Dolomitt
(Omdirigert frå Dolomittstein)
Dolomitt er eit karbonatmineral som består av kalsium magnesiumkarbonat CaMg(CO3)2. Ordet dolomitt vert òg nytta til å skildre sedimentær karbonatbergart, som hovudsakleg består av mineralet dolomitt (òg kalla dolomittstein).
| Dolomitt | |||
 Dolomitt og magnesitt – Spania | |||
| Generelt | |||
|---|---|---|---|
| Kategori | Karbonatmineral | ||
| Kjemisk formel | (CaMg)(CO3)2 | ||
| Strunz-klassifisering | 05.AB.10 | ||
| Krystallsymmetri | Trigonal romboedrisk, 3 | ||
| Einingscelle | a = 4.8012(1) Å, c = 16.002 Å; Z = 3 | ||
| Identifikasjon | |||
| Farge | Kvit, grå til rosa | ||
| Krystallform | Søyleforma krystallar, ofte med boga flater, òg skiveforma, stalkittisk, korna, massiv. | ||
| Krystallsystem | Trigonal | ||
| Tvilling | Vanleg som enkle kontakttvillingar | ||
| Kløyv | perfekt på {1011}, romboedrisk kløyv | ||
| Brot | Muslig | ||
| Fastleik | Sprø | ||
| Mohs hardleiksskala | 3,5 til 4 | ||
| Glans | glasaktig til perleaktig | ||
| Strekfarge | Kvit | ||
| Spesifikk vekt | 2,84–2,86 | ||
| Optiske eigenskapar | |||
| Optiske eigenskapar | Einaksa (-) | ||
| Brytingsindeks | nω = 1,679–1,681 nε = 1,500 | ||
| Dobbeltbryting | δ = 0,179–0,181 | ||
| Oppløyselegheit | Dårleg oppløyseleg i fortynna HCl | ||
| Andre eigenskapar | Kan fluoresce kvitt til rosa under UV; triboluminescens. | ||
| Kjelder | [1][2][3][4] | ||
Det har stor likskap med kalsitt (kalkspat), men kan skiljast frå dette ved at det ikkje brusar i kald, fortynna saltsyre.
Mineralet har namn etter Dolomittane, der det opptrer i store mengder. I Noreg finst det større førekomstar av dolomittbergartar i Nord-Noreg, som Salten, Rana og Porsanger. Det vert henta ut dolomittstein i Sørfold, Fauske, Vefsn og Ballangen er i drift og sysselset om lag 50 personar. Årsproduksjonen av dolomittstein i Noreg ligg på 900 000–1 mill. tonn
Kjelder
endre- Raade, Gunnar. (8. desember 2012). Dolomitt. I Store norske leksikon. Henta 14. februar 2014.
- ↑ Deer, W. A., R. A. Howie and J. Zussman (1966) An Introduction til the Rock Forming Minerals, Longman, s. 489–493. ISBN 0-582-44210-9.
- ↑ Dolomite. Handbook of Mineralogi. (PDF) . Retrieved on 2011-10-10.
- ↑ Dolomite. Webmineral. Retrieved on 2011-10-10.
- ↑ Dolomite. Mindat.org. Retrieved on 2011-10-10.
