Lough Neagh
Lough Neagh (irsk Loch nEathach) er den største innsjøen (på engelsk lough) i Nord-Irland, på øya Irland og den største av alle innsjøane på Dei britiske øyane. Han har eit areal på 392 km² og er av dei førti største innsjøane i Europa. Innsjøen er om lag 30 km lang og 15 km brei og ligg om lag 30 km vest for Belfast. Han er ein grunn sjø og har eit middeldjup på 9 m og på det djupaste er han om lag 25 meter.
| Lough Neagh | |||
| innsjø | |||
 | |||
| Land |  Nord-Irland,  Irland
| ||
|---|---|---|---|
| Innsjøtype | Lough | ||
| Nedslagsfelt | 4 550 km² | ||
| Lengd | 30 km | ||
| Breidd | 15 km | ||
| Areal | 388 km² | ||
| Middeldjupn | 9 m | ||
| Største djupn | 25 m | ||
| Koordinatar | 54°37′06″N 6°23′43″W / 54.61833°N 6.39528°W | ||
| Øyar | Coney Island, Coney Island Flat, Croaghan Flat, Derrywarragh Island, Padian, Ram's Island, Phil Roe's Flat og The Shallow Flat | ||
 Lough Neagh 54°37′06″N 6°23′43″W / 54.618333333333°N 6.3952777777778°W | |||
 | |||
| Wikimedia Commons: Lough Neagh | |||
Av tilsigsområdet på 4 550 km² ligg 9% i Republikken Irland og resten i Nord-Irland,[1] og totalt dekkjer tilsigsområdet 43 % av Nord-Irland.[2] Elva Bann renn ut frå innsjøen i nord og vidare mot sjøen.
Fem av dei seks grevskapa i Nord-Irland deler breidda av innsjøen: Antrim, Armagh, Down, Londonderry og Tyrone. Av byar og landsbyar nær innsjøen finn ein Antrim, Crumlin, Randalstown, Toomebridge, Ballyronan, Ballinderry, Moortown, Ardboe, Maghery, Lurgan og Magherafelt.
Innsjøen vert nytta som fritidsområde og noko kommersiell aktivitet, men er utsett for vind og får raskt grov sjø. Sjøen vert òg nytta som ferskvasskjelde.
På 1800-talet vart det konstruert tre kanalar til forskjellige hamner og byar: Lagan Navigation gav ein sjøveg til Belfast, Newry Canal til hamna Newry og Ulster Canal til Lough Erne, som igjen gav ein sjøveg via elva Shannon til Limerick, Dublin og Waterford. Elva Bann var òg framkommeleg til Coleraine og Antrimkysten, og den korte Coalisland Canal gav ei rute for transport av kol. Av desse vegane er berre den nedre delen av Bann i dag open, men ein har planar om å restaurere Ulster Canal.
Ålfiske har vore ein storindustri i Lough Neagh i fleire hundreår. I dag transporterer fiskeria i Lough Neagh ål til restaurantar i heile verda.
Det er fleire øyar i innsjøen: Coney Island, Coney Island Flat, Croaghan Flat, Derrywarragh Island, Padian, Ram's Island, Phil Roe's Flat og The Shallow Flat.
Ein trudde lenge at Lough Neagh var eigd av staten, men i 2005 kom det fram at han høyrte til jarlane av Shaftesbury.
Segn endre
Ei gamal irsk segn fortel om korleis innsjøen vart danna då den irske kjempa Fionn mac Cumhaill (Finn McCool) grov opp ein del av landet og kasta det på den skotske rivalen sin. Han bomma og jordmassen landa i Irskesjøen og danna Isle of Man.
Sjå òg endre
Bakgrunnsstoff endre
Fotnotar endre
- ↑ Environmental Change Network, arkivert frå originalen 27. september 2007, henta 19. oktober 2007
- ↑ Northern Ireland Rivers Agency, arkivert frå originalen 16. februar 2009, henta 19. oktober 2007
Kjelder endre
- Denne artikkelen bygger på «Lough Neagh» frå Wikipedia på engelsk, den 19. oktober 2007.