Zugsjøen
Zugsjøen, (tysk Zugersee) er ein innsjø i kantonane Zug og Schwyz i det sentrale Sveits. Sjøen har eit areal på 38 km² og ligg 414 meter over havet. Største djupna er 198 meter. På det trongaste er innsjøen om lag ein kilometer brei.
Zugsjøen | |||
Zugersee | |||
innsjø | |||
Land | Sveits | ||
---|---|---|---|
Tilsig | Lorze | ||
Utløp | Lorze | ||
Nedslagsfelt | 204 km² | ||
Opphaldstid | 14,7 år | ||
Høgd over havet | 417 moh. | ||
Lengd | 13,8 km | ||
Breidd | 4,7 km | ||
Areal | 38,3 km² | ||
Middeldjupn | 83,2 m | ||
Største djupn | 197 m | ||
Volum | 3,2 km³ | ||
Koordinatar | 47°7′N 8°29′E / 47.117°N 8.483°E | ||
Byar | Zug, Arth, Buonas, Cham, Immensee, Oberwil, Risch, Walchwil | ||
Zugsjøen 47°07′00″N 8°29′00″E / 47.116666666667°N 8.4833333333333°E | |||
Kart
| |||
Wikimedia Commons: Lake Zug |
Elva Lorze, ei sideelv til Reuss, er hovudvasskjelda til Zugsjøen og drenerer innsjøen. Sidan ho renn inn innsjøen få kilometer frå utlaupet, er det liten omrøring i sjøen. Særleg då den skogdekte halvøya Chiemen deler Zugsjøen i to, den djupe sørdelen og den heller grunne norddelen.
Fram til byrjinga av 1900-talet var Zugsjøen næringsfattig, men vart snart ein av dei mest ureina innsjøane i Sveits. Trass i ulike åtgjerder vart vasskvaliteten berre langsamt betre. På grunn av den høge delen fosfor veks mange algar i dei øvre sjikta i vatnet. Under nedbrytinga brukar algane oksygen, noko som resulterer i oksygenmangel i djupet av sjøen. Sjøen vert berre drenert i norddelen, så vatnet står gjennomsnittleg 14,5 år i innsjøen. I 1953 vart det bygt eit reinseverk ved byen Zug, og i 1977 det andre reinseverket for 14 kommunar i området.
32 fiskeartar er påvist i Zugsjøen. Større verde som matfisk har sikar (Coregonus), ein variant av røye, åbor og gjedde. Den lokale varianten av røye er nemnd første gongen i 1281, og vart i seinmellomalderen også nytta som betalingsmiddel. For desse matfiskane finst nokre avlsanlegg langs strandlinja av innsjøen.
Busetnader
endreKjelder
endre- Denne artikkelen bygger på «Zugsjön» frå Wikipedia på svensk, den 15. august 2011.