Cochabamba
Cochabamba (quechua qucha, 'sump', pampa, 'open slette'), er den fjerde største byen i Bolivia. Byen har 608 276 (2008) innbyggjarar og er hovudstad i Cochabamba-departementet. Folk frå Cochabamba vert kalla «cochabambinos».
| Cochabamba | ||
|---|---|---|
 | ||
| ||
| Styresmakter | ||
| Land | Bolivia | |
| Grunnlagt | 1571 | |
| Geografi | ||
| Flatevidd | 157 km² | |
| Flatevidd - By |
472 km² | |
| Innbyggjarar - By (2008) - folketettleik |
608,276 6,275.16/km² | |
| Koordinatar | 17°23′S 66°10′W / 17.383°S 66.167°W | |
| Høgd over havet | 2574 m | |
| Tidssone | UTC -4 (UTC4) | |
| Diverse anna | ||
| Nettstad: www.cochabamba.bo | ||
Geografi og klima
endreCochabamba ligg sentralt i landet ca. 220 kilometer søraust for La Paz i Cordillera Oriental (austlege Andes) i den fruktbare og folketette Cochabamba-dalen ca. 2 560 moh. Området er ca. 25 gonger 10 kilometer vidt. Fjella i omkrinsen rekk over 5000 moh. Klimaet i dalen er moderat temperert, solfylt med ein middeltemperatur på 18 °C. På det søramerikanske kontinentet er Cochabamba kjent som byen med «evig vår» og som «hagebyen». Det kjem av at staden har behageleg temperatur gjennom heile året og at det finst mange fagre parkar i byen.
Historie
endreOmrådet kring Cochabamba var busett lenge før europearane kom, her finst tallause ruinar frå før-inkatid og frå inkatida. I 1542 vart regionen lagt under kolonistyret åt visekongen i Peru og dei første settlarane slo seg ned.
Byen var meint som eit senter for jordbruksproduksjon slik at han kunne syte for matvarer til gruvebyane på det nærliggande Altiplano, spesielt for Potesi då han vart skipa den 2. august 1571 etter ordre frå visekonge Francisco de Toledo. Frå 1776 vart byen ein del av Santa Cruz-provinsen i det nye visekongedømmet Río de la Plata.
Cochabamba hadde ei blomstringstid saman med sølvgruveindustrien, men fekk nedgang utover 1700-talet då gruvene var på hell. Men frå slutten på 1800-talet har byen forsvara posisjonen som eit agrikulturelt senter i Bolivia.
Medan kolonirevolusjonen gjekk føre seg i mai 1812, førte ei gruppe av kvinner, barn og eldre frå byen ein forsvarskrig for å forsvare Cochabamba mot dei spanske rojalisttroppane som freista å knuse revolusjonen. Gruppa var leia av den nesten blinde 60-år gamle Josefa Manuela Gandarillas. Dei vart alle massakrerte, men patriotismen vert minna med 27. mai som ein formell morsdag i Bolivia, feira sidan 1928.
I 2000 var Cochabamba åstaden for dei kraftfulle protestane mot privatiseringa av vassforsyninga åt byen. Sjå oppstanden mot vassprivatiseringa i Cochabamba. I dei siste åra har mange frå Cochabamba emigrert til Bergamo i Italia.
Folk og kultur
endre
I dag er Cochabamba ein økonomisk aktiv by som ser ut til å utvikle seg til ein av dei meir sosialt liberale stader i nasjonen. Som andre storbyar i Andes er Cochabamba ein by med store kontrastar. I sentrumsområde som Plaza Colón eller Plaza 14 de Septiembre er bymassen generelt ganske moderne med lys, travle gater med tallause bilar og internettkaféar. Her finst storparten av dei større forretningsverksemder og finansielle institusjonane i byen. Nattelivet er sentrert rundt Calle España og også langs den breie bulevarden El Prado. Men om ein ser utanfor bysenteret er samfunnet mindre teknologisk utvikla. I dei ytre naboområda manglar det elektrisitetsforsyning, innlagt vatn og fast dekkje på gatene. Eit ekstremt døme er område rett sør for flyplassen kor halvferdige adobeheimar ligg ved gjørmete gater. Dette er førsteinntrykket for mange som vitjar Cochabamba.
Det finst ca. femten byfestivalar og ein av desse er feiringa av jomfru Urkupiña over fire dagar i august kvart år, eit høgdepunkt i kulturelt og religiøst liv i Cochabamba. Etter katolsk tru er det jomfru Urkupiña som vernar om byen.
Quechua er det mest utbreidde urfolksspråket i Cochabamba, medan aymara vert snakka av nokre få «cochabambinos», mest interne immigrantar frå departementa La Paz, Oruro og Potosí.
Den leiande latinamerikanske romanforfattaren og essayisten Mario Vargas Llosa budde i Cochabamba frå 1937 til 1945.
Søner og døtrer av Cochabamba
endre- Nataniel Aguirre, boliviansk diktar og politikar
- Edmundo Paz Soldán, boliviansk skribent
- Jorge Quiroga Ramírez, boliviansk høgreliberal politikar
- Eduardo Rodríguez, boliviansk jurist og politikar, overgangspresident frå 9. juni 2005 til Evo Morales tok over 22. januar 2006
Annan informasjon
endre
- På toppen av San Pedro åsen står den 33 meter høge statuen av Cristo de la Concordia, høgare enn Cristo del Corcovado i Rio de Janeiro. Det finst kabelbane opp til åstoppen. Statuen er hol og ein kan gå opp til armhøgda for å sjå utsikta over byen.
- Cochabamba er heimstaden for mange vidgjetne katolske kyrkjer medrekna Convento De San Francisco bygd i 1607 av trevirke frå regnskogen. Alteret i kyrkja er dekt av gull.
- El Palacio Portales er eit herskapshus i samansett stilart, influert av fransk renessanse. Her finst eit rom for Ludvig XVI og eit maurisk rom influert av Alhambra i Granada. Her finst eit bibliotek, fleire kunstgalleri og mange hagar på eigedomen. Herskapshuset ligg som nordre nabobygning til Queru Queru. Det vart bygd for den mektigaste industrireisaren i Bolivia, Simon Patino.
- Tunari nasjonalpark omkrinsar byen i ein halvmåneform frå nord til nordvest.
- El Prado er ein av hovudattraksjonane innanfor natteliv.
Utdanning
endre
Eit av dei største og mest prominente universiteta i Bolivia er Universidad Mayor de San Simón. Det andre offentlege universitet er Universidad Catolica Boliviana «San Pablo», I tillegg finst mange andre private så som Universidad Privada Boliviana og Universidad del Valle.
Kommunikasjon
endreCochabamba har ein moderne internasjonal flyplass, Jorge Wilstermann og har bussamband med Oruro, La Paz og Santa Cruz over asfalterte vegar.
Kjelder
endre- Cochabamba på tysk Wikipedia
- Cochabamba på engelsk Wikipedia
- Bolivia ved www.citypopulation.de