VM i fotball 1994

Verdsmeisterskapen i fotball i 1994 vart avvikla i USA i tida 17. juni-17. juli 1994. Dei 52 kampane vart spelt på ni arenaer i like mange byar; Pasadena, East Rutherford, Palo Alto, Dallas, Foxborough, Orlando, Chicago, Washington D.C. og Pontiac. Brasil vart verdsmeister for fjerde gong då dei vann 3-2 i straffesparktevlinga, etter 120 mållause minuttar mot Italia. Meisterskapen var den 15. i rekka, og var den fyrste arrangert utanfor Europa og Latin-Amerika.

Logo
Kart over deltakarlanda under fotball-VM 1994

Turneringsformatet for dei 24 landa som deltok i verdsmeisterskapen var det same som ved dei føregåande meistarskapane. Deltakarlanda vart delte inn i seks grupper med fire land i kvar. Dei to beste i kvar gruppe og dei fire beste trearane gjekk vidare til utslagsspel. Romania, Sverige, Brasil, Nederland, Tyskland og Spania tok seg vidare frå åttedelsfinalane etter 90 minuttars spel, Italia trengde derimot ekstraomgangar for å slå ut Nigeria, medan Bulgaria sende Mexico heim gjennom straffeskytinga.

Brasil, Italia og Bulgaria sikra seg semifinalplass med eittmålssigrar over høvesvis Nederland, Spania og Tyskland. Sverige fekk den siste semfinaleplassen då laget vann 5-4 etter straffesparktevling mot Romania, ved full tid stod det 2-2. I semifinalene vann Brasil 1-0 over Sverige og Italia 2-1 over Bulgaria. Sverige tok bronsemedaljen etter å ha vunne med 4 mot 0 over Bulgaria.

Hristo Stoitsjkov frå Bulgaria og Oleg Salenko frå Russland vart toppskårarar med kvar sine seks mål.

Noreg deltok i verdsmeisterskapen i fotball for fyrste gong sidan 1938. Laget enda på fjerdeplass i gruppe F, med like mange poeng som dei andre landa i gruppa, men med dårlegare målskilnad. Egil Olsen var norsk landslagssjef.

Finalen

endre
 
Lagoppstillingane i finalen

VM-finalen i 1994 fann stad i Pasadena i California den 17. juli med 94 194 tilskodarar til stades på Rose Bowl. Kampen var prega av defensivt spel og enda 0-0. I straffesparktevlinga skaut Roberto Baggio over på Italias femte straffe, og ettersom berre to av lagkameratane hans hadde fått nettkjenning stod Brasil att som vinnar med 3-2. Det var fyrste gongen ein VM-finale vart avgjort med straffeskyting.

Brasil sine verdsmeistrar var Cláudio Taffarel, Jorginho, Aldair Santos, Márcio Santos, Branco, Mauro Silva, Carlos Dunga, Mazinho, Zinho, Romário og Bebeto. Cafu kom inn for Jorginho i det 21. minutt og Paulo Sérgio Rosa for Mazinho i det 106. minutt.

Italia stilte med Gianluca Pagliuca, Antonio Benarrivo, Roberto Mussi, Franco Baresi, Paolo Maldini, Nicola Berti, Demetrio Albertini, Dino Baggio, Roberto Donadoni, Roberto Baggio og Daniele Massaro. Luigi Apolloni tok plassen til Mussi i det 35. minutt og Alberigo Evani erstatta Dino Baggio etter 95 minuttars spel.

Gruppespelet

endre

Gruppe A

endre
# Lag K S U T Mål ± P
1   Romania 3 2 0 1 5–5 0 6
2   Sveits 3 1 1 1 5–4 1 4
3   USA 3 1 1 1 3–3 0 4
4   Colombia 3 1 0 2 4–5 −1 3
18. juni 1994
USA   1–1   Sveits Pontiac Silverdome, Pontiac
Tilskodarar: 73 425
Dommar: Francisco Lamolina (Argentina)
Wynalda   44' Bregy   39'
18. juni 1994
Colombia   1–3   Romania Rose Bowl, Pasadena
Tilskodarar: 91 856
Dommar: Jamal Al-Sharif (Syria)
Valencia   43' Răducioiu   15', 89'
Hagi   34'

22. juni 1994
Romania   1–4   Sveits Pontiac Silverdome, Pontiac
Tilskodarar: 61 428
Dommar: Neji Jouini (Tunisia)
Hagi   35' Sutter   16'
Chapuisat   52'
Knup   65', 72'
22. juni 1994
USA   2–1   Colombia Rose Bowl, Pasadena
Tilskodarar: 93 800
Dommar: Fabio Baldas (Italia)
Escobar   35' (sjølvmål)
Stewart   52'
Valencia   90'

26. juni 1994
Sveits   0–2   Colombia Stanford Stadium, Stanford
Tilskodarar: 83 401
Dommar: Peter Mikkelsen (Danmark)
Gaviria   44'
Lozano   90'
26. juni 1994
USA   0–1   Romania Rose Bowl, Pasadena
Tilskodarar: 93 869
Dommar: Mario van der Ende (Nederland)
Petrescu   18'


Gruppe B

endre
# Lag K S U T Mål ± P
1   Brasil 3 2 1 0 6–1 5 7
2   Sverige 3 1 2 0 6–4 2 5
3   Russland 3 1 0 2 7–6 1 3
4   Kamerun 3 0 1 2 3–11 −8 0
19. juni 1994
Kamerun   2–2   Sverige Rose Bowl, Pasadena
Tilskodarar: 93 869
Dommar: Alberto Tejada (Peru)
Embé   31'
Omam-Biyik   47'
Ljung   8'
Dahlin   75'
20. juni 1994
Brasil   2–0   Russland Stanford Stadium, Stanford
Tilskodarar: 81 061
Dommar: Lim Kee Chong (Mauritius)
Romario   26'
Raí   52' (straffe)

24. juni 1994
Brasil   3–0   Kamerun Stanford Stadium, Stanford
Tilskodarar: 83 401
Dommar: Arturo Brizio Carter (Mexico)
Romário   39'
Márcio Santos   66'
Bebeto   73'
24. juni 1994
Sverige   2–0   Russland Pontiac Silverdome, Pontiac
Tilskodarar: 71 528
Dommar: Joël Quiniou (Frankrike)
Brolin   39' (straffe)
Dahlin   60', 82'
Salenko   4' (straffe)

28. juni 1994
Russland   6–1   Kamerun Stanford Stadium, Stanford
Tilskodarar: 74 914
Dommar: Jamal Al-Sharif (Syria)
Salenko   15', 41', 44', straffe', 72', 75'
Radtsjenko   81'
Milla   46'
28. juni 1994
Brasil   1–1   Sverige Pontiac Silverdome, Pontiac
Tilskodarar: 77 217
Dommar: Sándor Puhl (Ungarn)
Romário   47' K. Andersson   23'


Gruppe C

endre
# Lag K S U T Mål ± P
1   Tyskland 3 2 1 0 5–3 2 7
2   Spania 3 1 2 0 6–4 2 5
3   Sør-Korea 3 0 2 1 4–5 −1 2
4   Bolivia 3 0 1 2 1–4 −3 1
17. juni 1994
Tyskland   1–0   Bolivia Soldier Field, Chicago
Tilskodarar: 63 117
Dommar: Arturo Brizio Carter (Mexico]
Klinsmann   60'
17. juni 1994
Spania   2–0   Sør-Korea Cotton Bowl, Dallas
Tilskodarar: 56 247
Dommar: Peter Mikkelsen (Danmark)
Salinas   51'
Goikoetxea   55'
Hong Myung-bo   85'
Seo Jung-won   88'

21. juni 1994
Tyskland   1–1   Spania Soldier Field, Chicago
Tilskodarar: 63 113
Dommar: Filippi Cavani (Uruguay)
Klinsmann   48' Goikoetxea   14'
23. juni 1994
Sør-Korea   0–0   Bolivia Foxboro Stadium, Foxborough
Tilskodarar: 54 453
Dommar: Leslie Mottram (Skottland)

27. juni 1994
Bolivia   1–3   Spania Soldier Field, Chicago
Tilskodarar: 63 089
Dommar: Rodrigo Badilla (Costa Rica)
E. Sánchez   67' Guardiola   19' (straffe)
Caminero   66', 70'
27. juni 1994
Tyskland   3–2   Sør-Korea Cotton Bowl, Dallas
Tilskodarar: 63 998
Dommar: Joël Quiniou (Frankrike)
Klinsmann   12', 37'
Riedle   20'
Hwang Sun-hong   52'
Hong Myung-bo   89'


Gruppe D

endre
# Lag K S U T Mål ± P
1   Nigeria 3 2 0 1 6–2 4 6
2   Bulgaria 3 2 0 1 6–3 3 6
3   Argentina 3 2 0 1 6–3 3 6
4   Hellas 3 0 0 3 0–10 −10 0
21. juni 1994
Argentina   4–0   Hellas Foxboro Stadium, Foxborough
Tilskodarar: 54 456
Dommar: Arturo Angeles (USA)
Batistuta   2', 44', 90' (straffe)
Maradona   60'
21. juni 1994
Nigeria   3–0   Bulgaria Cotton Bowl, Dallas
Tilskodarar: 44 132
Dommar: Rodrigo Badilla (Costa Rica)
Yekini   21'
Amokachi   43'
Amunike   55'

25. juni 1994
Argentina   2–1   Nigeria Foxboro Stadium, Foxborough
Tilskodarar: 54 453
Dommar: Bo Karlsson (Sverige)
Caniggia   21', 28' Siasia   8'
26. juni 1994
Bulgaria   4–0   Hellas Soldier Field, Chicago
Tilskodarar: 63 160
Dommar: Ali Bujsaim (Dei sameinde arabiske emirata)
Stoitsjkov   5' (straffe), 55' (straffe)
Letsjkov   65'
Borimirov   90'

30. juni 1994
Argentina   0–2   Bulgaria Cotton Bowl, Dallas
Tilskodarar: 63 998
Dommar: Neji Jouini (Tunisia)
Stoitsjkov   61'
Sirakov   90+3'
30. juni 1994
Hellas   0–2   Nigeria Foxboro Stadium, Foxborough
Tilskodarar: 53 001
Dommar: Leslie Mottram (Skottland)
George   45+2'
Amokachi   90+5'


Gruppe E

endre
# Lag K S U T Mål ± P
1   Mexico 3 1 1 1 3–3 0 4
2   Irland 3 1 1 1 2–2 0 4
3   Italia 3 1 1 1 2–2 0 4
4   Noreg 3 1 1 1 1–1 0 4
18. juni 1994
Italia   0–1   Irland Giants Stadium, East Rutherford
Tilskodarar: 75 338
Dommar: Mario van der Ende (Nederland)
Houghton   11'
19. juni 1994
Noreg   1–0   Mexico RFK Stadium, Washington, D.C.
Tilskodarar: 52 395
Dommar: Sándor Puhl (Ungarn)
Rekdal   84'

23. juni 1994
Italia   1–0   Noreg Giants Stadium, East Rutherford
Tilskodarar: 74 624
Dommar: Hellmut Krug (Tyskland)
D. Baggio   69'
24. juni 1994
Mexico   2–1   Irland Citrus Bowl, Orlando
Tilskodarar: 60 790
Dommar: Kurt Röthlisberger (Sveits)
García   42', 65' Aldridge   84'

28. juni 1994
Italia   1–1   Mexico RFK Stadium, Washington, D.C.
Tilskodarar: 52 535
Dommar: Francisco Lamolina (Argentina)
Massaro   48' Bernal   57'
28. juni 1994
Irland   0–0   Noreg Giants Stadium, East Rutherford
Tilskodarar: 72 404
Dommar: José Torres Cadena (Colombia)


Gruppe F

endre
# Lag K S U T Mål ± P
1   Nederland 3 2 0 1 4–3 1 6
2   Saudi-Arabia 3 2 0 1 4–3 1 6
3   Belgia 3 2 0 1 2–1 1 6
4   Marokko 3 0 0 3 2–5 −3 0
19. juni 1994
Belgia   1–0   Marokko Citrus Bowl, Orlando
Tilskodarar: 61 219
Dommar: José Torres Cadena (Colombia)
Degryse   11'
20. juni 1994
Nederland   2–1   Saudi-Arabia RFK Stadium, Washington, D.C.
Tilskodarar: 50 535
Dommar: Manuel Díaz Vega (Spania)
Jonk   50'
Taument   90'
Anwar   18'

25. juni 1994
Saudi-Arabia   2–1   Marokko Giants Stadium, East Rutherford
Tilskodarar: 76 322
Dommar: Philip Don (England)
Al-Jaber   7' (straffe)
Anwar   46'
Chaouch   26'
25. juni 1994
Belgia   1–0   Nederland Citrus Bowl, Orlando
Tilskodarar: 62 387
Dommar: Renato Marsiglia (Brasil)
Albert   65'

29. juni 1994
Belgia   0–1   Saudi-Arabia RFK Stadium, Washington, D.C.
Tilskodarar: 52 959
Dommar: Hellmut Krug (Tyskland)
Al-Owairan   5'
29. juni 1994
Marokko   1–2   Nederland Citrus Bowl, Orlando
Tilskodarar: 60 578
Dommar: Alberto Tejada (Peru)
Nader   47' Bergkamp   43'
Roy   77'

Kjelder

endre