Tana kommune
- For elva kommunen har fått namn etter, sjå Tanaelva.
Tana (nordsamisk Deatnu, offisielt Tana kommune/Deanu gielda) er ein kommune i Troms og Finnmark fylke. Han grensar til kommunane Gamvik og Berlevåg i nord, Nesseby i aust, Karasjok i sør, Porsanger og Lebesby i vest, og er eit geografisk og kommunikasjonsmessig knutepunkt i Aust-Finnmark. Tana grensar også til den finske kommunen Utsjoki. Utsjoki ligg sør for Polmak og aust for Tanaelva.
| Tana kommune | |||
| kommune | |||
 | |||
|
|||
| Land |  Noreg
| ||
|---|---|---|---|
| Fylke | Troms og Finnmark | ||
| Adm.senter | Tana bru | ||
| Areal | 4 051,35 km² | ||
| - land | 3 893,13 km² | ||
| - vatn | 158,22 km² | ||
| Folketal | 2 804 (1. januar 2023) | ||
| Norsk målform | bokmål | ||
| Samisk språk | nordsamisk | ||
| Ordførar | Helga Pedersen[1] (Ap) | ||
| Kommunenr. | 5441 | ||
 Tana | |||
 | |||
| Wikimedia Commons: Tana | |||
| Nettstad: www.tana.kommune.no | |||
Ein kan passera grensa ved Polmak eller over Samelandsbrua mellom Roavvegieddi og bygda Utsjok.
Dei viktigaste næringane i Tana er jordbruk, reindrift, bergverk, bygg/anlegg og tenesteyting. Tana er ein trespråkleg kommune der ein snakkar norsk, nordsamisk og finsk. Kommunen har fått namn etter Tanaelva, som på samisk heiter Deatnu og på finsk Teno (Storelva). Tanafjorden har òg fått namn etter elva.
HistorieEndra
Eidet mellom Tanaelva og Karlebotnmyrene ved Gollevárri er sperra av det største fangstsystemet for villrein i Noreg. Anlegget har 530 fallgraver.[2]
Kommunen blei skipa i 1837 i samband med at Formannskapslovene tredde i kraft. Fram til 1914 omfatta kommunen også Gamvik og Berlevåg. 1. januar 1964 blei nabokommunen Polmak kommune del av Tana.
GeografiEndra
Fjordar i kommunen er mellom anna Leirpollen og Tanafjorden.
Stangnestind er den høgaste toppen på Varangerhalvøya, på 724 moh.[3]
I bygda Austertana ligg den lengste sandstranda i Noreg.[3]
FolketalsutviklingEndra
Folketalsutvikling for noverande Tana kommune frå 1920:
| 1.12.1920[4] | 1.12.1930[5] | 3.12.1946[5] | 1.1.1951[6][7] | 1.1.1961[6][7] | 1.1.1971[6] | 1.1.1981[6] | 1.1.1991[6] | 1.1.2001[6] | 1.1.2010[6] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2010 | 2453 | 2906 | 3041 | 3285 | 3111 | 3331 | 3232 | 3044 | 2912 |
Tettstad i kommunenEndra
- Tana bru - 728 innbyggjarar per 1. januar 2017
Endra
- Reidar Hirsti (1925–2001), redaktør og politikar, frå Bonakas[8]
- Aage Solbakk (f. 1943), historikar (Båteng)
- Martin Schanche (f. 1945), rallycrosskjørar, voks opp i Leirpollskogen
- Ande Somby (f. 1958), jurist, joikar
- Frank Ingilæ (f. 1967), ordførar (Ap) i Tana kommune
- Hanne Ørstavik (f. 1969), forfattar
- Mona Solbakk, (f. 1971), journalist (Båteng)
- Helga Pedersen (f. 1973), fiskeri- og kystminister 2005–2009
- Kristin Størmer Steira (f. 1981), skiløpar
- Márjá-Liissá Partapuoli (f. 1990), politikar,[9] duodji-utøvar
- Ella Marie Hætta Isaksen (f. 1998), musikar
FotnotarEndra
- ↑ Ballovara, Mette (10. oktober 2019). «Vant med én stemme – Helga Pedersen ny Tana-ordfører». NRK (norsk bokmål). Henta 10. oktober 2019.
- ↑ Svein Askheim m. fleire. Tana. Store norske leksikon. Vitja 9. juli 2020
- ↑ 3,0 3,1 Askheim, Svein: Austertana i Store Norske Leksikon, 18. mars 2020
- ↑ Statistisk årbok for kongeriket Norge 40de årgang, 1920 (Det statistiske centralbyrå, 1921)
- ↑ 5,0 5,1 Statistisk årbok for Norge 69. årgang, 1950 (Statistisk sentralbyrå, 1950)
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 6,6 Folkemengd i Tana 1. januar kvart år frå 1951, frå Statistisk sentralbyrå
- ↑ 7,0 7,1 Folkemengd i Polmak 1. januar kvart år frå 1951, frå Statistisk sentralbyrå
- ↑ «Samling av innspill til veinavn innkommet gjennom høring 2008 - 2009» (PDF). Deanu gielda – Tana kommune, Utviklingsavdelingen. 5. mars 2009. «Reidar Hirsti [...] Født i Bonakas.»
- ↑ Márjá-Liissá Partapuoli Arkivert 2019-03-06 ved Wayback Machine. - Sametinget. Henta 3. mars 2019.
