Cesium

grunnstoff med kjemisk symbol Cs og atomnummer 55
(Omdirigert frå Cs)
55 XenonCesiumBarium
Rb

Cs

Fr
Generelle eigenskapar
Namn, kjemisk symbol,
atomnummer
Cesium, Cs, 55
Kjemisk serie Alkalimetall
Gruppe, periode, blokk 1, 6, s
Tettleik, hardleik 1879 kg/m3, 0,2 (ikkje SI)
Utsjånad Gyldent sølvkvitt
Cesium
Atomeigenskapar
Atommasse 132,90545 u (ikkje SI)
Atomradius (berekna) 260 (298) pm
Kovalent radius 225 pm
Ioneradius 181 pm (ladning: +1)
van der Waals radius (?) pm
Elektronkonfigurasjon [Xe]6s1
Elektron per energinivå 2, 8, 18, 18, 8, 1
Oksidasjonstrinn (oksid) +1 (sterk base)
Krystallstruktur Kubisk romsentrert
Fysiske eigenskapar
Tilstandsform Fast stoff
Smeltepunkt 301,59 K (28,44°C)
Kokepunkt 944 K (671°C)
Molart volum 70,94 cm3/mol
Fordampingsvarme 67,74 kJ/mol
Smeltevarme 2,092 kJ/mol
Damptrykk 2500 Pa ved 301 K
Ljodfart (?) m/s ved °C
Diverse eigenskapar
Elektronegativitet 0,79 (Paulings skala)
Spesifikk varmekapasitet 240 J/(kg·K)
Elektrisk konduktivitet 4,89 MS/m
Termisk konduktivitet 35,9 W/(m·K)
Ioniseringspotensial 375,7 kJ/mol
2234 kJ/mol
3400 kJ/mol
Mest stabile isotopar
Iso-
top
Naturleg
førekomst
Halverings-
tid
 (ikkje SI)
NM NE MeV
(ikkje SI)
NP
133Cs 100% (stabilt)
134Cs (kunstig) 2,0648 år ε
β
...
...
134Xe
134Ba
135Cs (spor) 2,3 mill. år β ... 135Ba
137Cs (kunstig) 30,07 år β ... 137Ba
SI-einingar og STP er brukt unntatt der det er avmerkt

Cesium er eit grunnstoff med atomnummer 55 og kjemisk symbol Cs. Dette alkalimetallet har fleire radioaktive isotopar.

Spesielle kjenneteikn

endre

Cesium er svært mjukt ved romtemperatur, og smeltar om ein held det i handa. Smeltepunktet er om lag 28 °C.

Historie

endre

Cesium vart oppdaga i mineralvatn frå Durkheim i 1860. Robert Wilhelm Bunsen og Gustav Robert Kirchhoff identifiserte grunnstoffet ved hjelp av to klart blå spektrallinjer.

Cesium kan brukast som katalysator.

Sjå òg

endre

Bakgrunnsstoff

endre