Kamtsjatka kraj

Sjå òg Kamtsjatkahalvøya og Kamtsjatkaelva.

Kamtsjatka kraj er ein provins i Russland og eit av føderasjonssubjekta i den russiske føderasjonen. Hovudstaden er Petropavlovsk-Kamtsjatskij, arealet 472 300 km² og innbyggjartalet 311 667 (2021).

Kamtsjatka kraj
Камчатский край
kraj
Flagg Symbol
Land	Russland
Region	Fjerne Austen
Del av	Den fjernøstlige føderasjonskrets
Hovudstad	Petropavlovsk-Kamtsjatskij
Areal	472 300 km²
Folketal	288 947 (2024)
Språk	russisk
Tidssone	UTC +12
Kamtsjatka kraj 56°N 159°E / 56; 159
Wikimedia Commons: Kamchatka Krai

Geografi

Utsikt frå Petropavlovsk-Kamtsjatskij til vulkanen Avatsja (2741 meter høg).

Kamtsjatka kraj omfattar Kamtsjatkahalvøya, heilt aust i Russland, og nærliggjande delar av fastlandet. I aust ligg Stillehavet, i vest Okhotskhavet, ein arm av Stillehavet. Halvøya heng fast i fastlandet i nord. Kamtsjatka ligg i ei vulkansk aktiv sone. I provinsen finst det om lag 300 vulkanar, 29 av dei vert rekna som aktive. Her ligg mellom anna den høgaste vulkanen i Eurasia – Kljutsjevskaja Sopka (4750 moh.). Her finst òg mange geysirar og varme kjelder.

Demografi

Den einaste store byen er hovudstaden, Petropavlovsk-Kamtsjatskij, med 179 800 ibuarar i 2010, om lag 56 % av folketalet i regionen.

Ved folketeljinga i 2010 var folket i Kamtsjatka kraj for det meste etniske russarar. Den etniske samansetjinga var:

• Russarar: 78,4 %
• Ukrainarar: 3,6 %
• Korjakar: 2,1 %

Den største urfolksgruppa, korjakane, bur hovudsakleg i distriktet (okrug) Korjakia i nord, der dei i 2002 utgjorde 26,7 % av folket. Andre, mindre urfolksgrupper var:

• Itelmenar - (2394 - 0,7 %)
• Evenar (1872 - 0,6 %)
• Kamtsjadalar (1551 - 0,5 %)
• Tsjuktsjarar (1496 - 0,5 %)
• Aleutar (401 - 0,1 %)

Som i mange andre delar av arktisk Russland er folketalet i Kamtsjatka kraj sterkt minkande. I 1989 var folketalet 471 932. Frå 1989 til 2010 sokk folketalet med 31,8 %.

Historie

Urfolka korjakar, itelmenar, evenar, aleutar og tsjuktsjarar budde på Kamtsjatka før russarane kom dit. Russarane nådde først Kamtsjatka på slutten av 1600-talet, mellom anna ved ekspedisjonane til Semjon Dezjnjov og Vladimir Atlasov. På 1700-talet var det etablert permanente russiske busetjingar på Kamtsjatka. Petropavlovsk vart grunnlagd som festning i 1740. I 1812 budde det om lag 3200 urfolk og 2500 russarar i området. Petropavlovsk vart angripen av ein britisk-fransk styrke under Krimkrigen i 1854, men vart ikkje erobra. Etter at Alaska vart seld til USA i 1867 mista området betydning for Russland, og på slutten av 1800-talet oppretta amerikanarane fleire handelsstasjonar i området. Etter den russiske revolusjonen oppnådde Sovjetunionen kontroll over området i 1923. Kamtsjatka oblast låg under Khabarovsk kraj fram til 1956 då det vart eige oblast. Den nordlege delen av Kamtsjatka oblast utgjorde det sjølvstyrte distriktet (okrug) Korjakia. Korjakia var både ein del av Kamtsjatka oblast, og samstundes eit eige føderasjonssubjekt. Denne litt forvirrande situasjonen tok slutt 1. juli 2007, då Kamtsjatka oblast og Korjakia vart slått saman til det nye føderasjonssubjektet Kamtsjatka kraj. Dette vart godkjend i ei folkerøysting 23. oktober 2005.

Bakgrunnsstoff

Commons har multimedium som gjeld: Kamtsjatka kraj

• Offisiell nettstad