Lepidophthalmus turneranus
Lepidophthalmus turneranus (tidlegare Callianassa turnerana, engelsk Cameroon ghost shrimp) er ein krepsdyrart som lever ved kysten av Vest-Afrika. Han dannar av og til tette svermar, og ein av desse gav namn til landet Kamerun (portugisisk Camarões, ‘reker’[1]). Dette er truleg det einaste krepsdyret som har gjeve namn til eit land.[2]
| Lepidophthalmus turneranus | |
.jpg) Lepidophthalmus turneranus | |
| Systematikk | |
| Rike: | Dyr Animalia |
| Rekkje: | Leddyr Arthropoda |
| Underrekkje: | Krepsdyr Crustacea |
| Klasse: | Storkreps Malacostraca |
| Orden: | Tifotkreps Decapoda |
| Familie: | Callianassidae |
| Slekt: | Callianassa |
| Art: | L. turneranus |
| Vitskapleg namn | |
| Lepidophthalmus turneranus | |
Utbreiing
endreLepidophthalmus turneranus finst i lagunar og estuar, inkludert i nesten ferskt vatn, rundt Guineabukta frå Togo til Kongo.[3]
Skildring
endreVaksne dyr blir 5,5-14,5 centimeter lange.[2] Rostrumet endar i tre eller fem tenner,[2] ein eigenskap dei deler med arten L. grandidieri frå Madagaskar.[3] Ungdyr kan mangla tenner.[2] Dei har kjønnsdimorfisme i form av cheliped (klo-berande lemmar): hoene har ei djup halvmåneforma senking nær grunnlaget av innsida av den faste fingeren til kloa, medan hannar manglar denne senkinga.[2]
Lepidophthalmus turneranus lever i holer i mudderet. Kvart tredje til femte år dannar dei enorme svermar i estuar,[4] og parar seg utanfor hola.[5] Ved slike svermar har det vore vanleg å fiska dei, sidan dei er rekna som svært god mat.
Taksonomisk historie
endre
Arten blei fyrst skildra av Adam White i 1861, under namnet Callianassa turnerana. Denne skildringa var basert på eit eksemplar som kaptenen til eit afrikansk handelsskip gav til James Aspinall Turner, som i sin tur presenterte det til zoologiavdelinga ved British Museum (no del av Natural History Museum).[6] I 1999 blei arten overført til slekta Lepidophthalmus av K. Sakai.[3]
Kjelder
endre- ↑ «Cameroon | Culture, History, & People | Britannica», www.britannica.com (på engelsk), 3. mars 2024, henta 5. mars 2024
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Lipke B. Holthuis (1991). «Callianassa turnerana». FAO Species Catalogue, Volume 13. Marine Lobsters of the World. FAO Fisheries Synopsis No. 125. Food and Agriculture Organization. ISBN 92-5-103027-8.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 K. Sakai (1999). «Synopsis of the family Callianassidae, with keys to subfamilies, genera and species, and the description of new taxa (Crustacea: Decapoda: Thalassinidea)» (PDF). Zoologische Verhandelingen 326: 3–152.
- ↑ Lipke B. Holthuis (1991). «Callianassa turnerana». FAO Species Catalogue, Volume 13. Marine Lobsters of the World. FAO Fisheries Synopsis No. 125. Food and Agriculture Organization. ISBN 92-5-103027-8.
- ↑ Candisani, Luciano C.; Sumida, Paulo Y. G.; Pires-Vanin, Ana Maria S. (2001). «Burrow morphology and mating behaviour of the thalassinidean shrimp Upogebia noronhensis». Journal of the Marine Biological Association of the United Kingdom 81 (5): 799–803. doi:10.1017/S0025315401004611.
- ↑ Adam White (1861). «Descriptions of two species of Crustacea belonging to the families Callianassidæ and Squillidæ». Proceedings of the Zoological Society of London 1861: 42–44.
- Denne artikkelen bygger på «Lepidophthalmus turneranus» frå Wikipedia på engelsk, den 9. mars 2024.
Bakgrunnsstoff
endre- (en) Lepidophthalmus turneranus – oversikt og omtale av artane i WORMS-databasen
- (en) Lepidophthalmus turneranus i Global Biodiversity Information Facility
- (en) Lepidophthalmus turneranus hos ITIS
- (en) Lepidophthalmus turneranus hos NCBI
- (en) Kategori:Lepidophthalmus turneranus – bilete, video eller lyd på Wikimedia Commons
