Tidsline i Harry Potter-bøkene
Handlinga i Harry Potter-serien spinn seg ut i tida frå 1991, då Harry Potter fyller elleve, til 1998. Serien inneheld òg referansar og tilbakeblikk til ting som skjedde før denne tida. Ved hjelp av informasjon frå bøkene har lesarar laga ei tidsline som viser kva handlingar som skjedde på kva tidspunkt. Det finst fleire sjølvmotseiingar i tidslina, men Rowling har sjølv innrømma at ho har vanskar med matematikk, så perfekt kronologi kan ein ikkje rekna med.
Utgangspunkt
endreLesarane har laga ei tidsline for Harry Potter-litteraturen ut frå ein liten informasjonsbit. I Harry Potter og Mysteriekammeret får lesarane vite at spøkjelset Nesten-Hodeløse Nikk døydde den 31. oktober 1492. I den same boka feirar Nesten-Hodeløse Nikk den 500. «dødsdagen» sin. Denne feiringa må difor finne stad den 31. oktober 1992. Sjølv om Nesten-Hodeløse Nikk fortel Harry at han har vore daud i «nesten 400 år» i kapittel 7 i Harry Potter og De vises stein, er dette truleg ein feil frå forfattaren si side, og difor har fans valt datoane ut frå dødsdagen til Nikk. Ein kan også finne ut av tidslina frå å lese på gravene til faren (Jakob) og mora (Lilly) til Harry då dei var i Gudriksdal i Harry Potter og dødstalismanene.
Sjølvmotseiingar
endreSjølv om det er enkelte problem med denne tidslina, blir ho brukt av fans og av Warner Bros. si tidslinje av serien (eit innslag i DVD-versjonen av Filmen Harry Potter og Mysteriekammeret og Filmen Harry Potter og fangen fra Azkaban inneheld datoar som er interpolert frå dette datosystemet, slik som at Harry Potter sin bursdag er sett til 31. juli 1980, og at den første sigeren over Voldemort er 31. oktober 1981).
Problem med tida
endreOfte når datoar blir gjevne, er dei gjevne med ein dag i veka som ikkje stemmer ilag med den faktiske datoen i historia. Eit enkelt slikt døme kjem fram i Harry Potter og fangen fra Azkaban då Rakel Rummefiold refererer til 16. oktober 1993 som ein fredag, sjølv om 16. oktober 1993 faktisk er ein laurdag. Dette blir vanlegvis forklart med kunstnarisk fridom.
Det er òg sjølvmotseiingar i bøkene på dette området. Til dømes i Harry Potter og ildbegeret er både 1. og 2. september oppgjevne som måndagar, og i Harry Potter og fangen fra Azkaban er Bukknebb si rettssak sett til 20. april, sjølv om fans etter nøye lesing av teksten har komme fram til at rettssaka ikkje kan vere seinare enn i februar.
Det er òg eksempel på at tilbakeblikk eller minne ikkje gjev meining i tidsperioden dei ser attende på. Til dømes seier Horation E.F. Snilehorn i sitt umodifiserte minne i Harry Potter og Halvblodsprinsen til Tom Venster at malacruxar «er eit forbode fagemne ved Galtvort, du veit... Humlesnurr er spesielt streng på det...». Under denne perioden var ikkje Albus Humlesnurr rektor, og ville ikkje hatt nokon autoritet over kva fag som er forbodne ved Galtvort. Rektor på Galtvort under Tom Venster si tid ved skulen var Armando Duppel. Dette kan vere ei følgje av at Humlesnurr overtalte Duppel til å forby emnet, sidan han sannsynlegvis var ein av dei politisk mektigaste professorane ved skulen.
Eitt problem i høve til den verkelege verda involverer den historiske personen Nicolas Flamel. Flamel blir nemnt å vere 665 år gamal i den første boka, medan den verkelege Nicolas Flamel ikkje ville ha nådd denne alderen før i 1996. Eit svar på dette er at datoen då den «verkelege» Nicolas Flamel blei fødd ikkje har nokon samanheng med Nicolas Flamel i Harry Potter.
Det er minst éin anakronisme i bøkene. Dette oppstår når Harry skriv eit brev i Harry Potter og ildbegeret. Brevet inneheld ein referanse til at Dudleif Dumling eig ein PlayStation. Ifølgje tidslina ville dette finne stad sommaren 1994, medan PlayStation ikkje blei sleppt før i desember 1994 i Japan, og i september 1995 i Europa. Boka blei sleppt i 2000, så dette er sannsynlegvis ein feil frå forfattaren si side.
Tidsline i Harry Potter-serien
endreHendingar
endre- 382 f.kr: Olivander starta tryllestavhandelen sin.
- ca. 962: Sopelimar blei fyrst brukte til transport
- ca. 1000: Trolldomsskulen Galtvort blei grunnlagt.
- ca. 1294: Tretrollmannsturneringa blei halden for første gong.
- 1473: Den første verdsmeisterskapen i rumpeldunk blei halden.
- 1709: Drakehald blei forbode.
- ca. 1891: Albus Humlesnurr tok til som lærar ved Hogwart's.
- ca. 1926: Kort tid før Tom Venster blei fødd forlét faren hans kona si, Miseria Mørch. Ho døydde kort tid etter at sonen er fødd, og han voks opp på ein barneheim.
- 1927: Læreboka Fabeldyr og hvor de er å finne kom ut.
- ca. 1937: Tom Venster byrja som elev ved Galtvort.
- ca. 1940: Rubeus Gygrid byrja som elev ved Galtvort.
- 1943: Venster opna Mysteriekammeret og drap ei jente som seinare kom attende som spøkjelset Stønne-Stina. Gygrid blei dømt for åtaka.
- 1943: Venster drap far og bestefar sin og fekk farbroren sin dømd for drapa.
- 1945: Humlesnurr vann over den mørke trollmannen Grindelwald.
- ca. desember 1956: Minerva McSnurp byrja ved Galtvort.
- Venster tok namnet «Fyrst Voldemort» og starta jakta si på makt og udøyelegdom.
- 1969: Arthur Wiltersen og Molly Prunk rømde vekk og gifta seg.
- Jakob Potter og Lilly Eving (Lilly Potter), Sirius Svaart, Remus Lupus, Petter Pittelpytt og Severus Slur byrja ved Galtvort.
- ca. 1979 (vinteren 1979-80): Rakel Rummelfiold spådde Voldemort sitt fall og blei tilsett som spådomslærar.
- 1981:
- 31. oktober: Fyrst Voldemort drap Jakob og Lily Potter. Spedbarnet Harry Potter fekk eit arr i panna og blei sendt for å bu hos familien Dumling.
- 1. november: Sirius Svaart blei arrestert for å ha drepe Petter Pittelpytt og 12 gompar.
- 1991: Harry Potter, Ronny Wiltersen Hermine Grang byrja ved Galtvort.
- 1992: Harry hindra Fyrst Voldemort i å stele dei vises stein. Gulla Wiltersen opna Mysteriekammeret under påverknad av den magiske dagboka til Tom Venster.
- 1993: Harry redda Gulla og vann over minnet etter Tom Venster. Samstundes øydela han den første malacruxen til Fyrst Voldemort. Sirius Svaart rømde frå Azkaban.
- 1994: Professor Rummelfiold fekk sitt andre syn. Harry skjøna kva side Sirius stod på og Petter Pittelpytt blei funnen og stakk av. Fyrst Voldemort tok livet av Frank Brask. Tretrollmannsturneringa blei halden for første gong på over hundre år.
- 1995: Fyrst Voldemort kom til kreftene etter ein magisk rite. Fredrik Djervell blei drepen.
- 24. juni 1995: Andre trollmannskrig braut ut.[1]
- 1996: Fyrst Voldemort fekk ikkje tak i profetiej om seg sjølv då Harry og venene hans stoppa eit innbrot i magidepartementet. Harry fekk vite kva den første spådommen til professor Rummelfiold var, og den magiske verda blei merksam på at Fyrst Voldemort er attende. Sirius Svaart blei drepen i magidepartementet.
- 1997: Albus Humlesnurr blei drepen av Severus Slur. Harry Potter la ut på jakt etter dei fire siste malacruxane som Fyrst Voldemort hadde gøymt delar av sjela si i.
- 2. mai 1998: Andre trollmannskrig enda.[1]
Fødslar
endre- ca. 1881: Albus Humlesnurr
- ca. 1908: Miseria Mørch dotter av Dredolo Mørch og ei ukjend heks.
- ca. 4. oktober 1920: Minerva McSnurp
- 31. desember 1926: Tom Dredolo Venster son av Tom Venster Sr. og heksa Miseria Mørch.
- ca. 6. desember 1928: Rubeus Gygrid blei fødd av kjempa Fridwulfa og ein ukjent trollmann.
- ca. 1954: Lucius Malfang, son av Abraxas Malfang og ei heks som ikkje har namn i bøkene.
- 9. januar 1959: Severus Slur son av gompen Tobias Slur og Eileen Prinz.
- 10. mars 1959: Remus Lupus
- ca. 1959: Jakob Potter.
- ca. 1959: Lilly Eving.
- ca. 1959: Sirius Svaart
- ca. 1959: Petter Pittelpytt
- 29. november 1971: Rulle Wiltersen, son av Arthur og Molly Wiltersen.
- 12. desember 1973: Kalle Wiltersen, son av Arthur og Molly Wiltersen.
- ca. 1975: Svinton Slipprush.
- 22. august 1976: Perry Wiltersen, son av Arthur og Molly Wiltersen.
- ca. 1977: Viktor Krumm
- ca. 1977: Fleur Delacour dotter av ein ukjend trollmann og ein halv-lamia.
- ca. 1977: Fredrik Djervell son av Anton Djervell og kona hans.
- 1. april 1978: Fred og Frank Wiltersen, sønner av Arthur og Molly Wiltersen.
- ca. 1979: Cho Chang
- 19. september 1979: Hermine Grang dotter av to gompe-tannlækjarar.
- 1. mars 1980: Ronny Wiltersen son av Arthur og Molly Wiltersen.
- 5. juni 1980: Draco Malfang son av Lucius og Narcissa Malfang.
- 30. juli 1980: Nilus Langballe, son av Alice og Frank Langballe.
- 31. juli 1980: Harry Jakob Potter son av Jakob og Lilly Potter
- ca. 1981: Frodrik Fromm
- ca. 1981: Lulla Lunekjær, dotter av redaktøren i tidsskriftet Kleggen og kona hans.
- 11. august 1981: Gulla Wiltersen (eigentleg Gunilla Molly Wiltersen), dotter av Arthur og Molly Wiltersen.
- ca. 1982: Romana Forfeng.
- ca. 1982: Gabrielle Delacour dotter av ein ukjend trollmann og en halv-Lamia.
- ca. 1983: Dilton Fromm.
Dødsfall
endre- 31. oktober 1492: Nesten-Hodeløse Nikk, etter å fått hovudet delvis kappa av.
- 31. desember 1926: Miseria Mørch
- 1943: Stina, ein kvinneleg student ved Galtvort, seinare kjend som skrømtet Stønne-Stina, blei drepen av basilisken i Mysteriekammeret.
- ca. 1944: Familien Venster blei drepne av Fyrst Voldemort
- 1980: Regulus Svaart blei i følgje bror sin, Sirius Svaart, drepen av dødsetarar fordi han ville forlata dei.
- 31. oktober 1981: James og Lilly Potter blei drepne av Fyrst Voldemort.
- ca. 1990: Mor til Lulla Lunekjær døyr når ein av formlane hennar slår feil.
- Juni 1992: Professor Krengle døyr i smerte når Voldemort forlet kroppen hans
- Sommaren 1994- Bertha Jorkins blei drepen av Fyrst Voldemort, etter at han har tvinga henne til å gje han informasjon om Tretrollmannsturneringa.
- Juli eller august 1994- Frank Brask, ein uvitande gomp, blei drepen av Voldemort etter å ha overhøyrt planar om å drepe Harry Potter.
- Mai 1995- Bart Kroek blei drepen av sin eigen son utkledd som Galøye Bister etter å ha prøvd å fortelja Humlesnurr at sonen har rømt frå Azkaban.
- 24. juni 1995: Fredrik Djervell blei drepen av Petter Pittelpytt på ordre frå Voldemort.
- Juni 1996: Sirius Svaart døyr etter å ha falle gjennom en portal i Dødskammeret i Magidepartementet.
- Somaren 1996: Amelia Susanne Beining blei drepen i løpet av dei første dagane av den andre krigen, truleg av Lord Voldemort.
- Someren 1996: Emmeline Vance blei drepen av dødsetarar i løpet av dei første dagane i den andre krigen.
- Someren 1996: Igor Karkaroff blei drepen av dødsetarar fordi han sveik dei.
- 1996: Mor til Hanna Abbot.
- Våren 1997: Argarapp døyr av alderdom etter at Gygrid har gjort alt han kan for å redda han.
- Juni 1997: Gibbon, ein dødsetar som ved eit uhell blei ramma av ein Avada Kadavra-formel som ein av hans allierte kasta, i korridoren som går opp til astronomitårnet.
- Juni 1997: Albus Humlesnurr blei drepen av Slur som kastar ein Avada Kedavra-formel på han på toppen av astronomitårnet.
Kjelder
endre- Timelines and Dating Conventions frå «the Harry Potter Lexicon»
- Birthday Archives Arkivert 2007-02-23 ved Wayback Machine. frå MuggleNet
- ↑ 1,0 1,1 «Second Wizarding War», Harry Potter Wiki (på engelsk), henta 18. mars 2024