Jenny Holzer
Jenny Holzer (fødd 29. juli 1950) er ein amerikansk konseptkunstnar fødd i Gallipolis i Ohio.
| Jenny Holzer | |
 | |
| Statsborgarskap | USA |
| Fødd | 29. juli 1950 (74 år) Gallipolis, Ohio |
| Yrke | kunstmålar, bilethoggar, teiknar, biletkunstnar, conceptual artist, installasjonskunstnar, kunstnar |
| Sjanger | installasjonskunst, social-artistic project |
| Medlem av | Det europeiske akademiet for vitskap og kunst, American Academy of Arts and Sciences, Royal Academy of Arts, American Academy of Arts and Letters, Colab |
| Jenny Holzer på Commons | |
I kunsten sin søkjer Holzer å forkasta alle tradisjonelle oppfatningar om kunstverk. Ho nyttar språk som medium, og mellom anna plakatar, T-skjorter og lysdiodar som middel til å formidla bodskapen sin. I Truismer (1979) lét ho projisera einlinjes meldingar på husfasadar i New York, mellom anna «men are not monogamous by nature».
Installasjonen hennar Installation "Jenny Holzer" ved Solomon R. Guggenheim Museum i New York 1989–1990 vikla 330 av desse banale og av og til provoserande tekstane, kalla «mock clichés», rundt innsida av Frank Lloyd Wright bygning i rørlege farga lys. Andre av desse «truismane» var hogde inn i 17 granittbenker plasserte i ein sirkel.
Holzer tilhøyrer feministgreina av ein generasjon av kunstnarar som stod fram rundt 1980, og som søkte etter nye måtar til å framstilla forteljingar eller kommentarar til ein implisitt del av visuelle objekt. Holzer var aktivt medlem av Colab på denne tida. Andre kvinnelege samtidige er Barbara Kruger, Cindy Sherman, Sarah Charlesworth og Louise Lawler.[1]
Bakgrunn
endreHolzer var fødd i Gallipolis i Ohio. Ho hadde opphavleg tenkt å bli ein abstrakt kunstnar.[2] Studia hennar omfatta generelle kunstkurs ved Duke University i Durham i Nord-Carolina (1968–1970), og sidan måleri, trykk og teikning ved University of Chicago, før ho fullførte ein BFA ved Ohio University i Athens (1972). I 1974 gjekk Holzer på sommarkurs ved Rhode Island School of Design, og kom inn på deira MFA-program i 1975.[3] Ho flytta til Manhattan i 1976, og blei med i det sjølvstendige studieprogrammet ved Whitney Museum og byrja det fyrste arbeidet sitt med språk, installasjon og offentleg kunst.[2] Ho var òg aktiv medlem av kunstnargruppa Colab.[4]
Verk
endre
Verka hennar blei fyrst viste som anonyme plakatar som ho trykte med svart kursiv tekst på kvitt papir og limte opp på bygningar, veggar og gjerde i og rundt Manhattan. Det var meldingar på ei linje notisar som var eit destillat av ei lært leseliste frå Whitney Independent Study Program, der ho studerte.[5] Ho trykte andre Truisms på plakatar, T-skjorter og klistremerke, og skar dei inn på steinbenker. På slutten av 1980-talet var Holzer si postkunst og gateflygeblad med på utstillinga Social Strategies landsby Women Artists på Institute of Contemporary Arts i London, som var kuratert av Lucy Lippard.[6]
Inflammatory Essays bestod av plakatar som Holzer laga og hang opp rundt om i New York mellom 1979 og 1982.[7][8]
Dei moderne datasystema blei ein viktig komponent i verket til Holzer 1982, då ho installerte det fyrste store elektroniske skiltet sitt på Spectacolor si annonsetavle ved Times Square i New York.[9] Støtte frå Public Art Fund-programmet gjorde at Holzer kunne nytta LED-lysrøyr og nå eit breiare publikum. Tekstene i den neste Survival-serien hennar, som blei sett saman i 1983-85, tek for seg den store smerta, gleda og moroa som fanst i samfunnet i samtida.[10] I 1986 byrja ho å arbeida med stein; til utstillinga si det året ved Barbara Gladstone Gallery i New York introduserte Holzer eit totalt miljø, der tilskodarane blei konfronterte med uendande visuell surr frå eit horisontalt LED-skilt. 330 av dei banale og av og til provoserande tekstane hennar, kalla «mock clichés» (narreklisjear), blei hengde opp rundt innsida av Frank Lloyd Wright sin bygning med rørlege farga lys. Andre av desse «truismane» blei hogde inn på 17 granittbenker plasserte i ein sirkel som leia til eit elektronisk alter. Ho held fram denne praksisen i 1989 då ho synte fram eit 163 meter langt skilt ved Guggenheim Museum som danna ein ubroten sirkel som gjekk i spiral opp ein balustradevegg.[9]
Etter å ha gjort eit opphald med kunsten, vende tilbake Holzer med eit kontroversielt verk 1993 Holzer med serien Lustmord..[11] Serien blei skapt som eit svar på Bosniakrigen, særleg på dei metodiske valdtektane og drapa på kvinner. Lustmord blei skapt mellom 1993 og 1994 for å gje merksemd til desse utenkelege handlingane. Verket er kjenneteikna av tre dikt[12] som gjev att seksualbrotverka som fann stad på denne tida, sett frå synsvinkelen til offeret og utøvaren. Lustmord hadde teke mange ulike former frå tekster skrivne i blått, svart og raudt blekk på hud. Holzer hadde arrangert eit Lustmord -Table (ei samling av ulike slags menneskeknoklar lagt på eit trebord, med sylvband rundt som hadde inngravert tekst).
I samband med hundreårsjubileet for unionsoppløysinga til Noreg og Sverige i 2005 skapte Holzer verket For Karlstad, eit resultat av eit samarbeid mellom Karlstad kommune og Statens konstråd.[13] Verket bestod av fire permanent plasserte granittbenker som blei sett opp kring Ivar Johnsson sitt Fredsmonument frå 1955 og som attgjev sitat frå dei svenske og norske delegatane sine notat frå forhandlingane om unionsoppløysinga på sitjeflatene. Ho laga også eit mellombels lyskunstverk med tekster frå tida kring unionsoppløysinga som blei projisert på fasaden til rådhuset i dei mørke timane av døgnet frå 23. september til 23. oktober 2005.[14] Tekstene som sakte vandra oppover fasaden, likt etterteksta i ein film, bestod av utdrag frå protokollar frå forhandlingane, klipp frå både svenske og norske samtidige aviser og dessutan minne, dagboknotat og brev som Holzer samla inn frå diverse karlstadbuarar.
Medan Holzer skreiv tekstene til dei fleste av verka sine mellom 1977 og 2001, har ho sidan 1993 hovudsakleg nytta tekster skrivne av andre, inklusive litterære tekster frå forfattarar som Wisława Szymborska, Henri Cole (USA), Elfriede Jelinek (Austerrike), Fadhil Al Azzawi (Irak), Yehuda Amichai (Israel), Mahmoud Darwish (Palestina), Khawla Dunia (Syria) og Mohja Kahf (syrisk-amerikansk). Sidan 2010 har Holzer fokusert på offisielle dokument som tek for seg Irak og Midtausten.[15] I seinare prosjekt har ho nytta tekst frå slike dokument i ein svært ulik samanheng,[16] og passasjar frå tidlegare hemmelegstempla dokument frå den amerikanske hæren frå Irakkrigen, til dømes eit stort LED-verk med utdrag frå intervju av amerikanske soldatar som var skulda for mishandling, brot mot menneskerettar og krigsbrotsverk i Abu Ghraib-fengselet — dermed gjorde ho offentleg det som ein gong var blitt halde hemmeleg og viste «det militært-kommersielle underhaldningskomplekset».[17]
Verka til Holzer fortel ofte om vald, undertykking, seksualitet, feminisme, makt, krig og død; og kunstnaren nyttar ofte retorikk frå moderne informasjonssystem for å ta opp diskurs om politiske tema.[18] Ho arbeider primært for å opplysa og henta fram i lyset slikt som har vorte tenkt stille og var venta å bli verande gøymd.[18]
Kjelder
endre- ↑ Roberta Smith (12 mars 2009), Sounding the Alarm, in Words and Light New York Times.
- ↑ 2,0 2,1 Edward Lewine (16 december 2009), Art House New York Times.
- ↑ Jenny Holzer Arkivert 3. februar 2012 på Wayback Machine. Tate Collection, London.
- ↑ Tinti, Mary M. "Colab [Collaborative Projects, Inc.]." Grove Art Online. 24 februari 2010. Hämtdatum 14 juni 2020.
- ↑ Jenny Holzer, Untitled (Selections from Truisms, Inflammatory Essays, The Living Series, The Survival Series, Under a Rock, Laments, and Child Text) (1989) Guggenheim Collection.
- ↑ Issue: Social strategies by women artists : an exhibition Utställningskatalog pblicerad i samband med en visning som hölls 14 november - 21 december 1980. Text by Lucy R. Lippard and Margaret Harrison. Published by Institute of Contemporary Arts, 1980. ISBN 090526309X /9780905263090
- ↑ fosco lucarelli (28. april 2016). «'Rejoice! Our times are Intolerable'. Jenny Holzer and her '15 Inflammatory Essays' 1979-82 – SOCKS». Socks-studio.com. Arkivert frå originalen 1. februar 2018. Henta 14 juni 2020.
- ↑ Lesley McKenzie. «Jenny Holzer, the feminist artist behind Lorde's Grammys gown message, isn't a stranger to the fashion world». Latimes.com. Henta 14. juni 2020.
- ↑ 9,0 9,1 «Exhibitions». Thyssen-Bornemisza Art Contemporary, Vienna (på engelsk). 15. april 2012. Arkivert frå originalen 15. april 2012. Henta 14 juni 2020.
- ↑ Jenny Holzer Arkivert 4. desember 2018 på Wayback Machine. Grinnell College, Grinnell.
- ↑ «Jenny Holzer's Lustmord - Everything you need to know» (på engelsk). Henta 14 juni 2020.
- ↑ «Poems of Lustmord» (PDF). Henta 14 juni 2020.
- ↑ Ljungberg, Joa: Katalog 35. Statens konstråd 2005 «Jenny Holzer: For Karlstad», 2006, s. 96-105.
- ↑ Sjöholm Skrubbe, Jessica: Skulptur i folkhemmet, 2007, s. 233-235.
- ↑ Rubin, Edward; Holzer, Jenny (mars 2010). «Art Newspaper» – via Interview.
- ↑ Kiki Smith (May 2012), Jenny Holzer Interview.
- ↑ Smith, Roberta (12. mars 2009). «At the Whitney Museum, a Retrospective on a Career of Sounding the Alarm». The New York Times. ISSN 0362-4331. Henta 14 juni 2020.
- ↑ 18,0 18,1 «Phillips: NY010510, Jenny Holzer» (på engelsk). Henta 14 juni 2020.
- Denne artikkelen bygger på «Jenny Holzer» frå Wikipedia på svensk, den 10. august 2024.
