Provinsar (farsi استان ostān, fleirtal farsi استان‌ها ostānhā) er det øvste undernasjonale området i Iran, kvar styrt av eit lokalt senter, vanlegvis den største byen i provinsen, som vert kalla hovudstad (farsi مرکز, markaz) i provinsen. Styresmaktene i provinsen vert styrt av ein generalguvernør[1] (farsi استاندار, Ostāndār), som vert utpeikt av det iranske innanriksdepartementet og vert godkjend i regjeringa.

Noverande provinsar

endre
Provins Hovudstad Areal Folketal[2] Folketettleik Shahrestan (fylke) Merknad Kart
Alborz Karaj 5,833 km² 2 712 400 413.6 innb./km² 4 Fram til 23. juni 2010, var Alborz ein del av Teheran-provinsen.  
Ardabil Ardabil 17 800 km² 1 270 420 70.1 innb./km² 9 Fram til 1993, var Ardabil ein del av Aust-Aserbajdsjan.[3]  
Aserbajdsjan, Aust- Tabriz 45 650 km² 3 909 652 82.3 innb./km² 19  
Aserbajdsjan, Vest- Urmia 37 437 km² 3 265 219 78.8 innb./km² 14 During the Pahlavi Dynasty Urmia was known as Rezaiyeh.[4]  
Bushehr Bushehr 22 743 km² 1 163 400 45.4 innb./km² 9 Opphavleg ein del av Fars. Fram til 1977 heite provinsen Khalij-e Fars (Persiabukta).  
Chahar Mahaal og Bakhtiari Shahrekord 16 332 km² 947 763 54.8 innb./km² 6 Fram til 1973 var ein del av Isfahan-provinsen.  
Fars Shiraz 122 608 km² 4 851 274 37.5 innb./km² 23  
Gilan Rasht 14 042 km² 2 530 696 176.7 innb./km² 16  
Golestan Gorgan 20 195 km² 1 868 819 88.0 innb./km² 11 31. mai 1997 var provinsane Aliabad, Gonbad-e-kavus, Gorgan, Kordkuy, Minudasht og Torkaman skild ut frå Mazandaran for å danne Golestan. Gorgan vart kalla Esteraba eller Astarabad fram til 1937.  
Hamadan Hamadan 19 368 km² 1 738 234 90.8 innb./km² 8 Opphavleg ein del av Kermanshah-provinsen.  
Hormozgān Bandar Abbas 70 669 km² 1 776 415 22.3 innb./km² 11 Opphavleg ein del av Kerman-provinsen. Fram til 1977 vart provinsen kalla Banader va Jazayer-e Bahr-e Oman (Hamner og øyar i Omansjøen).  
Ilam Ilam 20,133 km² 580 158 27.7 innb./km² 7 Opphavleg ein del av Kermanshah-provinsen.  
Isfahan Isfahan 107 029 km² 5 120 850 45.6 innb./km² 21 I 1986 vart somme delar av Markazi-provinsen overført til Isfahan, Semnan og Zanjan-provinsane.  
Kerman Kerman 180 836 km² 3 164 718 16.3 innb./km² 14  
Kermanshah Kermanshah 24 998 km² 1 952 434 77.8 innb./km² 13 Mellom 1950 og 1979 vart både Kermanshah-provinsen og byen kalla Kermanshahan og mellom 1979 og 1995 vart dei kalla Bakhtaran.  
Khorasan, Nord- Bojnourd 28 434 km² 863 092 30.5 innb./km² 6 29. september 2004 vart Khorasan delt inn i tre provinsar, Nord-Khorasan, Razavi Khorasan og Sør-Khorasan.  
Khorasan, Razavi Mashhad 118 884 km² 6 434 501 41.4 innb./km² 29 29. september 2004 vart Khorasan delt inn i tre provinsar, Nord-Khorasan, Razavi Khorasan og Sør-Khorasan.  
Khorasan, Sør- Birjand 151 913 km² 768 898 9.5 innb./km² 8 29. september 2004 vart Khorasan delt inn i tre provinsar, Nord-Khorasan, Razavi Khorasan og Sør-Khorasan..  
Khuzestan Ahvaz 64 055 km² 4 710 509 67.8 innb./km² 18  
Kohkiluyeh og Buyer Ahmad Yasuj 15,504 km² 713 052 42.5 innb./km² 5 Opphavleg ein del av Khuzestan-provinsen. Fram til 1990 heitte provinsen Bovir Ahmadi og Kohkiluyeh.  
Kurdistan Sanandaj 29 137 km² 1 603 011 51.3 innb./km² 9 Opphavleg ein del av Gilan.  
Lorestan Khorramabad 28 294 km² 1 760 649 62.0 innb./km² 9 Opphavleg ein del av Khuzestan-provinsen.  
Markazi Arak 29 130 km² 1 429 475 48.5 innb./km² 10 Opphavleg ein del av Mazandaran. I 1986 vart somme delar av Markazi overført til Isfahan, Semnan og Zanjan-provinsen.  
Mazandaran Sari 23 701 km² 3 283 582 129.7 innb./km² 15  
Qazvin Qazvin 15 549 km² 1 273 761 77.3 innb./km² 5 31. desember 1996 vart fylka Qazvin og Takestan skilde ut frå Zanjan-provinsen for å danne provinsen Qazvin.  
Qom Qom 11 526 km² 1 292 283 99.9 innb./km² 1 Fram til 1995 var Qom ein shahrestan i Teheran-provinsen.  
Semnan Semnan 97 491 km² 702 360 6.5 innb./km² 4 Opphavleg ein del av Mazandaran. I 1986, some parts of Markazi province were transferred to Isfahan, Semnan, and Zanjan provinsar.  
Sistan og Balutsjistan Zahedan 181 785 km² 2 775 014 13.9 innb./km² 8 Fram til 1986 vart provinsen kalla Balutsjistan og Sistan.  
Teheran Teheran 18 814 km² 13 267 637 647.6 innb./km² 13 Fram til 1986 var Teheran ein del av Markazi.  
Yazd Yazd 129 285 km² 1 138 533 8.3 innb./km² 10 Opphavleg ein del av Isfahan. I 1986 vart Kerman-provinsen overført til Yazd-provinsen. I 2002 vart Tabas shahrestan (areal: 55 344 km²) overført frå Khorasan-provinsen til Yazd.  
Zanjan Zanjan 21 773 km² 1 057 461 46.6 innb./km² 7 Opphavleg ein del av Gilan. I 1986 vart del av Markazi overført til Isfahan, Semnan og Zanjan-provinsen.  
Iran (Totalt) Teheran 1 628 554 km² 79 926 270 46.1 innb./km² 342  

Sjå òg

endre

Kjelder

endre
  1. IRNA, Online Edition. «Paris for further cultural cooperation with Iran». Arkivert frå originalen 23. oktober 2007. Henta 6. mars 2021. 
  2. «National census 2016». amar.org.ir. Henta 6. mars 2021. []
  3. Chamber Society, Iranian. «Ardabil-provinsen». Henta 6. mars 2021. [daud lenkje]
  4. «Urmia». Henta 6. mars 2021. 

Bakgrunnsstoff

endre
  Commons har multimedium som gjeld: Provinsar i Iran