Eurovision Song Contest 1961

Eurovision Song Contest 1961 var den sjette utgåva av Eurovision Song Contest, , den årlege songkonkurransen for medlemmane av organisasjonen EBU. Konkurransen blei arrangert laurdag 18. mars 1961 i Palais des Festivals et des Congrès i Cannes i Frankrike. Programleiar var Jacqueline Joubert.

Eurovision Song Contest 1961
Dato
Finalen 18. mars 1961
Vertskap
Stad
Palais des Festivals et des Congrès
Cannes i Frankrike
Programleiar(ar)
Jacqueline Joubert
Varigskap
Opningsnummer
Pausenummer
Bidrag
Debuterte
Finland
Jugoslavia
Spania
Kart
Røysting
Eurovision Song Contest
1960 1962

Tre land – Finland, Jugoslavia og Spania – debuterte, noko som førte deltakartalet opp til rekordhøge 16 land.

Luxembourg vann sin fyrste siger, med franske Jean-Claude Pascal og «Nous les amoureux». Vinnarlåten var skriven av Maurice Vidalin og komponert av Jacques Datin. Storbritannia hamna på andreplass for tredje år på rad, men fekk stor kommersiell suksess med sin «Are You Sure?». Det britiske bidraget toppa blant anna den norske singellista. Sveits blei nummer tre, vertslandet Frankrike nummer fire, medan Danmark og Italia delte femteplassen. Noreg deltok for andre gong og hamna på sjuandeplass med Nora Brockstedt og balladen «Sommer i Palma».

Bakgrunn

endre

Etter sigeren med «Tom Pillibi[1]» under Eurovision Song Contest 1960 året før, var det Frankrike som stod som vertskap for andre gong i konkurransens historie. Den franske ålmennkringkastaren RTF la konkurransen til kongressenteret Palais des Festivals et des Congrès i Cannes, den same arenaen under Eurovision Song Contest 1959 to år tidlegare.[2] Programleiar var også denne gongen Jacqueline Joubert.

Konkurransen blei for fyrste gang lagt til ein laurdag, etter å ha blitt halden på ein vekedag eller sundag åra i forvegen.[2] Dette skulle bli ein tradisjon heretter, med unntak av 1962.[3]

Scena var markant større enn åra før, det same var talet på deltakarland.[3] Finland, Jugoslavia og Spania gjorde alle sin debut i Eurovision Song Contest dette året, og dimed steig deltakartalet frå 13 til 16 land.

Format

endre

Kvart deltakerland deltok gjennom ein kringkastar som var medlem av EBU. Landa stilte med eitt bidrag kvar, og bidraget skulle bli framført av ein solist eller ein duo. Det var med andre ord ikkje tillate med fleire enn to artistar på scena.[2]

Startrekkjefølgja blei avgjord ved loddtrekking torsdag kveld 16. mars, berre to dagar før finalen.[4] Spania opna konkurransen, medan Italia avslutta. Noreg hadde startnummer 12.[3][4]

Vinnaren blei kåra gjennom juryavrøysting. Kvart land hadde ei jurygruppe med ti medlemmar, der kvar jurymedlem gav eitt poeng til sin favorittsong. Jurymedlemmane måtte røyste, og dei kunne ikkje røyste på sitt eige land. Jurymedlemmane skulle vere lekfolk, og ikkje profesjonelle musikarar, utgjevarar eller komponistar.[5]

Produksjon

endre

Marcel Cravenne hadde regien for sendinga, medan Maurice Barry var fotoleiar.[6] RTF brukte seks tv-kamera, der det eine viste bilete av Middelhavet og utsida av Palais des Festivals et des Congrès heilt i byrjinga av sendinga.

Som i 1959 var scena kreert av Gérard Dubois.[7] Scena var langt større enn åra i forvegen og hadde ei stor trapp midt på scena. Trappa var dekorert med blomar og leia opp til eit platå omgitt av trær. Meningen var at scena skulle forestille ei middelhavshage. Dubois hadde på førehand laga ein modell i Paris. På plass i Cannes valde han bevisst ut lyse trær, slik at dei skulle synast best mogleg på fjernsyn. Blomane blei sette inn berre timar før finalen, slik at dei var så friske og fargerike som mogleg under sendinga.[7]

Etter sendinga blei det halden ein kveldsmiddag for deltakarane og delegasjonane i Salon des Ambassadeurs i Casino municipal.[8]

Ifølgje pressa var det 2000 tilskodarar i salen, og sendinga blei følgd av anslagsvis 40 millionar tv-sjåarar.[9]

Sendinga

endre
 
Laila Kinnunen blei den fyrste finske representanten. Her frå den finske finalen i februar 1961.

Finalen blei for fyrste gong lagd til ein laurdag, 18. mars 1961 frå klokka 22.00–23.35 sentraleuropeisk tid.[10] Konkurransen blei for andre gang leia av den franske tv-verten Jacqueline Joubert.

Sendinga opna med eksteriørbilete av Promenade de la Croisette og Palais des Festivals et des Congrès.[11] Deretter blei det vist bilete av kommentatorboksane bakerst på galleriet medan orkesteret spelte ein åpningsmelodi. Etter opninga entra Joubert scena og ønskte Europa, publikum og deltakarar velkommen. Deretter gjekk deltakarane i tur og orden til mikrofonen og presenterte seg med fullt namn.[11] Etter dette starta konkurransen med det spanske bidraget, etterfølgd av dei øvrige 15 bidraga.

Blant deltakarane var kjende artistar som svenske Lill-Babs, franske Jean-Claude Pascal og den britiske songduoen The Allisons. Norge var representert av Nora Brockstedt for andre år på rad, med blondt hår for anledninga. Men den største artisten var tyske Lale Andersen, som blei internasjonalt kjend for si tolking av songen «Lili Marleen» under andre verdskrigen.[12] Ho framførte det tyske bidraget «Einmal sehen wir uns wieder» delvis på fransk, men blei til slutt berre nummer 13 av 16 bidrag.

Etter at alle landa hadde framført songane sine, spelte orkesteret eit pausenummer kalla «Rendez-vous à Cannes». Det var komponert av Raymond Lefèvre og blei framført av ballettdansarane Tessa Beaumont og Max Bozzoni. Deretter starta avrøystinga.

Avrøystinga

endre

Som åra før hadde kvart land ei jurygruppe på ti medlemmar, der kvar jurymedlem gav eitt poeng til sin favorittsong. Juryen kunne ikkje røyste på sitt eige lands bidrag. Landa røysta i motsett rekkjefølgje av startrekkjefølgja, slik ordninga var fram til 1963. Storbritannia tok raskt leiinga frå start etter å ha fått heile 8 av 10 poeng frå Luxembourg. Den norske jurygruppa var også ganske samstemt; åtte av ti jurymedlemmar hadde Danmark som favoritt, medan dei to siste røysta på Spania. Dei norske poenga førte Danmark opp på ein andreplass, to poeng bak Storbritannia, men Danmark klarte ikkje å halde følgje med teten utover i avrøystinga.

Storbritannia låg i ei soleklår leiing under store delar av avrøystinga, etter å ha fått 8 poeng frå Luxembourg og 7 frå Sveits. Men mot slutten fekk Luxembourg høge poeng frå flere land og tok innpå Storbritannia. Då tre land stod igjen å røyste, låg dei to landa likt med 21 poeng kvar. Då Austerrike gav 4 poeng til Luxembourg, gjekk Luxembourg forbi og vann til slutt med 31 poeng. Dette var den fyrste sigeren til Luxembourg i Eurovision Song Contest. Storbritannia fekk 24 poeng og kom på andreplass for tredje året på rad.

 
Jean Claude Pascal (til høgre) skaffa Luxembourg sin fyrste siger.

Dei fleste landa las dette året opp poenga på fransk – også den norske opplesaren Mette Janson.[11] Dette var fyrste og hittil einaste gong at Noreg las opp sine poeng på fransk, alle andre år har Noreg lest poenga på engelsk.

Vinnarar og hitar

endre

Vinnarlåten «Nous les amoureux» er ein roleg ballade, skriven av franskmennene Jacques Datin og Maurice Vidalin. Før konkurransen omtala kritikarane syrleg «Nous les amoureux» som ein «voggesong».[3] Vinnaren fekk heller ingen stor salgsmessig suksess etter konkurransen og hamna berre på singellistene i Frankrike og belgiske Vallonia. I Frankrike nådde songen ein sjetteplass som høgaste notering, og i Vallonia plass 21.[13][14] Andreplassen, britiske «Are You Sure?», fekk langt større kommersiell suksess og gjekk inn på hitlistene i fleire europeiske land.[15] I Noreg toppa han singellista, og heime i Storbritannia nådde han ein andreplass.[16][17] Dette var fyrste gong ein Eurovision-låt toppa den offisielle norske singellista. «Nous les amoureux», derimot, kom ikkje inn på singellistene korkje i Noreg eller Storbritannia.

Det norske bidraget

endre

Etter debuten og fjerdeplassen året før med «Voi Voi», var interessen for konkurransen høg i Noreg. NRK fekk inn 349 bidrag til Melodi Grand Prix 1961 og fekk hjelp av TONO til å plukke ut fem av dei til å delta i den norske finalen laurdag 18. februar 1961. Men Både NRK og TONO uttrykte vonbrot over nivået på dei innsende bidraga, og juryformann Ragnar Kierulf sa til VG at det var ein enkel jobb å velje ut dei fem finalebidraga.[18]

 
Nora Brockstedt representerte Noreg for andre år på rad.

Ein timannsjury kåra «Sommer i Palma» til vinnar. Per Asplin framførte songen med lite orkester, medan Nora Brockstedt song han med Kringkastingsorkestret. Etter sigeren spekulerte norsk presse på om NRK ville sende Grynet Molvig til å representere Noreg i Cannes. VG meinte Molvig var det rette valet, fordi ho «er både ung og pen, synger godt, fotograferer godt, og smiler pent.»[18] Etter finalen meinte VG at Per Asplin måtte få syngje det norske bidraget, men til slutt vedtok NRK at Nora Brockstedt nok ein gong skulle få representere Norge i konkurransen.[19]

I Eurovision Song Contest var Noreg det tolvte bidraget på scena, og Øivind Bergh dirigerte det franske orkesteret. «Sommer i Palma» hamna til slutt på en sjuandeplass med 10 poeng – 5 frå Belgia, 2 frå Finland og 1 poeng kvar frå Spania, Jugoslavia og Danmark. Leif Rustad kommenterte sendinga for både NRK Fjernsynet og NRK Radio, medan journalist Mette Janson las dei norske jurypoenga frå NRK Marienlyst i Oslo. Janson las poenga på fransk; dette er den einaste gongen dei norske poenga har blitt lesne på fransk. Rustad ankom Cannes sundagen før finalen, medan Brockstedt og Bergh ankom fyrst tre dagar før finalen.[20][21]

Den norske jurygruppa bestod av ti medlemmar med ei røyst kvar til fordeling. Den norske jurygruppa gav åtte poeng til Danmark og to poeng til Spania.

Bidraga

endre

Deltakartalet steig til rekordhøge 16 land, ettersom Finland, Jugoslavia og Spania debuterte. I tillegg deltok dei same 13 landa frå 1960.[22][23]

Under er ein oversikt over deltakarane og det offisielle resultatet.[24] Tabellen er rangert etter startrekkjefølgje; plasseringa og poengsummen er i kolonnane til høgre.

Startnr. Land Artist Song Språk Plass Poeng
01   Spania Conchita Bautista «Estando contigo» Spansk 9 8
02   Monaco Colette Deréal «Allons, allons les enfants» Fransk 10 6
03   Austerrike Jimmy Makulis «Sehnsucht» Tysk 15 1
04   Finland Laila Kinnunen «Valoa ikkunassa» Finsk 10 6
05   Jugoslavia Ljiljana Petrović «Neke davne zvezde» (Неке давне звезде) Serbokroatisk 8 9
06   Nederland Greetje Kauffeld «Wat een dag» Nederlandsk 10 6
07   Sverige Lill-Babs «April, april» Svensk 14 2
08   Vest-Tyskland Lale Andersen «Einmal sehen wir uns wieder» Tysk 13 3
09   Frankrike Jean-Paul Mauric «Printemps, avril carillonne» Fransk 4 13
10   Sveits Franca di Rienzo «Nous aurons demain» Fransk 3 16
11   Belgia Bob Benny «September, gouden roos» Nederlandsk 15 1
12   Noreg Nora Brockstedt «Sommer i Palma» Norsk 7 10
13   Danmark Dario Campeotto «Angelique» Dansk 5 12
14   Luxembourg Jean-Claude Pascal «Nous les amoureux» Fransk 1 31
15   Storbritannia The Allisons «Are You Sure?» Engelsk 2 24
16   Italia Betty Curtis «Al di là» Italiensk 5 12

Artistar som har delteke tidlegare

endre
Artist Land Tidlegare år
Bob Benny   Belgia 1959
Nora Brockstedt   Noreg 1960

Poengtavle

endre

Tavla er ordna i same rekkjefølgje som landa røysta i.[25]

Deltakarland Poenggjevande land Sum Plass
                               
  Spania 1 2 2 1 1 1 8 9
  Monaco 1 1 3 1 6 10
  Austerrike 1 1 15
  Finland 2 2 1 1 6 10
  Jugoslavia 1 1 1 2 1 3 9 8
  Nederland 2 1 1 2 6 10
  Sverige 2 2 14
  Vest-Tyskland 1 1 1 3 13
  Frankrike 2 1 4 1 1 2 2 13 4
  Sveits 2 2 4 2 1 2 2 1 16 3
  Belgia 1 1 15
  Noreg 1 5 1 2 1 10 7
  Danmark 8 2 1 1 12 5
  Luxembourg 3 1 1 1 5 1 1 5 3 4 4 2 31 1
  Storbritannia 1 8 1 1 7 3 3 24 2
  Italia 4 4 1 1 1 1 12 5

Dirigentar

endre

Medan Franck Pourcel var sjefdirigent, hadde fleire av landa med sin eigen dirigent. Under er ei liste over dirigentane til deltakarlanda, lista etter startrekkjefølgja.[26]

  1.   Spania – Rafael Ferrer
  2.   Monaco – Raymond Lefèvre
  3.   Austerrike – Franck Pourcel
  4.   Finland – George de Godzinsky
  5.   Jugoslavia – Jože Privšek
  6.   Nederland – Dolf van der Linden
  7.   Sverige – William Lind
  8.   Vest-Tyskland – Franck Pourcel
  9.   Frankrike – Franck Pourcel
  10.   Sveits – Fernando Paggi
  11.   Belgia – Francis Bay
  12.   Noreg – Øivind Bergh
  13.   Danmark – Kai Mortensen
  14.   Luxembourg – Leo Chauliac
  15.   Storbritannia – Harry Robinson
  16.   Italia – Gianfranco Intra

Kommentatorer og poengopplesere

endre

Poengopplesarar

endre

Kvart land hadde ein talsperson som las opp poenga frå den nasjonale jurygruppa over telefon på engelsk eller fransk. Under er talspersonane i same rekkjefølgje som under avrøystinga.[27]

  1.   Italia – Enzo Tortora[28]
  2.   Storbritannia – Michael Aspel[2]
  3.   Luxembourg – Ukjend
  4.   Danmark – Ole Mortensen
  5.   Noreg – Mette Janson
  6.   Belgia – Ward Bogaert
  7.   Sveits – Boris Acquadro
  8.   Frankrike – Armand Lanoux
  9.   Vest-Tyskland – Heinz Schenk
  10.   Sverige – Roland Eiwort[29]
  11.   Nederland – Siebe van der Zee[30]
  12.   Jugoslavia – Ukjend
  13.   Finland – Poppe Berg
  14.   Austerrike – Emil Kollpacher
  15.   Monaco – Ukjend
  16.   Spania – Diego Ramírez Pastor


Kommentatorar og kringkastarar

endre

Alle deltakerlanda kringkasta finalen. Under er ein oversikt over kommentatorar og overføringar under Eurovision Song Contest 1961. Ifølgje lokalpressen var det 14 kommentatorar frå 16 land til stade. Fleire land brukte same kommentator, blant anna brukte dei fransktalande landa og regionane den franske kommentatoren.[6][8]

Land Kringkastar Kanal Kommentator Kjelde
  Austerrike ORF ORF Brukte kommentatoren til Tyskland [31]
  Belgia BRT BRT Nic Bal [32][33][34]
RTB RTB Brukte kommentatoren til Frankrike [32][33]
  Danmark DR Danmarks Radio TV Sejr Volmer-Sørensen [35]
Program 1
  Finland Yle Suomen Televisio Aarno Walli [36]
Yleisohjelma
  Frankrike RTF RTF Télévision Robert Beauvais [11][37][38][39]
France I
  Italia Rai Programma Nazionale Corrado Mantoni [40][41]
Secondo Programma
  Jugoslavia JRT Televizija Beograd Saša Novak [42][43][44][45]
Televizija Ljubljana
Televizija Zagreb
  Luxembourg CLT Télé-Luxembourg Brukte kommentatoren til Frankrike [32][46]
  Monaco TMC Télé Monte-Carlo Brukte kommentatoren til Frankrike [32]
RMC Radio Monte-Carlo [39]
  Nederland NTS NTS Piet te Nuyl Jr. [33][30]
Hilversum 1 Coen Serré [47]
  Noreg NRK NRK Fjernsynet Leif Rustad [10][48]
NRK Radio[a]
  Spania TVE TVE Federico Gallo [49]
  Storbritannia BBC BBC TV Tom Sloan [2][50]
  Sveits SRG SSR TV DRS Theodor Haller [37][39]
DRS 2
TSR Brukte kommentatoren til Frankrike [32][37][39]
Radio Sottens
TSI Brukte kommentatoren til Italia [37][39]
Radio Monte Ceneri
  Sverige Sveriges Radio Sveriges Radio TV Jan Gabrielsson [36][29]
SR P1
  Vest-Tyskland ARD Deutsches Fernsehen Wolf Mittler [33][37]

Merknadar

endre
  1. Sendt med 29 minutts forseinking.

Kjelder

endre
  1. Ikkjeraud lenkje som bør gjerast om til vanleg lenkje.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Roxburgh, Gordon (2012). Songs for Europe: The United Kingdom at the Eurovision Song Contest. Vol. One: The 1950s and 1960s. Telos Publishing. s. 254–264. ISBN 978-1-84583-065-6. 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 «Cannes 1961». eurovision.tv (på engelsk). Den europeiske kringkastingsunion. Arkivert frå originalen 29. oktober 2022. Henta 9. desember 2022. 
  4. 4,0 4,1 UPI (17. mars 1961). «Nora starter nr. 12 i Cannes». Tønsbergs Blad. s. 7. Henta 31. juli 2023 – via Nasjonalbiblioteket. 
  5. Roxburgh, Gordon (2012). Songs for Europe: The United Kingdom at the Eurovision Song Contest. Vol. One: The 1950s and 1960s. Telos Publishing. s. 213–214. ISBN 978-1-84583-065-6. 
  6. 6,0 6,1 Dany, Pierre (15. mars 1961). «Le Palais des Festivals est fin prêt pour accueillir les concurrents du Grand Prix Eurovision de la Chanson». L'Espoir de Nice et du Sud-Est. s. 4. ISSN 1166-9012. 
  7. 7,0 7,1 Montaigne, Pierre (11. mars 1959). «Le Grand Prix 1959 de la chanson européenne». Nice-Matin. s. 2. ISSN 0224-5477. 
  8. 8,0 8,1 «Grand Prix Eurovision de la chanson». L'Espoir de Nice et du Sud-Est. 18. mars 1961. s. 4. ISSN 1166-9012. 
  9. AP (20. mars 1961). «Nora sang seg fram til 7. plass i Cannes». Telemark Arbeiderblad. s. 1. Henta 31. juli 2023 – via Nasjonalbiblioteket. 
  10. 10,0 10,1 «Radioprogrammet». Drammens Tidende og Buskeruds Blad. Nasjonalbiblioteket. 18. mars 1961. s. 4. Henta 9. desember 2022. 
  11. 11,0 11,1 11,2 11,3 «Eurovision Song Contest 1961 – full show». RTF/EBU via YouTube. 18. mars 1961. Henta 21. juli 2017. 
  12. «The Song That Ruled The Airwaves During The Second World War». Imperial War Museums (på engelsk). Henta 7. juli 2022. 
  13. For «Nous les amoureux» av Jean-Claude Pascal: «Tout les Titres par Artiste – P» (på fransk). Infodisc.fr. Arkivert frå originalen 20. september 2013. Henta 5. februar 2017.  «Arkivert kopi». Arkivert frå originalen 15. juli 2015. Henta 21. juli 2017.  Velg J-Claude PASCAL fra rullemenyen og trykk OK.
  14. «Jean-Claude Pascal». ultratop.be. Henta 5. februar 2017. 
  15. «The Allisons – Are You Sure?». dutchcharts.nl. Henta 5. februar 2017. 
  16. «The Allisons». topplista.no. IFPI Norge. Henta 7. juli 2022. 
  17. «Are You Sure by Allisons». Official Charts Company. Henta 30. juli 2023. 
  18. 18,0 18,1 «Ingen gleder seg til melodifinalen i TV i kveld». VG (på norsk). Verdens Gang. 18. februar 1961. s. 4. Henta 30. juli 2023 – via Nasjonalbiblioteket. 
  19. eps. (signatur) (20. februar 1961). «La Per Asplin få reise til melodi-finalen i Cannes». VG. Verdens Gang. s. 5. Henta 30. juli 2023 – via Nasjonalbiblioteket. 
  20. «Erik Diesen IKKE til tv-finalen i Cannes». VG. Verdens Gang. 14. mars 1961. s. 5. Henta 31. juli 2022 – via Nasjonalbiblioteket. 
  21. «Nora Brockstedt i Cannes». VG. Verdens Gang. 16. mars 1961. s. 16. Henta 31. juli 2023. 
  22. «1961 – Diggiloo Thrush». www.diggiloo.net. Henta 14. desember 2022. 
  23. «Participants of Cannes 1961». eurovision.tv. Den europeiske kringkastingsunion. Henta 14. desember 2022. 
  24. «Final of Cannes 1961». Eurovision.tv (på engelsk). Den europeiske kringkastingsunion. Henta 7. juli 2022. 
  25. «Results of the Final of Cannes 1961». Eurovision.tv (på engelsk). Den europeiske kringkastingsunion. Henta 30. juli 2023. 
  26. «And the conductor is …». And the Conductor Is. Henta 23. april 2017. 
  27. «The Eurovision Song Contest (1961)». Internet Movie Database. Henta 20. juli 2017. 
  28. Abbate, Mauro (7. mai 2022). «Italia all'Eurovision Song Contest: tutti i numeri del nostro Paese nella kermesse europea» (på italiensk). Notizie Musica. Arkivert frå originalen 9. juni 2022. Henta 1. juli 2022. 
  29. 29,0 29,1 Thorsson, Leif; Verhage, Martin (2006). Melodifestivalen genom tiderna : de svenska uttagningarna och internationella finalerna. Premium Publishing. s. 20–21. ISBN 91-89136-29-2. 
  30. 30,0 30,1 «Greetje vanavond nummer zes». Nieuwe Leidsche Courant (på nederlandsk). Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken. 18. mars 1961. s. 7. Henta 9. desember 2022. 
  31. «Austria Eurovision 1961». eurovision.tv (på engelsk). Den europeiske kringkastingsunion. Henta 9. desember 2022. 
  32. 32,0 32,1 32,2 32,3 32,4 «Eurovision Song Contest 1961 – fransk kommentar». RTF/EBU. 18. mars 1961. Henta 6. august 2023. «Robert Beauvais: Jeg har også fått sjansen til å kommentere for Fyrstedømmet Luxembourg, Monaco, Sveits Romandie og – parallelt med min kollega Nic Bal, som sørger for kommentar på det flamske språk – for Belgia.» 
  33. 33,0 33,1 33,2 33,3 «Programma's binnen- en buitenlandse zenders». De Telegraaf (på nederlandsk). Delpher. 17. mars 1961. s. 9. Henta 9. desember 2022. 
  34. «Televisiekijkers voor U …». De Gazet van Aals (på nederlandsk). Digitaal krantenarchief – Stadsarchief Aalst. 11. mars 1961. Henta 9. desember 2022. 
  35. «Programoversigt – Program 1 / Fjernsyn – 18-03-1961» (PDF). DR sendeplan (på dansk). Dansk Kulturarv. 29. mars 1960. Arkivert frå originalen 19. juni 2022. Henta 9. desember 2022. 
  36. 36,0 36,1 «Radio ja televisio». Helsingin Sanomat. nakoislehti.hs.fi. 18. mars 1961. s. 33. Henta 9. desember 2022. (krev abonnement (help)). 
  37. 37,0 37,1 37,2 37,3 37,4 «Programmes des Émissions Suisses et Étrangères». Radio Je vois tout – télévision (på fransk). Scriptorium Digital Library. 9. mars 1961. s. 24–26. Henta 9. desember 2022. 
  38. «Remise du Grand Prix Eurovision 1961 à Jean-Claude Pascal (Luxembourg) | INA». Institut national de l'audiovisuel (på fransk). Henta 9. desember 2022 – via Institut national de l'audiovisuel. 
  39. 39,0 39,1 39,2 39,3 39,4 «Programmes des Émissions Suisses et Étrangères». Radio TV – Je vois tout (på fransk). 9. mars 1961. s. 33–36. Henta 9. desember 2022. 
  40. «I programmi TV e radio». La Stampa. La Stampa – Consultazione Archivio. 18. mars 1961. s. 4. Henta 9. desember 2022. 
  41. Anselmi, Eddy (2020). Il festival di Sanremo: 70 anni di storie, canzoni, cantanti e serate [Sanremo-festivalen: 70 år med historier, sanger, sangere og kvelder] (på italiensk). Planeta DeAgostini. ISBN 978-88-511-7854-3. «Nel 1961 è il commentatore Rai dell'Eurovision Song Contest [I 1961 var han kommentator for Rai under Eurovision Song Contest]» 
  42. «Radijski in televizijski spored» (PDF). Glas. 11. mars 1961. s. 6. Arkivert frå originalen (PDF) 23. juli 2022. 
  43. Nemanja Mitrović (6. mars 2022). «Evrovizijski put Jugoslavije - od socijalističkog autsajdera do festivalskog pobednika». BBC News na srpskom (på serbisk). Arkivert frå originalen 14. mai 2022. Henta 9. desember 2022. 
  44. Vladan Stošić (7. mai 2008). «Prva Srpkinja na Evroviziji: Probijanje gvozdene zavese». www.vreme.com (på serbisk). Vreme. Arkivert frå originalen 1. juni 2023. Henta 30. juli 2023. 
  45. «TV Program». Slobodna Dalmacija (på kroatisk). 18. mars 1961. s. 8. 
  46. «Télé-Luxembourg». Luxemburger Wort (på fransk og tysk). viewer.eluxemburgensia.lu. 18. mars 1961. s. 19. Henta 9. desember 2022. 
  47. «Eurovisie Songfestival ook op radio». De Tijd De Maasbode. 7. mars 1961. s. 6. 
  48. «[NRK P1 1961.03.18 : programrapport] - Nasjonalbiblioteket». www.nb.no. NRK Radio. 18. mars 1961. s. 14. Henta 3. september 2022. 
  49. LOS40 (28. mars 2018). «Fotogalería:Todos los comentaristas de la historia de España en Eurovisión (y una única mujer en solitario)». LOS40 (på spansk). Arkivert frå originalen 26. september 2021. Henta 9. desember 2022. 
  50. «Eurovision Song Contest Grand Prix 1961». Radio Times. BBC Programme Index – genome.ch.bbc.co.uk. 27. mars 1960. Henta 8. desember 2022. 

Bakgrunnsstoff

endre