busette seg frå 1915 i Asker, som nabo av Hulda og Arne Garborg. Garborgs Knudaheibrev er stila til Schjøtt. Han hjelpte Garborg med å omsetje Odysseen til landsmål.
Verk
endre- Heimskringla. 1874-79
- Norigs soga, til heimbruk og bruk for lærarar. 1879
- Lærebok i heimssoga : til bruk fyr seminar. 1899
- Dansk-norsk ordbog. 1909
- Norsk ordbok, med ordtyding paa norsk-dansk. 1914
Litteratur
endre- Kjell Venås. «Steinar Schjøtt» I: Norsk biografisk leksikon
Kjelder
endre- Denne artikkelen bygger på «Steinar Schjøtt» frå Wikipedia på bokmål, den 24. desember 2008.
.