Tornsongar

Tornsongaren (Curruca communis) er ein fugleart i songarfamilien.

Tornsongar
= Song
Utbreiing og status
Status i verda: Livskraftig Status i Noreg: Livskraftig ██ Hekkeområde ██ Passasje ██ Overvintring
Systematikk
Rike:	Dyr Animalia
Rekkje:	Ryggstrengdyr Chordata
Underrekkje:	Virveldyr Vertebrata
Klasse:	Fuglar Aves
Orden:	Sporvefuglar Passeriformes
Familie:	Songarfamilien Sylviidae
Slekt:	Curruca
Art:	Tornsongar C. communis
Vitskapleg namn
Curruca communis Latham, 1787

Utsjånad og lyd

Fuglen er 13-15 cm lang og veg 12-17 gram. Oversida er gråbrun, vengane raudbrune og undersida er lyst beige. Den livlege fuglen har tynn kvit augering, relativt lang stjert og beige bein. Hannen har grått hovud og kvit strupe. Hoa har mindre utprega fargar rundt hovudet, meir som resten av kroppen.

Songen er ein serie knirkande lydar. Liknar litt på buskskvetten sin song, ein art med eit liknande val av habitat. Elles kan ein stundom høyre ein kort snerrande lyd.

Utbreiing

Fuglen er vanleg i det meste av Europa, unnateke Nord-Skandinavia. Utbreiinga strekker seg frå dei britiske øyane i vest til Tian Shan i Kina i aust, og frå Marokko i sør til polarsirkelen i nord. Fire underartar er skildra innanfor dette området. I Vest-Europa er det nominatunderarten communis som hekkar. I Europa reknar ein med 14-25 millionar hekkande par. Turke i Sahel-området på 1960-talet gjorde at bestanden i Europa gjekk dramatisk attende, og botnen vart nådd i 1973-1974. Sidan har talet på fuglar auka.

Biotop og utbreiing i Noreg

Tornsongaren lever i opne område med busker og kratt med frodig undervegetasjon. Han føretrekk kulturlandskap. I Noreg er han vanleg i låglandet i Sør-Noreg til og med Trøndelag, med hovudutbreiinga langs kysten. Han finst spreitt i Nordland til polarsirkelen. 50-300 tusen par hekkar i landet.

Føde

Tornsongarar et insekt og insektlarver, edderkoppar og bær.

Hekking

Reiret, som vert bygd av gras, røter, hår og strå, er skålforma og vert plassert nær marka i tette vekstar. Hoa legg 4 til 5 egg. Gauken legg i blant egg i tornsongarreiret.

Trekkvanar

Dei første fuglane flyg sørover allereie i slutten av juli, og hausttrekket kulminerer i slutten av august. Nominatunderarten overvintrar i Vest-Afrika mot aust til Sudan, Kongo, Uganda og sørover til Botswana. Det ser ut til at dei fleste tornsongarane har ei sørleg og sørvestleg trekkretning når dei flyg frå Noreg om hausten. Vårtrekket frå Afrika byrjar i mars, og dei første fuglane kjem til hekkeplassane i Noreg i slutten av april. Dei fleste kjem utover i mai.

Galleri

• 
  Tornsongaren i Nederlandsche Vogelen, Vol. 2 (1789)
• 
  Egg av gauk (Cuculus canorus canorus) og tornsongar.

Kjelder

• Norsk fugleatlas, Norsk Ornitologisk Forening, 1994.

Referansar

Bakgrunnsstoff

Commons har multimedium som gjeld: Tornsongar