New York Dolls av New York Dolls

New York Dolls
Studioalbum av New York Dolls
Språk engelsk
Utgjeve 27. juli 1973
Innspelt April 1973
Studio The Record Plant (New York)
Sjanger
Lengd 42:44
Selskap Mercury
Tekstforfattar David Johansen, Sylvain Sylvain, Arthur Kane, Bo Diddley, Johnny Thunders
Produsent Todd Rundgren
New York Dolls-kronologi 
New York Dolls Too Much Too Soon
(1974)


Singlar frå New York Dolls
  1. «Trash» / «Personality Crisis»
    Utgjeve: Juli 1973
  2. «Jet Boy» / «Vietnamese Baby»
    Utgjeve: November 1973

New York Dolls er debutalbumet til det amerikanske hardrockband New York Dolls. Det kom ut 27. juli 1973 på Mercury Records. I åra fram til albumet hadde The Dolls utvikla ein lokal fanbase ved å spela regelmessig på nedre Manhattan etter at dei vart danna i 1971. Likevel var dei fleste musikkprodusentane og plateselskapa motvillige til å samarbeida med dei på grunn av vulgariteten og scenemoten deira, i tillegg til homofobi i New York. Gruppa dukka seinare opp i overdriven drag på albumomslaget for å sjokkere.

Etter å ha signert ein kontrakt med Mercury, spelte The Dolls inn det første albumet sitt på The Record Plant i New York City med produsenten Todd Rundgren, som var kjent for sin sofistikerte popsmak og hadde ei lunken oppfatning av bandet. Trass i historier om konfliktar under innspelingsøktene, sa vokalisten David Johansen og gitaristen Sylvain Sylvain seinare at Rundgren fanga korleis bandet høyrdest ut på scenen. Musikken deira på albumet bestod av sorgfri rock and roll, musikk inspirert av Brill Building-pop og smaklause kjensler, medan Johansen sine daglegdagse og tvitydige tekstar utforska tema som urban ungdom, tenåringsframandgjering, ungdomsromantikk og autentisitet.

New York Dolls vart kritikerrost, men selde dårleg og polariserte lyttarane. Bandet viste seg å vera vanskeleg å marknadsføra utanfor heimstaden i New York og utvikla eit rykte for utskeiande rockestjerner medan dei turnerte i USA for å marknadsføre albumet. Trass i at det selde dårleg, var New York Dolls ein innflytelsesrik forløpar for punkrockrørsla på 1970-talet då det rå musikarskapet i gruppa og den ungdommelege haldning på albumet utfordra den rådande trenden med sofistikert element i populærmusikken, særskild progressiv rock. Det har blitt rekna som eit dei mest anerkjente albuma i historia, og har sidan vorte kåra i forskjellige publikasjonar som ei av dei beste debutplatene innan rockemusikk og eit av tidenes største album.

Bakgrunn

endre

I 1971 danna vokalist David Johansen New York Dolls med gitaristane Johnny Thunders og Rick Rivets, bassisten Arthur Kane og trommeslagaren Billy Murcia. Rivets vart erstatta av Sylvain Sylvain i 1972.[1] Bandet var meint å vera eit mellombels prosjekt for medlemmene, som var klubbgåande ungdommar som hadde dratt til New York City med forskjellige karriereoppgåver. Som Sylvain sa «Me sa berre 'Hei, kanskje dette vil gi oss nokre damer.' Det verka som ein god nok grunn.» Han og Murcia planla opphavleg å jobba i klesbransjen og opna ein butikk på Lexington Avenue som låg rett over gata frå ein leiketøysverkstad kalla The New York Doll Hospital, som gav dei ideen til namnet deira.[2] Gruppa byrja snart å spela regelmessig på nedre Manhattan og fekk eit kultfølgje i løpet av nokre månader med den omsynslause rockemusikkstilen sin. Ikkje desto mindre var plateselskapa nølande med å signera dei fordi dei var openlyst vulgære og gjekk i dameklede på scena.[1]

I oktober 1972 fanga gruppa interessa til kritikarane då dei opna for det engelske rockebandet FacesThe Empire Pool i Wembley.[3] Men på den første turneen til New York Dolls i England det året, døydde Murcia etter å ha inntatt ein dødeleg kombinasjon av alkohol og metakvalon.[4] Dei henta inn Jerry Nolan som hans erstattar, medan managerane Marty Thau, Steve Leber og David Krebs framleis sleit med å finna ein platekontrakt for bandet.[3]

Etter at dei kom tilbake til New York, spelte The Dolls på arenaer som Max's Kansas City og Mercer Arts Center i det Sylvain kalla ein målmedviten innsats ved å «late som til me klarte det»: «Me måtte få oss til å føla oss berømte før vi faktisk kunne bli berømte. Me oppførte oss som om vi allereie var rockestjerner. Arthur kalla til og med bassen sin 'Excalibur' etter kong Arthur. Det var sprøtt.»[3] Framferda deira på Mercer Arts Center vart sett av journalisten og publisitetsdirektøren i Mercury Records, Bud Scoppa, og Paul Nelson, ein A&R-sjef for selskapet. Scoppa såg først på dei som ein morosam, men underlegen versjon av The Rolling Stones: «Eg drog etter det første settet. Men Paul vart verande til slutten, og etter showet ringde han meg og sa: 'Du burde ha blitt. Eg trur dei er verkeleg spesielle.' Så, etter det, vart eg forelska i dei uansett.»[5] I mars 1973 signerte gruppa ein avtale på to album med eit forskot på USD 25 000 frå Mercury.[6] Ifølgje Sylvain måtte nokon av foreldra til medlemmene signera for dei fordi dei ikkje var gamle nok til å signera sjølv.[5]

Tilsetjinga av Todd Rundgren

endre
 
Todd Rundgren i 1978

For debutalbumet til New York Dolls ønskte Mercury å finna ein plateprodusent som kunne få mest mogleg ut av lyden i gruppa og hypen dei hadde fått frå kritikarar og fan i New York.[5] På det første styremøtet i bandet i Chicago sovna Johansen i konferanserommet til Mercury, medan platesjefar diskuterte potensielle produsentar. Han vakna då dei nemnde Todd Rundgren, ein musikar og produsent som i 1972 hadde oppnådd uventa rockestjernestatus med dobbeltalbumet Something/Anything? og hitsinglane «I Saw the Light» og «Hello It's Me».[7] Rundgren hadde sosialisert på arenaer som Max's Kansas City og så først The Dolls då kjærasten hans på den tida, modellen Bebe Buell, tok han med dit for å sjå dei spela.[3]

Rundgren var kjent for å ha raffinert popsmak og teknologisk kunnskapsrike produksjonar, og hadde vorte stadig meir interessert i progressive rockelyder då han vart verva til å produsera debutalbumet til New York Dolls.[8] Følgjeleg var dei første inntrykka hans av gruppa det av ei humoristisk konsertband som berre var teknisk kompetent etter standardane til andre usofistikerte New York-band. «The Dolls var ikkje ute etter å utvida nokon musikalsk horisont», sa Rundgren, sjølv om han likte Thunders sin «attitude» og dei karismatiske krumspringa til Johansen på scena.[9]

Johansen hadde tenkt på Rundgren som «ein ekspert på annanrangs rock 'n' roll», men sa òg at bandet var «ein slags persona non grata, på den tida, hos dei fleste produsentar. Dei var redde for oss, men eg veit ikkje kvifor, men det var ikkje Todd. Me likte han alle frå Max... Todd var kul og han var ein produsent.[10] Sylvain meinte at valet fann på han fordi han var tilgjengeleg og dei hadde råd til han: «Det var ikkje ei lang liste. Todd var i New York og virka som han kunne takla tempoet.»[11] Då han vart tilsett, erklærte Rundgren at «den einaste personen som kan produsera ei New York-plate er nokon som bur i New York».[12]

Innspeling og produksjon

endre

Mercury skaffa The Dolls tid på The Record Plant i New York City for innspeling i april 1973.[13] Rundgren var opphavleg bekymra for at dei hadde tatt «det verste studioet i byen på den tida» fordi det var det einaste tilgjengelege for dei med den korte tida dei hadde fått til å spela inn og gje ut albumet. Seinare sa han at forventningane til bandet og den festlege atmosfæren under innspelingsøktene viste seg å vera meir eit problem: «The Dolls var kritikarane sine kjære, og pressa hadde på ein måte adoptert dei. I tillegg var det massevis av ekstra folk rundt, sosialt samvær, noko som gjorde det vanskeleg å konsentrera seg.»[11] New York Dolls vart spelt inn der på åtte dagar med eit budsjett på 17 000 amerikanske dollar (tilsvarar 99 000 dollar i 2020).[14] Med kort studiotid og ingen konsept i tankane for albumet, valde bandet kva songar dei skulle spela inn basert på kor godt dei hadde vorte mottatt på konsertane deira.[15] Med Johansen sine eigne ord, «me gjekk inn i eit rom og berre tok opp. Det var ikkje som desse menneska som konseptualiserer ting. Det var berre eit dokument om kva som føregjekk på den tida.»[16]

I studioet kledde New York Dolls seg i dei vanlege prangande kleda sine. Rundgren, som ikkje likte den veldige lyden deira, ropte på eit tidspunkt til dei under øktene at dei måtte «få glitteret ut av ræva og spele».[17] Sylvain hugsa at Rundgren inviterte Buell og deira chihuahua til studio og sette sistnemnde på toppen av ein dyr miksekonsoll, medan Johansen erkjente at minnene hans om innspelinga sidan har vorte forvrengt av det han har lese om dei: «Det var som på 1920-talet, med palmetre-dekor og sånt. Vel, det er slik eg hugsar det i alle fall.»[11] Han sa òg at Rundgren leidde bandet frå kontrollrommet med lydteknikaren Jack Douglas og snakka nesten ikkje med dei medan dei spelte inn albumet.[18] Ifølgje Scoppa var den sorglause livsstilen til gruppa truleg i konflikt med den profesjonelle arbeidsmoralen og timeplanen til Rundgren: «Han toler ikkje tull. Eg meiner, bandet starta sjeldan konsertane sine før midnatt, så kven veit? Todd var veldig mykje ansvarleg i studioet, og eg fekk inntrykk av at alle såg til han.»[19]

Sjølv om Sylvain sa at Rundgren ikkje var ein forstyrrande produsent, involverte han seg sjølv av og til for å forbetra eit opptak. Sylvain hugsa augneblinkane då Rundgren gjekk inn i isolasjonsbåsen med Nolan då han sleit med å halda takta og tromma ut takter på ei kubjølle som han kunne bruka som klikkspor. Under ei anna økt stoppa han eit opptak og gjekk ut av kontrollrommet for å kopla til basskabinettet til Kane.[18] Scoppa, som vitja studioet ein ettermiddag, overhøyrde Rundgren sei: «Ja, det var alt du trengde. Ok, la oss prøve det igjen!», og fann til slutt utvekslinga morosam og indikativ for kva Rundgren meinte om bandet: «Todd var slik ein 'musikar' medan dei berre klarte seg med haldning og energi. Men så forakteleg som han såg ut til å vera nokre gangar, fekk han likevel jobben gjort veldig bra.»[18] Rundgren følte den ville synginga til Johansen ofte høyrdest skrikande eller full ut, men også veltalande i den forstanden at Johansen demonstrerte ein «tilhug til å innlemma visse kulturelle referansar i musikken», spesielt på «Personality Crisis». Medan han spelte inn songen, gjekk Johansen tilbake inn i kontrollrommet og spurde Rundgren om vokalen hans høyrdest «latterleg nok ut».[18]

Fordi The Dolls hadde lite pengar, spelte Sylvain og Thunders dei strengt designa og rimelege Gibson Les Paul Junior-gitarane på plata. Dei omtalte dei spøkefullt som «automatiske gitarar» på grunn av deira avgrensa lydformingsfunksjoner. For å forsterka gitarane sine køyrde dei ein Marshall Plexi frittståande forsterkar gjennom høgtalarkabinetta til ein Fender Dual Showman, og brukte av og til ein Fender Twin Reverb.[18]

 
Johnny Thunders i 1979 med ein Gibson Les Paul Junior

Nokre songar vart pynta med ekstra instrument, inkludert Buddy Bowser sin saksofon på «Lonely Planet Boy».[19] Johansen song inn i forvrengde gitarpickupar for ekstra vokal og overdubba dei inn i songen. Han spelte òg ein asiatisk gong for «Vietnamese Baby» og munnspel på «Pills». For «Personality Crisis» spelte Sylvain opphavleg på Yamaha-flygelet som stod i The Record Plant før Rundgren la til sine eigne pianonotar til både denne songen og «Private World».[20] Rundgren bidrog òg til korvokalen på «Trash» og spelte synthesizerar på «Vietnamese Baby» og «Frankenstein (Orig.)», som Sylvain hugsa: «Eg hugsa han fekk desse rare lydane frå denne vakre, gamle Moog synthesizeren han tok med seg inn. Han sa det var ein modell berre han og The Beatles hadde.»[20]

New York Dolls vart miksa på mindre enn ein halv dag.[21] Rundgren følte at bandet verka distrahert og uinteressert på det tidspunktet, så han freista utan hell å utestenga dei frå mikseøkta.[20] For den endelege miksen minimerte han lyden av trommene til Nolan.[17] I ettertid sa Rundgren at kvaliteten på miksen var dårleg fordi bandet hadde skunda seg og set spørsmål med miksinga hans: «Det er for lett at det vert slik at kvar musikar berre høyrer sin eigen del og ikkje det heile. Dei hadde alle andre stader å vera, så i staden for å stikke, skunda dei seg med saka, og viss det ikkje var nok tok dei det til det elendige masteringslaboratoriet som Mercury hadde plassert dei i.»[20] Thunders klaga til ein journalist om at Rundgren hadde «føkka opp miksen» på New York Dolls, og la til historier om at dei to hadde kollidert under innspelinga til albumet.[19] Både Johansen og Scoppa sa seinare at dei ikkje såg nokon konflikt mellom dei to og at Thunders typisk tåpelege åtferd vart feiltolka.[19] Johansen roste seinare Rundgren for korleis han forbetra og utlikna kvart instrument, og gav lyttarane inntrykk av at «[dei er] i eit rom og det er eit band som speler», medan Sylvain sa at miksen hans fanga nøyaktig korleis bandet høyrdest ut på scena.[20]

Musikk og tekst

endre

New York Dolls har ti originale songar og ein coverversjon – Bo Diddley-songen «Pills» frå 1963.[21] Johansen skildra albumet som «ein liten juvel av urban folkekunst».[17] Rundgren, på den andre sida, seier at kjensla til bandet var annleis enn «den urbane New York-greia» fordi dei var oppvaksen utanfor Manhattan og baserte seg på sorglaus rock and roll og Brill Building-inspirert musikk som The Shangri-Las: «Songane deira, så punkete som dei var, hadde vanlegvis mykje å gjera med den same gamle gut-jente-greia, men på ein mykje meir rusa måte.»[5] Johansen siterer teksten «when I say I'm in love, you'd best believe I'm in love L-U-V» frå Shangri-Las sin «Give Him a Great Big Kiss» (1964) når dei opnar «Looking for a Kiss», som fortel ei historie om ungdomsromantisk attrå hemma av jamaldrande som bruker narkotika.[22] På «Subway Train» brukar han tekstar frå den amerikanske visesongen «Someone's in the Kitchen with Dinah».[23] Etter kritikaren Stephen Thomas Erlewine si oppfatning, hentar den røffe hardrocksongane på albumet fram att riff frå Chuck Berry og The Rolling Stones, noko som resulterer i musikk som høyrest kvass og truande ut trass i den vittig og overdrivne kitsch-haldninga deira.[24] «Personality Crisis» har frekke doble gitarar, boogie-woogie piano og ein histrionisk pause, medan «Trash» er ein punkete poprocklåt med hes synging.[25]

Fleire songar på New York Dolls fungerer som det Robert Hilburn ser på som «fargerike, om enn overdrivne, uttrykk for tenåringsframandgjering».[26] I følgje Robert Christgau, fordi mange av dei kvite ungdommane på Manhattan på den tida var velståande og litt kunstnariske, var det berre unge menneske med dårleg oppførsel frå dei ytre bydelane som bandet klarte å «fanga den undertrykkande spenninga Manhattan har for eit halvdanna menneske».[27] «Private World», ei eskapistisk bøn om stabilitet, vart skriven saman med Kane, som sjeldan bidrog som låtskrivar og følte seg overvelda som ung voksen i musikkbransjen.[28] Sylvain sa spøkefullt at «Frankenstein (Orig.)» fekk tittelen med parentes fordi rockemusikaren Edgar Winter hadde gjeve ut songen sin med same namn før bandet kunne spela inn sin eigen: «Songen vår 'Frankenstein' var ein stor hit på konsertane våre... No, greia hans høyrdest ikkje ut som vår, men eg er sikker på at han stal tittelen vår.»[5] Johansen, hovudtekstforfattaren til bandet, sa «Frankenstein (Orig.)» handlar om «korleis barn kjem til Manhattan frå heile verda, dei er litt som piska hundar, dei er veldig undertrykte. Kroppane og hjernane deira er desorienterte frå kvarandre ... det er ein kjærleikssong.»[29] I tolkinga av monsteret frå tittelen på songen skreiv Frank Kogan at det fungerer som ei personifisering av New York og byen sitt etos, medan Johansen spør lyttarane om dei «could make it with Frankenstein» og inneber meir enn seksuell slang: «Frankenstein var ikkje berre ein skapning å ha sex med, han representerte heile det funky «New Yorkinessen» i New York, det prangande og terroren, draumane og frykta ... David spurde om du – viss eg – kunne klara det med livsmonsteret, om eg kunne omfamna livet i all si smerte og draumar og katastrofe.»[30]

Sjølv om The Dolls viser ironiske kvaliteter, observerte Gary Graff ein gatevis realisme i songane.[31] I følgje Christgau er dei daglegdagse og moralsk overlegne tekstane til Johansen gjennomsyra av humor og sans for menneskelege grenser i songar der det grunnleggande temaet er autentisitet. Dette temaet blir utforska i historier om tapte ungdommar, som på «Subway Train», eller i ein studie av eit spesifikt emne, til dømes «schizofrene image-egginga» på «Personality Crisis».[32] Han argumenterer for at under den dekadente og overdrivne overflata deira er tekstar om «den moderne verda ... éi atombombe kunne blåsa det heile bort. Piller og personlegdomskriser var ikkje vondskap – lett, naudsynt eller kva som helst. Dei var strategiar og tropismar og positive gleder».[33] I følgje journalisten Steve Taylor, handlar «Vietnamese Baby» om verknaden av Vietnamkrigen på den tida på kvardagslege aktivitetar, der moroa folk har blir undergrave av tankar om kollektiv skuld.[34]

På songar som «Subway Train» og «Trash» brukar Johansen tvetydige tekstar.[35] I følgje Kogan song Johansen på ein tidvis uforståeleg måte og skreiv i ein forvirrande, fiktiv stil som er lat, men likevel genial, sidan det gjev tekstane hans ein overflod av «emosjonell meining» og tolking: «David gir aldri ei objektiv ramme, han hoppar alltid frå stemme til stemme, slik at du høyrer ein karakter henvenda seg til ein annan karakter, eller forteljaren henvenda seg til karakteren, eller karakteren eller forteljaren henvenda seg til oss, alt sett saman slik at du høyrer bit av samtale og bit av subjektiv skildring i inga form for kronologisk rekkefølgje. Men som nokon seier i 'Vietnamese Baby': 'Everything connects.'»[36]

Marknadsføring og sal

endre

New York Dolls vart utgjeve 27. juli 1973 i USA og 19. oktober i Storbritannia.[37] Det kontroversielle coveret syner bandet kledd i overdriven drag, inkludert høge parykkar, rotete sminke, høge hælar og strømpeband.[21] Biletet vart brukt for å sjokkere, og på baksida av albumet er bandet fotografert i dei vanlege scenekleda sine.[38] For å kunngjera utgjevinga av albumet publiserte Mercury eit annonseslagord som lydde «Introduserer The New York Dolls: Eit band du kjem til å like, anten du likar det eller ikkje», medan andre annonsar kalla dei «Bandet du elskar å hate».[39] Det vart gjeve ut to doble A-sida singlar frå albumet - «Trash» / «Personality Crisis» i juli og «Jet Boy» / «Vietnamese Baby» i november 1973 - ingen av dei gjekk inn på singellistene.[40]

New York Dolls selde dårleg og nådde berre 116. plassen på dei amerikanske Top LPs-lista medan han i Storbritannia ikkje klarte å nå albumlista i det heile.[41] Plata selde over 100 000 eksemplar den gongen og var langt under forventningane i pressa.[42] I følgje Rolling Stone i 2003, enda det opp med å selja færre enn 500 000 eksemplar.[43] Musikkjournalisten Phil Strongman sa at den kommersielle fiaskoen skuldast den splittande effekten New York Dolls hadde på lyttarar, inkludert forfattarar frå det same magasinet.[44] I ein artikkel om bandet i Melody Maker før albumet kom ut, hadde Mark Plummer avfeia spelinga deira som det dårlegaste han nokon gong hadde sett, medan reporteren Michael Watts såg på dei som eit oppmuntrande om enn umiddelbart nærvær i det han følte var ein livlaus rock and roll-scene på den tida.[45]I ei lesarundersøking i Creem skaffa albumet bandet prisane for «Årets beste nye gruppe» og «Årets verste nye gruppe».[46]

Etter utgjevinga av albumet turnerte The Dolls USA som oppvarmingsband for det engelske rockebandet Mott the Hoople. Meldingar komplimenterte låtskrivinga deira, gitarsamspelet til Thunder og Sylvain, og noterte den overdrivne moten deira og likskapen mellom Johansen og Thunder på eine sida og Mick Jagger og Keith Richards på den andre. Nokre kritikarar vurderte dei likevel som ei useriøs gruppe amatørar som ikkje kunne spela eller synga.[47] Under framferda deira på The Old Grey Whistle Test i England, avfeia programleiaren Bob Harris musikken deira som «mock rock» i kommentarane sine på lufta.[48] Dei utvikla òg eit rykte som utskeiande rockestjerner, inkludert narkotika, groupies, knusing av hotellrom og offentlege forstyrringar, og vart ifølgje Ben Edmonds frå Creem «det bandet flest folk stakk frå før konsertane var over i showbusiness-historia».[49] Strongman skreiv at bandet og albumet var vanskeleg å marknadsføra på grunn av den kitschy stilen deira og korleis dødsfallet til Murcia hadde forverra sambandet deira til harde stoff, som «ikkje var heilt sant i dei første dagane».[50] Dei vart verande det mest populære bandet i New York City, der Halloween-konserten deira på Waldorf Astoria i 1973 trekte hundrevis av unge fans og lokal TV-dekning.[51]

Mottaking

endre
 
Robert Christgau (2010), ein av dei tidlege støttespelarane til albumet.

New York Dolls fekk brei heider frå samtidige kritikarar.[52] I ei strålande melding for NME, publisert i august 1973, sa Nick Kent at den frekke rock and roll-stilen deira hadde vorte levande spelt inn av Rundgren på eit album som, forutan Iggy and the Stooges sitt Raw Power (1973), fungerer som den einaste ein «så langt kan definere nøyaktig kvar 1970-tals rock bør kome frå».[53] Trouser Press-grunnleggaren og redaktøren Ira Robbins såg på New York Dolls som ei nyskapande plate, strålande kaotisk og godt produsert av Rundgren.[53] Ellen Willis, som skreiv for The New Yorker, sa at det var det desidert mest overtydande hardrock-albumet i 1973, og at minst halvparten av songane er umiddelbare klassikarar, spesielt «Personality Crisis» og «Trash», som ho kalla «transcendente».[54] I Newsday hylla Christgau New York Dolls som «det beste hardrockbandet i landet og kanskje i verda akkurat no», og skreiv at dei «spesielle genia deira» kombinerer den smarte låtskrivingskunnskapen frå tidleg 1960-talspop med den anarkiske lyden av heavy metal på slutten av 1960-talet. Han hevda at den frenetiske tilnærminga på plata, dei ulike kjenslene og den ville støyen formidlar den harde, avvikande spenninga på Manhattan betre enn The Velvet Underground.[55]

I ei generell positiv melding fann Rolling Stone-kritikaren Tony Glover at den imponerande konsertstilen deira stort sett var bevart på albumet. Han var likevel litt kritisk til produksjonsgrepa og overdubbingar, og følte at dei får nokre av tekstane til å høyrast uforståelege ut og nokre refreng for klangfulle. Sjølv om han vart overraska over kor godt produksjonen til Rundgren fungerer med den rå stilen deira på dei fleste songane, spurde Glover til slutt om «plata åleine vil imponera like mykje som å sjå dei på konsert (dei er ei gruppe som må sjåast).»[56]

Ettermæle

endre

New York Dolls har sidan ofte vorte siterte som ei av dei beste debutalbuma innan rocken, ei av dei mest populære kultplatene i sjangeren, og eit grunnleggande verk for punkrockrørsla på slutten av 1970-talet.[57] Det var ein sentral innverknad på mange av rock and roll-, punk- og glamrockgruppene som følgde, inkludert Ramones, Kiss, Sex Pistols, The Damned og Guns N' Roses.[58] I følgje The Mojo Collection (2007) tende plata punkrocken og kunne framleis inspirera til fleire rørsler på grunn av den rike haldninga og lidenskapen i musikken, medan Encyclopedia of Popular Music-skribenten Colin Larkin såg på plata som «eit viktig landemerke i rockehistoria, som oser av haldning, vitalitet og kontrovers i kvar tone».[59] Chuck Eddy kalla den ei av platene som var avgjerande for utviklinga av rocken.[60] I 101 Albums That Changed Popular Music (2009) skreiv Chris Smith at New York Dolls var banebrytande for den amatøraktige musikkestetikken på albumet som prega punken, noko som undergrov den musikalske sofistikasjonen som hadde utvikla seg det siste tiåret innan populærmusikken og hadde vorte perfeksjonert månader tidlegare på Pink Floyd sitt The Dark Side of the Moon (1973).[61] I The Guardian si liste over «1000 album å høyra før du døyr», krediterte avisa plata for å ha fungert som «ei effektiv motgift mot utskeiingane i progrocken».[62]

Meldingar
Karakter
KjeldeKarakter
AllMusic     [24]
Chicago Sun-Times    [63]
Christgau's Record GuideA+[27]
Encyclopedia of Popular Music     [64]
Los Angeles Times    [26]
MusicHound Rock3.5/5[65]
Q     [66]
Rolling Stone     [67]
The Rolling Stone Album Guide     [68]
Spin Alternative Record Guide10/10[69]

I ein seinare melding for AllMusic, hevda Erlewine – seniorredaktøren på nettstaden – at New York Dolls var eit meir typisk proto-punk-album enn nokre av The Stooges sine utgjevinga på grunn av måten det «plyndrar historia medan dei feirar ho, og skaper ein sleip urban mytologi undervegs».[24] David Fricke hevda at det var eit meir definitivt glamrock-album enn David Bowie sitt Ziggy Stardust (1972) eller noko av Marc Bolan på grunn av korleis bandet «fanga både glansen og sorga i glam, den høge forbanninga og bortkasta ungdom, med elektrisk fotorealisme ».[67] I The Rolling Stone Album Guide (2004) kalla Joe Gross ho for ei «heilt essensiell» plate og «episk lågmoral, lyden av fem unge menn som formar storbyen i sitt eige skumle bilete».[70] Sylvain tilskreiv innverknaden sin på punkrocken til korleis Rundgren spelte inn gitaren hans gjennom venstre høgtalar og Thunders sin gitar på høgre side, ei orientering som han sa yngre band som Ramones og Sex Pistols tok i bruk.[20] Rundgren synest det var morosamt korleis plata vart vurdert som ein forløpar til punkrørsla: «Ironien er at eg enda opp med å produsera det banebrytande punkalbumet, men eg vart eigentleg aldri tenkt på som ein punkprodusent, og eg vart aldri oppringd av punkaktørar. Dei trudde nok at eg var for dyr for det dei gjekk til. Men The Dolls vurderte seg eigentleg ikkje som punk.»[53]

New York Dolls dukkar ofte opp på profesjonelle lister over dei beste albuma gjennom tidene.[71] I 1978 vart plata plassert på 199. plassen i Paul Gambaccini-boka Rock Critics' Choice: The Top 200 Albums, som spurte ei rekkje leiande musikkjournalistar og platesamlarar.[72] Christgau, ein av kritikarane som vart spurde, rangerte det som det 15. beste albumet på 1970-talet i The Village Voice året etter – 11 plassar bak det andre albumet til The Dolls, Too Much Too Soon (1974), sjølv om år seinare sa at det første albumet burde rangerast først og var hans favorittrockealbum.[73] New York Dolls vart inkludert i Neil Strauss si liste frå 1996 over dei 100 mest innverknadsrike alternative platene, og Spin Alternative Record Guide (1995) kåra det til det 70. beste alternative albumet.[74] I 2002 vart det inkludert på ei liste utgjeven av Q over dei 100 beste punkplatene, medan Mojo kåra det både til det 13. beste punkalbumet og det 49. beste albumet gjennom tidene.[75] Rolling Stone plasserte plata på nummer 213 på lista over dei 500 beste album gjennom tidene i 2003 og «Personality Crisis» på nummer 271 på lista over dei 500 beste songane året etter.[76]Rolling Stone rangerte seinare albumet på 215. plassen på ei revidert liste i 2012 og så på 301. plassen på lista frå 2020.[77]

Den engelske songaren Morrissey har kalla New York Dolls favorittalbumet sitt.[78] I følgje Paul Myers slo plata «slik an hos Morrissey at han ikkje berre skipa si eiga innverknadsrike gruppe, The Smiths ... men overtyda til slutt dei overlevande Dolls-medlemmane om å gjenforeinast [i 2004]».[2] I 2007 spurde Mojo eit panel av framtredande plateartistar og låtskrivarar for magasinet sin artikkel om «100 plater som endra verda», der New York Dolls vart kåra til den 39. mest innverknadsrike og inspirerande plata nokosinne.[79] I 2013 plasserte albumet seg som nummer 355 på NME si liste over dei 500 beste albuma gjennom tidene.[80] Basert på slike oppføringar, rangerer den samla nettstaden Acclaimed Music New York Dolls som det 167. mest anerkjente albumet i historia.[71]

Innhald

endre
Side ein
Nr.TittelLåtskrivar(ar)Lengd
1.«Personality Crisis»David Johansen, Johnny Thunders3:41
2.«Looking for a Kiss»Johansen3:19
3.«Vietnamese Baby»Johansen3:38
4.«Lonely Planet Boy»Johansen4:09
5.«Frankenstein (Orig.)»Johansen, Sylvain Sylvain6:00
Side to
Nr.TittelLåtskrivar(ar)Lengd
1.«Trash»Johansen, Sylvain3:08
2.«Bad Girl»Johansen, Thunders3:04
3.«Subway Train»Johansen, Thunders4:21
4.«Pills»Bo Diddley2:48
5.«Private World»Johansen, Arthur Kane3:39
6.«Jet Boy»Johansen, Thunders4:41

Medverkande

endre

Henta frå plateomslaget.[81]

New York Dolls

Andre medverkande

  • Todd Rundgren – ekstrapiano, Moog synthesizer, produsent
  • Buddy Bowser – saksofon
  • Alex Spyropoulos – piano
  • Jack Douglas – lydteknikar
  • David Krebs – leiande produsent
  • Steve Leber – leiande produsent
  • Paul Nelson – leiande produsent
  • Marty Thau – leiande produsent
  • Dave O'Grady – sminke
  • Ed Sprigg – lydteknikar
  • Toshi – fotografi

Kjelder

endre
  1. 1,0 1,1 Erlewine (a) n.d..
  2. 2,0 2,1 Myers 2010, s. 83.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 Myers 2010, s. 84.
  4. Erlewine (a) n.d.; Antonia 2006, s. 55.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 Myers 2010, s. 85.
  6. Erlewine (a) n.d.; Hermes 2012, s. 18
  7. Myers 2010, s. 73, 79, 84–6.
  8. Erlewine (a) n.d.; Myers 2010, s. 84–5
  9. Myers 2010, s. 84–5.
  10. Gimarc 2005, s. 7; Myers 2010, s. 86
  11. 11,0 11,1 11,2 Myers 2010, s. 86.
  12. Fletcher 2009, s. 318.
  13. Myers 2010, s. 86; Anon. 2007c, s. 316
  14. Antonia 2006, s. 123, 134.
  15. Gerstenzang 2013; Myers 2010, s. 85.
  16. Gerstenzang 2013.
  17. 17,0 17,1 17,2 Anon. 2007c, s. 316.
  18. 18,0 18,1 18,2 18,3 18,4 Myers 2010, s. 87.
  19. 19,0 19,1 19,2 19,3 Myers 2010, s. 88.
  20. 20,0 20,1 20,2 20,3 20,4 20,5 Myers 2010, s. 89.
  21. 21,0 21,1 21,2 Gimarc 2005, s. 7.
  22. Reynolds 2011, s. 245; Antonia 2006, s. 46
  23. Antonia 2006, s. 55.
  24. 24,0 24,1 24,2 Erlewine (b) n.d..
  25. Christgau 1998, s. 195; Matsumoto 1994
  26. 26,0 26,1 Hilburn 1987.
  27. 27,0 27,1 Christgau 1981, s. 279.
  28. Antonia 2006, s. 81–2.
  29. Christgau 1998, s. 194; Glover 1973
  30. Kogan 2006, s. 114.
  31. Graff 1996, s. 811.
  32. Christgau 1998, s. 197–8.
  33. Christgau 1998, s. 198.
  34. Taylor 2006, s. 163.
  35. Christgau 1998, s. 197.
  36. Kogan 2006, s. 116.
  37. Antonia 2006, «Chapter 6: Little L.A. Women»; Gimarc 2005, s. 7.
  38. Gimarc 2005, s. 8.
  39. Myers 2010, s. 90; Smith 2009, s. 106
  40. Strong 2002, s. 126.
  41. Erlewine (a) n.d.; Strongman 2008, s. 44
  42. Fletcher 2009, s. 319.
  43. Anon. 2003a.
  44. Strongman 2008, s. 44.
  45. Strongman 2008, s. 45.
  46. Smith 2009, s. 106.
  47. Pilchak 2005, s. 105.
  48. Pilchak 2005, s. 106.
  49. Pilchak 2005, s. 106; Pilchak 2005, s. 105–6
  50. Strongman 2008, s. 44–45.
  51. Fletcher 2009, s. 823.
  52. Antonia 2006, s. 77.
  53. 53,0 53,1 53,2 Myers 2010, s. 90.
  54. Willis 1973, s. 234.
  55. Christgau 1973.
  56. Glover 1973.
  57. Fletcher 2009, s. 319; Erlewine (a) n.d.; Anon. 2007c, s. 316.
  58. Fletcher 2009, s. 319; Smith 2009, s. 106
  59. Anon. 2007c, s. 316; Larkin 2006, s. 176.
  60. Eddy 1997, s. 330.
  61. Smith 2009, s. 104–5.
  62. Anon. 2007a.
  63. McLeese 1987, s. 52.
  64. Larkin 2006.
  65. Wicks 1996.
  66. Anon. 2002, s. 139.
  67. 67,0 67,1 Fricke 2000, s. 74.
  68. Gross 2004, s. 583.
  69. Weisbard & Marks 1995, s. 269.
  70. Gross 2004, s. 584.
  71. 71,0 71,1 Anon. n.d..
  72. Cooper 1982, s. 148.
  73. Christgau 1979; Christgau 2005; Christgau 2000.
  74. Strauss 1996, s. 3–8; Weisbard & Marks 1995, appendix.
  75. Anon. 2002, s. 139; Anon. 2003b, s. 76; Anon. 1995, s. 50–89
  76. Anon. 2003a; Anon. 2004.
  77. Anon. 2012; Anon. 2020.
  78. Robb 2010.
  79. Anon. 2007b.
  80. Kaye 2013.
  81. Anon. 1973.

Bakgrunnsstoff

endre
Litteratur