Yanbu

Yanbu' al Bahr (arabisk ينبع البحر, Yanbuʿ al-Baḥr, «kjelda ved havet»), òg berre kalla Yanbu, Yambo eller Yenbo, er ein stor hamneby ved Raudehavet Al Madinah-regionen vest i Saudi-Arabia. Han ligg kring 300 kilometer nordvest for Jidda. Folketalet er 188 430 (folketeljing 2004). Mange av innbyggjarane er utlendingar som arbeider på oljeraffineria og i petrokjemiindustrien, hovudsakleg frå Asia, men òg mange frå Midtausten, Europa, USA og Canada.

Yanbu' Al Bahr
by
NASA-bilete av Yanbu' al Bahr
Land	Saudi-Arabia
Region	Al Madinah
Guvernement	Yanbu Al Bahr
Koordinatar	24°05′N 38°0′E
Folketal	188 430  (2004)
Grunnlagd	491 fvt.
•  grunnlagd 1	1925
Provinsguvernør	Faisal Bin Salman Bin Abdulaziz Al Saud
Retningsnummer	+966-4
Yanbu 24.0444929°N 38.4073857°E / 24.0444929; 38.4073857
Kart som viser Yanbu. Kart som viser Yanbu.
Wikimedia Commons: Yanbu

Historie

Yanbu by.

Førmoderne tid

Yanbu har ei historie som går minst 2 500 år attende, og var ei lossehamn for krydder og røykjelse frå Jemen til Egypt og Middelhavsområdet.

Invasjonen til Dul Ashir fann stad i Yanbu. To eller tre månader etter at Muhammed kom attende frå Buwat, utpeikte han Abu Salamah Ibn Abd al-Assad til å ta plassen hans i Medina, medan han var borte på eit raid. Mellom 150 og 200 følgjesveinar vart med i denne operasjonen til al-Ushayra i Yanbu i anten månaden Jumada al-awwal eller Jumada al-Thani.

Moderne tid

Yanbu var forsynings- og operasjonsbase for arabiske og britiske styrkar som kjempa mot Det osmanske riket under fyrste verdskrigen. Han var ein liten hamneby fram til 1975, då dei saudiarabiske styresmaktene valde byen som eit av dei to nye industrisentera i landet (det andre var Al Jubayl ved Persiabukta). Det er gjort omfattande utvikling av både staten og private i hamna og det kringliggande området, som er basert på petrokjemisk industri.

Geografi

Byen er delt inn i tre hovuddelar, som ligg kring femten minuttars køyretur med bil frå kvarandre. Yanbu er den nest største saudiarabiske byen ved Raudehavet, etter Jidda. Den nordlege delen er Yanbu Al-Balad eller Yanbu Al-Bahar. Sentrum av denne delen av byen er tettast folkesett.

Yanbu Al-Nakhal (Palmane) er eit separat område med meir enn 20 landsbyar som Algabreih, Madsos, Alnejil og Talaat Nazah, kring 47 km frå byen, der dei fleste gardane ligg. Her bur det berre saudiarabarar, hovudsakleg frå lokale stammer.

Yanbu Al-Sina'iya (tyder «Industri-Yanbu»)) er industribyen, oppretta i 1975, og den sørlegaste delen av Yanbu. Yanbu Al-Sina'iya er delt i to, industriområdet i sør og eit bustadområde i nord, like ved industriområdet. Industriområdet er framleis i vekst.

Klima

Vêrdata for Yanbu'al Bahr
	Jan	Feb	Mar	Apr	Mai	Jun	Jul	Aug	Sep	Okt	Nov	Des	År
Høgast målte °C	34,4	37,3	40	43,6	49	49,5	49,4	49,3	49	47,4	44,7	42	49,5
Gjennomsnittleg maks °C	27,7	28,4	31,2	34,7	38,2	40,1	40,1	40,4	39,9	37	33,3	29,6	35,1
Døgnmiddeltemperatur °C	20,7	21,4	24	27,6	30,7	32,3	32,9	33,4	32,4	29,9	26,2	22,5	27,8
Gjennomsnittleg min °C	14,2	14,7	17	20,7	23,8	25,1	26,4	27,3	26,1	23,6	19,9	16,1	21,2
Lågast målte °C	4,7	6,5	8,7	11,5	15,6	18	21,3	20,4	19	14,3	12	7,8	4,7
Gjennomsnittleg nedbør mm	6,4	1	1,4	0,4	0,7	0	0	0	0,1	4,1	7,4	11,5	33
Gns. luftfukt (%)	54	53	51	49	47	50	54	54	55	58	57	56	53
Kjelde: Jeddah Regional Climate Center

Økonomi

Yanbu er ei viktig utskipingsterminal for petroleum og her ligg tre oljeraffineri, eit plastikkanlegg og fleire andre petrokjemiske fabrikkar. Han er den nest største hamnebyen i landet etter Jidda og tener som hovudhamna til den heilage byen Medina, 160 km lenger aust. Den naturlege hamna er verna på begge sider av korallrev. Reva er stort sett urørte og flotte dykkeområde. Tre store oljerøyrleidningar går gjennom ørkenen frå oljefelta i aust og endar ved Raudehavet i Yanbu.

Samferdsle

Flyplass

Yanbu har ein internasjonal flyplass (kode YNB) som vart renovert i 2009. Frå her går det ruter til Dammam, Jidda og Riyadh i Saudi-Arabia, og internasjonale ruter til Manama i Bahrain, Kairo i Egypt, Istanbul i Tyrkia og Dubai og Sharjah i Dei sameinte arabiske emirata.

Alle dei internasjonale destinasjonane vert drivne av utanlandske flyselskap. Innanlands er det Saudia og Flynas som driv rutene.

Kjelder

• Denne artikkelen bygger på «Yanbu» frå Wikipedia på engelsk, den 15. mars 2016.
  • Wikipedia på engelsk oppgav desse kjeldene:

Bakgrunnsstoff

Commons har multimedium som gjeld: Yanbu

• Generell informasjon om Yanbu