Namnet Jesus
Jesus er eit latinsk mannsnamn danna av gresk Iesoûs (Ιησους), som igjen kjem frå det arameiske namnet Jēšūaʿ (ישׁוע) eller hebraiske Jəhōšūa‘ (יְהוֹשֻׁעַ) eller Jōšūa‘ (יֹשׁוּעַ) ‘Gud bergar meg’.
Namnet er særleg kjend gjennom Jesus frå Nasaret, men stammar frå eit vanleg jødisk namn. Etter utbreiinga av kristendommen er det blitt eit vanleg namn i nokre kristne kulturar, men omfatta av namnetabu i andre. I Noreg har det lenge vore ulovleg å gje Jesus som førenamn, medan det derimot har vore vanleg i mange katolske land. Derimot har det hebraiske namnet Jəhōšūa‘/Jōšūa‘ med same opphav vore ein del brukt i forma Joshua på engelsk og Josva på norsk. Tilnamnet «Kristus» kjem frå gresk Khristos og tyder 'den salva'.
Variantar på ulike språk
endrePå fleire germanske og fleire andre språk skriv ein namnet «Jesus». På andre språk kan namnet vera:
| Språk | Namn/variant |
|---|---|
| Afrikaans | Jesus |
| Albansk | Jezui |
| Arabisk | `Isà عيسى (klassisk arabisk); Yasū` يسوع (kristen eller seinare arabisk) |
| Amharisk | ኢየሱስ |
| Aragonesisk | Chesús |
| Arameisk/gammalsyrisk | ܝܫܘܥ, Isho |
| Arberesh | Isuthi |
| Armensk | Հիսուս (austarmensk); Յիսուս (vestarmensk), Hisus |
| Aserbajdsjansk | İsa |
| Bengali | যীশু, Jeeshu/Zeeshu (kristent) 'ঈসা, 'Eesa (generelt) |
| Bretonsk | Jezuz |
| Bulgarsk | Исус (Isus) |
| Estisk | Jeesus |
| Filipino | Jesús (kristen og sekulær bruk); Hesús eller Hesukristo (liturgisk) |
| Fijiansk | Jisu |
| Finsk | Jeesus |
| Fransk | Jésus |
| Galicisk | Xesús |
| Garo | Jisu |
| Georgisk | იესო (Ieso) |
| Ewe | Yesu |
| Gresk | Ιησούς, moderne gresk uttale Iisús |
| Haitisk | Jezi |
| Hausa | Yesu |
| Hawaiisk | Jesu |
| Hebraisk | Yeshua/Y'shua יֵשׁוּעַ |
| Hindustani | ईसा / عيسى (īsā) |
| Hmong | Yexus |
| Igbo | Jisos |
| Indonesisk | Yesus (Christian) / Isa (Islamic) |
| Irsk | Íosa |
| Islandsk | Jesús |
| Italiensk | Gesù |
| Japansk | イエス, Iesu eller イエズス, Iezusu (katolsk); ゼス , Zesu eller ゼズス, Zezusu (kirishitan); イイスス, Iisusu (austleg ortodoks) |
| Jinghpaw | Yesu |
| Kannada | ಯೇಸು (Yesu) |
| Kasakhisk | Иса (Isa) |
| Katalansk | Jesús |
| Khasi | Jisu |
| Kinesisk | forenkla kinesisk 耶稣, tradisjonell kinesisk 耶穌, pinyin Yēsū, kantonesisk Yale Yèh-sōu |
| Koptisk | Ⲓⲏⲥⲟⲩⲥ |
| Kornisk | Yesu |
| Kroatisk | Isus |
| Kviterussisk | Ісус, Isus (ortodoks); Езус, Yezus (katolsk) |
| Khmer | យេស៑ូវ (Yesu) |
| Kisii | Yeso |
| Koreansk | 예수 (Yesu) |
| Kurdisk | Îsa |
| Latvisk | Jēzus |
| Ligurisk | Gesû |
| Limburgisk | Zjezus |
| Litauisk | Jėzus |
| Lombardisk | Gesü |
| Luganda | Yesu |
| Marathi | येशू - Yeshu |
| Malagassisk | Jeso, Jesoa, Jesosy |
| Malayalam | ഈശോ (Īsho), യേശു (Yēshu), കർത്താവ് (Kartāvŭ) |
| Mirandesisk | Jasus |
| Maltesisk | Ġesù |
| Mongolsk | Есүс |
| Neapolitansk | Giesù |
| Nederlandsk | Jezus |
| Normannisk | Jésus |
| Oksitansk | Jèsus |
| Piemontesisk | Gesù |
| Polsk | Jezus |
| Portugisisk | Jesus |
| Rumensk | Isus (almost all) / Iisus (Eastern Orthodox) |
| Russisk | Иисус (Iisus) |
| Sardinsk | Gesùs |
| Serbisk | Isus / Исус |
| Siciliansk | Gesù |
| Singalesisk | ජේසුස් වහන්සේ - Jesus Wahanse (katolsk), යේසුස් වහන්සේ - Yesus Wahanse (protestantisk) |
| Shona | Jesu |
| Slovakisk | Ježiš |
| Slovensk | Jezus |
| Spansk | Jesús |
| Swahili | Yesu |
| Tadsjikisk | Исо (Iso) |
| Tamil | Yesu (இயேசு) |
| Telugu | యేసు - ఏసు - Yesu |
| Thai | เยซู - "Yesu" |
| Tsjekkisk | Ježíš |
| Tyrkisk | İsa |
| Turkmensk | Isa |
| Ukrainsk | Ісус (Isus) |
| Ungarsk | Jézus |
| Urdu | عیسیٰ |
| Usbekusj | Iso |
| Venetiansk | Jesu |
| Vietnamesisk | Giêsu, Dêsu |
| Walisisk | Iesu |
| Yoruba | Jesu |
| Zulu | uJesu |
Kjende namneberarar
endre- Jesus Ben Sira (verka i 2. hundreåret f.Kr.), forfattaren av Siraks bok
- Jesus Kristus, Guds son ifølgje Det nye testamentet
- Jesus bar Abbas, kjend som Barabbas, forbrytar lauslaten av Pontius Pilatus i staden for Jesus Kristus
- Jesus ben Ananias (d. ca. 73), jødisk nasjonalist nemnd av Josefus
- Jesús Malverde (1870–1909), meksikansk forbrytar og folkehelt
- Jesús Enrique Helguera (1910–1971), meksikansk kunstnar
- Jesus Morente (f. 1971), spansk flamencogitarist
- Jesús Navas (f. 1985), spansk fotballspelar
Kjelder
endre- Denne artikkelen bygger på «Jesus (name)» frå Wikipedia på engelsk, den 28. november 2020.