Keisargås

art av andefuglar

Keisargås (Anser canagicus) er ein gåseart. Tidlegare gjorde denne arten saman med snøgås (C. caerulescens) og eskimogås (C. rossii) ut for den biologiske slekta Chen. Mange autoritetar anerkjente ikkje Chen og desse tre artane blei i staden sett inn i slekta Anser.

Keisargås
Keisargås Foto: Deines, F - U.S. Fish & Wildlife Service
Keisargås
Foto: Deines, F - U.S. Fish & Wildlife Service
Status
Status i verda: LC Livskraftig
Systematikk
Rike: Dyr Animalia
Rekkje: Ryggstrengdyr Chordata
Underrekkje: Virveldyr Vertebrata
Klasse: Fuglar Aves
Orden: Andefuglar Anseriformes
Familie: Andefamilien Anatidae
Slekt: Anser
Art: Keisargås A. canagicus
Vitskapleg namn
Anser canagicus
Keisargåsegg.

Storparten av keisargåsbestanden hekkar i Yukon-distriktet i Alaska. Ein mindre populasjon finn vi i det nordaustlege Sibir. Denne arten skil seg frå andre gjæser med nære band til strandlinja, han hekkar nær stranda i sesongen og søkjer føde ved kystar året rundt.

Skildring

endre

Keisargjæser ser meir kompakte ut enn andre gåseartar. Kroppslengda varierer i området 66 til 89 centimeter, hannar veg i gjennomsnitt 2,3 kilogram, hoer rett under 2 kg. Dei forholdsvis korte beina er guloransje og nebbet er fleirfarga i gult raudt og med noko rosa, blått og grått. Fjørdrakta er lik hos kjønna med kvitt hovud og nakke, elles er ho spraglete grå.[1]

Ungane har gjennomført mørk grå fjørdrakt med marmorering på hovudet, men det kvite på hovudet og nakke kjem første hausten. Nebba er enno svarte, medan føtene er olivengrå.

Keisargåsa finst frå Nord-Sibir til nordvestre Alaska og har overvintringsstader på øyane i Aleutane, på Kamtsjatkahalvøya og i sørvestre Alaska.

Fuglane kjem til hekkeplassen mellom andre halvdel av mai og byrjinga av juni, i Russland opptil 3 veker seinare. Reira er godt kamuflerte, nede i ei senking i bakken. Mest vanleg er kullet på fem kvitmatte egg som rugast i 25 dagar. Polarmåse er den mest hyppige predatoren på ungane.

I hekkesesongen er dietten hovudsakleg planteføde, starr, bær, tang og algar, men òg blautdyr som blåskjel. Ungane vil oftast beite på mudderbankar med vegetasjon.[1]

Status og vern

endre

Den globale populasjonen kan vere så liten som mellom 45 000 til 80 000 individ, og har vore sterkt minkande.[1] Arten er klassifisert som nær truga (NT) av IUCN.[2]

Kjelder

endre
Referansar
  1. 1,0 1,1 1,2 Carboneras, C. & Kirwan, G.M. (2016). Emperor Goose (Chen canagica) In: del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.) (2016). Handbook of the Birds of the World Alive. Lynx Edicions, Barcelona. Henta den 9. juni 2016
  2. BirdLife International (2016) Species factsheet: Chen canagica. Henta frå http://www.birdlife.org den 9. juni 2016

Bakgrunnsstoff

endre