Alioth
(Omdirigert frå Epsilon Ursae Majoris)
Alioth (Epsilon Ursae Majoris, Epsilon UMa, ε Ursae Majoris, ε UMa) er den klåraste stjerna i stjernebiletet Den store bjørnen (trass i at ho i Bayernemninga berre har nemninga «epsilon») og med tilsynelatande storleik på 1,76 er ho den 31. klåraste stjerna på himmelen. Stjerna ligg i halen på bjørnen, nærast kroppen, og er dermed stjerna i styret på Karlsvogna som ligg nærast sjølve vogna. Tidlegare vart stjerna mykje nytta i stjernenavigering til sjøs, fordi ho er oppført som ei av 57 navigasjonsstjerner.[1]
 Alioth i Den store bjørnen (med sirkel). | |
| Observasjonsdata Epoke J2000 Ekvinoks J2000 | |
|---|---|
| Stjernebilete | Den store bjørnen |
| Rektascensjon | 12h 54m 01.74959s[1] |
| Deklinasjon | +55° 57′ 35.3627″[1] |
| Tilsynelatande storleiksklasse (V) | 1.77[2] |
| Karakteristikk | |
| Spektralklasse | A0pCr |
| U−B fargeindeks | +0.02[2] |
| B−V fargeindeks | -0.02[2] |
| Variabel type | α2-CVn |
| Astrometri | |
| Eigarørsle (μ) | RA: +111.91[1] mas/år Dek.: -8.24[1] mas/år |
| Parallakse (π) | 39.51 ± 0.20[1] mas |
| Avstand | 82,6 ± 0,4 ly (25,3 ± 0,1 pc) |
| Absolutt storleiksklasse (MV) | –0.2[3] |
| Detaljar | |
| Masse | 2.91[4] M☉ |
| Radius | 4.2 ± 0.2[5] R☉ |
| Luminositet | 108 L☉ |
| Overflategravitasjon (log g) | 3.5[3] cgs |
| Temperatur | 10 800[3] K |
| Metallisitet [Fe/H] | +0.00[3] dex |
| Rotasjonssnøggleik (v sin i) | 33[6] km/s |
| Andre namn | |
I følgje Hipparkos ligg Alioth 81 lysår (25 parsec) frå jorda. Spektralklassen er A0p.
Kjelder endre
- Denne artikkelen bygger på «Alioth» frå Wikipedia på engelsk, den 30. august 2014.
- Wikipedia på engelsk oppgav desse kjeldene:
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 van Leeuwen, F. (November 2007), «Validation of the new Hipparkos reduction», Astronomy and Astrophysics 474 (2): 653–664, Bibcode:2007A&A...474..653V, arXiv:0708.1752, doi:10.1051/0004-6361:20078357
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Johnson, H. L.; et al. (1966). «UBVRIJKL photometry of the bright stars». Communications of the Lunar and Planetary Laboratory 4 (99). Bibcode:1966CoLPL...4...99J.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Tektunali, H. G. (June 1981), «The spectrum of the CR star Epsilon Ursae Majoris», Astrophysics and Space Science 77 (1): 41–58, Bibcode:1981Ap&SS..77...41T, doi:10.1007/BF00648756
- ↑ Shaya, Ed J.; Olling, Rob P. (January 2011), «Very Wide Binaries and Other Comoving Stellar Companions: A Bayesian Analysis of the Hipparkos Catalogue», The Astrophysical Journal Supplement 192 (1): 2, Bibcode:2011ApJS..192....2S, arXiv:1007.0425, doi:10.1088/0067-0049/192/1/2
- ↑ Sokolov, N. A. (March 2008), «Radialsnøggleik study of the chemically peculiar star ɛ Ursae Majoris», Monthly Notices of the Royal Astronomical Society: Letters 385 (1): L1–L4, Bibcode:2008MNRAS.385L...1S, arXiv:0904.3562, doi:10.1111/j.1745-3933.2008.00419.x.
- ↑ Royer, F.; et al. (October 2002), «Rotational velocities of A-type stars in the northern hemisphere. II. Measurement of v sin i», Astronomy and Astrophysics 393: 897–911, Bibcode:2002A&A...393..897R, arXiv:astro-ph/0205255, doi:10.1051/0004-6361:20020943
- ^
Denne artikkelen inneheld tekst frå ein publikasjon som no er i offentleg eige: Chambers, Ephraim, red. (1728). «Allioth». Cyclopædia, or an Universal Dictionary of Arts and Sciences (1. utg.). James og John Knapton, et al.
