Villrein

Villrein lever i Alaska, Canada, Grønland, Noreg med Svalbard, Finland, Russland og i Kina. Systematikk og levevis er omtalt i artikkelen reinsdyr.

Fjellrein
Fjellrein
Systematikk
Rike:	Dyr Animalia
Rekkje:	Ryggstrengdyr Chordata
Underrekkje:	Virveldyr Vertebrata
Klasse:	Pattedyr Mammalia
Orden:	Klauvdyr Artiodactyla
Familie:	Hjortedyr Cervidae
Slekt:	Rangifer
Art:	Reinsdyr R. tarandus
Underart:	Fjellrein R. t. tarandus
Vitskapleg namn
Rangifer tarandus tarandus Linnaeus, 1758

Villreinen i Skandinavia

Villrein i Jotunheimen

Det er sju underarter av rein, men all rein tilhøyrer same art. I Skandinavia finst tre underartar:

• tundraformen R. t. tarandus, som òg finst i Russland
• Svalbardrein (R. t. platyrhynchus), som berre finst på Svalbard.
• skogsrein (R. t. fennicus) i tre førekomstar i Finland .

Villreinen har vore i Noreg sidan innlandsisen trekte seg tilbake for ca. 10.000 år sidan. I mange tusen år var reinen livsgrunnlaget for fangstfolka som følgde reinen under trekket til dei ulike årstidsbeita.

Då tamreindrifta tok seg opp frå 1700-talet, fortrengde tamreinen villreinen frå store beiteareal. Når jakta ut på 1900-talet vart driven meir intensivt, førte det til at villreinen vart utkonkurrert og fordriven i heile Sverige, Finland og nesten hele Nord-Noreg. I Sør-Noreg var det rein igjen berre i nokre av fjellområda. I 1920-åra var villreinbestanden i Noreg neppe større enn 2.700 dyr. Frå 1930-åra vart jakta kvoteregulert, og reinbestanden auka på nytt og reinen spreidde seg til nye fjellområde. Forvilla tamrein bidrog i tillegg til å auke villreinbestandane.

Forvalting av villreinen

Både opphavleg villrein, slik vi finn han i Rondane og på Dovre, og forvilla og utsett tamrein, slik vi finn han i Ottadalsområdet, vert i dag forvalta som villrein. I dag har vi i Noreg ein vinterbestand på om lag 30 000 villrein av varierande genetisk opphav, fordelt på 26 ulike villreinområde i Sør-Noreg.

Noreg er i dag det einaste landet i Europa som har rester av den opphavlege ville fjellreinen. Styresmaktene kjenner derfor eit ansvar for å ta vare på dette viltet, både ved å sikre livsgrunnlaget for fjellreinen, og for ved jakt å syte for at reinen ikkje et seg ut av matfatet.

Villreinområde i Noreg

Villreinområde	Vinterstamme (2006)	Forvalta av Fylkesmannen i:
1. Setesdal Ryfylke	1700	Vest-Agder
2. Setesdal Austhei	700	Aust-Agder
3. Skaulen Etnefjella	200	Rogaland
4. Våmur Roan	200	Telemark
5. Brattefjell Vindeggen	440	Telemark
6. Blefjell	150	Telemark
7. Hardangervidda	8000	Buskerud
8. Norefjell - Reinsjøfjell	570	Buskerud
9. Oksenhalvøya	30	Hordaland
10. Fjellheimen	500	Hordaland
11. Nordfjella (Hallingskarvet)	2500	Sogn og Fjordane
12. Lærdal Årdal	70	Sogn og Fjordane
13. Vest-Jotunheimen	340	Sogn og Fjordane
14. Sunnfjord	120	Sogn og Fjordane
15. Førdefjella	85	Sogn og Fjordane
16. Svartebotnen	80	Sogn og Fjordane
17. Ottadalsområdet	3000	Møre og Romsdal
18. Snøhetta	1400	Møre og Romsdal
19. Rondane	3500	Oppland
20. Sølnkletten	500	Hedmark
21. Tolga Østfjell	700	Hedmark
22. Forollhogna	1300	Hedmark
23. Knutshø	1370	Sør-Trøndelag

Bakgrunnsstoff

• (no) fjellrein hos Artsdatabanken
• (en) fjellrein i Encyclopedia of Life
• (en) fjellrein i Global Biodiversity Information Facility
• (en) fjellrein hos ITIS
• (en) fjellrein hos NCBI
• (en) Kategori:Rangifer tarandus tarandus – bilete, video eller lyd på Wikimedia Commons
• Rangifer tarandus tarandus – detaljert informasjon på Wikispecies

• Villrein-kartklient Arkivert 2006-09-01 ved Wayback Machine.
• villreinrådet
• Følg med posisjonane til elg, villrein og gauper på dyreposisjoner.no