Wikipedia:Utvald artikkel
Snarvegar: WP:VA WP:UA |
---|
Utvald artikkel: det beste frå vår eigen wiki
- og eit skandinavisk samarbeid
Utvald artikkel er ein bolk på hovudsida som vert oppdatert ein gong i veka med dei første avsnitta frå ein utvald artikkel i lag med eit bilete. Alle artiklar som har ei viss lengd og ein illustrasjon kan verta utvald artikkel i ei veke. Nominering av nye kandidatar og diskusjon kan leggjast til på Wikipedia:Utvald artikkel/Kandidatar.
Dersom du ønskjer å føreslå ein særskild artikkel for ei særskild veke, kan du leggja inn eit forslag i kandidatkalenderen. Sjå årsarkivet for artiklar og diskusjonar, der du òg finn peikarar du kan leggja inn forslag eller artikkelsnuttar på.
Nynorsk Wikipedia har òg artiklar frå dei andre skandinaviske wikipediaene på framsida. Desse artiklane vert kopierte over frå våre nabospråk, på grunnlag av kva artikkel som er vald ut der.
Utvald artikkel
endreArkiv: Utvalde artiklar: 2004 – 2005 – 2006 – 2007 – 2008 – 2009 – 2010 – 2011 – 2012 – 2013 – 2014 – 2015 – 2016 – 2017 – 2018 – 2019 – 2020 – 2021 – 2022 – 2023 – 2024
Diskusjonar: 2007 – 2008 – 2009 – 2010 – 2011 – 2012 – 2013 – 2014 – 2015 – 2016 – 2017 – 2018 – 2019 – 2020 – 2021 – 2022 – 2023 – 2024
I dag er det laurdag, 2. november 2024 – Oppdater sida
Den noverande versjonen av denne bolken på hovudsida er om Subotica: Subotica er ein by og kommune i den sjølvstyrte provinsen Vojvodina nord i Serbia. Han ligg om lag 10 km frå grensa til Ungarn. Subotica er i dag den nest største byen i Vojvodina etter Novi Sad med oppunder 90 000 innbyggjarar. Det gjer han til den femte største byen i Serbia. Subotica vart truleg først ein busetnad då folk frå nærliggande landsbyar øydelagde av tatarinvasjonane flytte hit i 1241–1242. Etter det avgjerande slaget mot tyrkarane ved Senta den 11. september 1697 vart Subotica ein del av Militærgrensa oppretta av Habsburgmonarkiet. Subotica utvikla seg gradvis frå ein rein garnisonsby til ein marknadsby med eigne byrettar i 1743. I 1779 gav keisarinne Maria Teresia av Austerrike byen status som fri kongeleg by. Dei entusiastiske innbyggjarane gav då byen namnet «Maria-Theresiopolis». Les meir … |
Bolken neste veke er om America: America er eit USA-amerikansk rockeband som vart skipa i 1970 av Dewey Bunnell, Dan Peek og Gerry Beckley. Dei tre medlemmane møtte kvarandre først i London, der dei byrja å halde konsertar i lag. America vart særleg populært i 1970-åra, og var kjent for dei tette harmonivokalane og den akustiske viserockstilen sin. Gruppa gav ut ei rekkje hitalbum og singlar, som vart spelt på mange radiostasjonar. Bandet kom saman etter at medlemmane var ferdig med vidaregåande skule og fekk ein platekontrakt med Warner Bros. Records. Debuplata, America frå 1971, gav gruppa dei store hittane «A Horse with No Name» og «I Need You». I løpet av fire tiår har gruppa fortsett å spele inn musikk og dratt på turnear. America er innlemma i Vocal Group Hall of Fame og har fått ei stjerne på Hollywood Walk of Fame. Les meir … |
Utvald bokmålsartikkel
endre
Den noverande versjonen av denne bolken på framsida er: Charles Sutherland Elton (1900–1991) var en britisk zoolog og økolog. Hans mange bidrag til populasjonsøkologien og samfunnsøkologien var vesentlige i den (videre) utviklingen av disse fagfeltene. Han bidro også til å avklare problemstillinger omkring invaderende arter. Elton bidro til å utvikle de sentrale konseptene næringskjeder og økologiske nisjer, og tanken om å bruke en tallpyramide for å representere forholdet mellom populasjonenes næringsinntak i et økosystem. Han introduserte også næringspyramiden, trofiske nivåer og næringsvev som en måte å beskrive forbindelsene mellom forskjellige deler av flere sammenhengende økosystemer. ► Les mer her. |
Versjonen av denne bolken på framsida neste veke er: Helleristningene på Evenhus er et helleristningsfelt med 100 figurer i Frosta kommune i Trøndelag. Blant figurene er det 40 båter, 22 hjortedyr og 11 hvaler. Denne sammensetningen av ulike arter gjenspeiler fangstlivet på sjø og land på stedet. I Trøndelag møtes de nordlige veideristningene og de sørlige jordbruksristningene i de samme landskapene. De kan finnes i samme område og en sjelden gang på samme bergflate. Evenhus er ett av disse stedene. Her er skålgroper, ringer og en båt i bronsealderens billedtradisjon risset inn over de eldre veideristningene. Feltet ligger 23 meter over havet, og med tanke på landhevningen er feltet derfor forholdsvis ungt til å være veideristninger. Helleristningene ble oppdaget i 1918. ► Les mer her. |
Utvald dansk artikkel
endreUtvald dansk artikkel-arkiv: 2005 – 2006 – 2007 – 2008 – 2009 – 2010 – 2011 – 2012 – 2013 – 2014 – 2015 – 2016 – 2017 – 2018 – 2019 – 2020 – 2021 – 2022
Den noverande versjonen av denne bolken på framsida er: Rosekrigene 1455-1487 var en række krige om den engelske trone mellem to grene af Plantagenet-slægten. Magtkampen skyldtes sociale og økonomiske problemer efter Hundredårskrigen og den svage og periodevis sindssyge Henrik 6. af Huset Lancaster (rød rose), som fik Richard Plantagenet af Huset York (hvid rose) til at gøre krav på tronen. Den endelige sejrsherre var Henrik Tudor, den senere Henrik 7., der gennem sin mor gjorde krav på Huset Lancasters vegne. Han besejrede den sidste York-konge, Richard 3., i slaget ved Bosworth Field. Efter magtovertagelsen giftede han sig med Elizabeth af York, den ældste datter og arving til Edvard 4., og dermed forenedes de to slægter. Huset Tudor regerede til Elizabeth 1.'s død i 1603. Læs mere |
Versjonen av denne bolken på framsida neste veke er: D-A-D er en dansk rockgruppe. Gruppen blev dannet i 1982 af Jesper Binzer, Stig Pedersen og Peter Lundholm Jensen under navnet Disneyland After Dark. I 1984 kom Jacob Binzer med i gruppen, og de regner dette år for deres grundlæggelse. I 1989 kom deres store gennembrud med albummet No Fuel Left for the Pilgrims, der bl.a. indeholdt deres største hit "Sleeping My Day Away", hvor deres musik blev mere rocket. De har sammenlagt udgivet 13 studiealbum, hvoraf det seneste, Speed of Darkness, udkom i 2024. No Fuel Left for the Pilgrims (1989) og Riskin' It All (1991) er gruppens bedst sælgende album med henholdsvis 600.000 og 450.000 solgte eksemplarer. Gruppen har vundet utallige musikpriser, og det er den næstmest vindende gruppe eller kunstner ved Danish Music Awards.. Læs mere |
Utvald svensk artikkel
endre
Den noverande versjonen av denne bolken på framsida er: Fucking Åmål är en svensk-dansk romantisk dramafilm från 1998, skriven och regisserad av Lukas Moodysson. Filmen utspelar sig i småstaden Åmål i slutet av 1990-talet och skildrar två unga tonårsflickor. Agnes (spelad av Rebecka Liljeberg) är en enstörig tjej som är kär i Elin (spelad av Alexandra Dahlström), en brådmogen och populär tjej i skolan. De finner varandra sedan båda känner sig vilsna i den tråkiga småstaden och beslutar sig för att bli ett par trots omgivningens fördomar och trångsynthet. Lukas Moodysson ville ursprungligen göra en film om två systrar som hamnar i en konflikt med en psykopatisk granne. Moodysson skrev sedan vidare om de två systrarna, som fick namnen Elin och Jessica, och ändrade handlingen till en berättelse om förbjuden kärlek och om hur det är att leva som tonåring i en småstad. Filmen blev Moodyssons långfilmsdebut och var även den första långfilmsproduktionen för Film i Väst i deras vid tiden nya huvudsäte i Trollhättan, även kallat "Trollywood". Filmen spelades in under våren 1998 i "äkta, svenska hemmiljöer" i Trollhättan. Läs mer … vis — svwiki — dawiki — nowiki
|
Versjonen av denne bolken på framsida neste veke er: Ester Blenda Nordström (1891–1948) var en svensk journalist och författare. Hon har kallats för Sveriges första undersökande reporter och blev känd när hon 1914 arbetat som piga under en månad och därefter skrev en reportageserie i Svenska Dagbladet om sina erfarenheter. Under sin levnad hann hon bidra till fällandet av en svensk regering, rädda tusentals svältande under finska inbördeskriget, arbeta ett halvår som nomadlärarinna för samiska barn, rida mula på bergsstigar mellan Argentina och Chile, uppleva jordbävningar i Japan, resa som luffare på godstågens bromsstänger i Amerika, strida för rösträtt tillsammans med Elin Wägner samt delta i en flerårig expedition bland vilda björnar och mullrande vulkaner i Sibirien. Dessutom skrev hon hyllade flickböcker som förändrade hela genren och tydligt inspirerade Astrid Lindgren. Läs mer … |
Veke 46
endreUtvald nynorskartikkel | nnwiki | nowiki | dawiki | svwiki |
Utvald bokmålsartikkel | nnwiki | nowiki | dawiki | svwiki |
Utvald dansk artikkel | nnwiki | nowiki | dawiki | svwiki |
Utvald svensk artikkel | nnwiki | nowiki | dawiki | svwiki |
Veke 47
endreUtvald nynorskartikkel | nnwiki | nowiki | dawiki | svwiki |
Utvald bokmålsartikkel | nnwiki | nowiki | dawiki | svwiki |
Utvald dansk artikkel | nnwiki | nowiki | dawiki | svwiki |
Utvald svensk artikkel | nnwiki | nowiki | dawiki | svwiki |