Vesuvian

Vesuvian eller idokras er eit mineral som finst på kontakt- og skarnførekomstar, krystalliserer tetragonalt og er oftast brunt, gult eller grønt. Klare varietetar kan brukast som smykkesteinar (hardleik 6–7). Vene krystall kjennest frå fleire lokalitetar i Oslofeltet, særleg Hamrefjell i Eiker og Myrseter ved Drammen. Spesielt store krystall er funne i Eg ved Kristiansand, elles finst vesuvian ei rekkje stader i Noreg. Den sjeldne varieteten cyprin, som er blå og noko koparhaldig, er originalskildra frå Noreg (Sauland i Telemark). Mineralet er eit hydroksylhaldig silikat av kalsium, magnesium, jarn og aluminium, med formel Ca₁₀(Mg,Fe)₂Al₄(SiO₄)₅(Si₂O₇)₂(OH)₄.

Vesuvian
Vesuvian frå Jeffrey Mine i Asbestos i Quebec
Generelt
Kategori	Sorosilikat
Kjemisk formel	Ca10(Mg, Fe)2Al4(SiO4)5(Si2O7)2(OH,F)4
Strunz-klassifisering	09.BG.35
Krystallsymmetri	Tetragonal 4/m 2/m 2/m
Einingscelle	a = 15.52 Å, c = 11.82 Å; Z = 2
Identifikasjon
Farge	Gul, grøn, brun; fargelaus til kvit, blå, fiolett, blågrøn, rosa, raud, svart, vanlegvis stripete
Krystallform	Kort pyramidal til lange prismatiske krystallar er vanleg, massive til skiveforma
Krystallsystem	Tetragonal
Tvilling	Fine tvillingområde observert
Kløyv	Dårleg på {110} og {100} særs dårleg på {001}
Brot	Undermuslig til ujamn
Mohs hardleiksskala	6 - 7
Glans	glasaktig til harpiksaktig
Strekfarge	Kvit
Transparens	Delvis gjennomsiktig til gjennomskinneleg
Spesifikk vekt	3.32 - 3.43
Optiske eigenskapar
Optiske eigenskapar	Einaksa (-)
Brytingsindeks	nω = 1.703 - 1.752 nε = 1.700 - 1.746
Dobbeltbryting	0.004-0.006
Pleokroisme	lett i farga varietetar
Oppløyselegheit	Så godt som ikkje-oppløyseleg i syrer
Andre eigenskapar	stripete lengder
Kjelder

Det vart først oppdaga i blokker eller like ved lavaer på Vesuv.

Kjelder

• Vesuvian. (12. mars 2012). I Store norske leksikon. Henta 14. februar 2014 frå http://snl.no/vesuvian.